Theresa May kan op haar bondgenoten rekenen
Brexit of niet, Europees president Donald Tusk is solidair met Theresa May na de gifaanval op Sergej Skripal. Ook de Navo maakt een vuist.
BRUSSEL I Als Rusland de gewezen dubbelspion Sergej Skripal heeft vergiftigd om te testen op hoeveel steun de Britse premier Theresa May nog kan rekenen, dan is het antwoord duidelijk. Landen als Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten hebben zich onmiddellijk aan de zijde van het Verenigd Koninkrijk geschaard en veroordelen de gifaanval in sterke bewoordingen.
Donald Tusk, de president van de Europese Raad, tweette: ‘Voor echte vrienden is dit overduidelijk: in een tijd van fake news, bemoeizucht met onze verkiezingen en aanvallen met zenuwgif op mensen op onze bodem, moet het antwoord niet transAtlantisch gekibbel, maar transAtlantische eendracht zijn.’
De bondgenoten van het Verenigd Koninkrijk stellen zich nu veel solidairder op dan in 2006, toen die andere overgelopen Russische spion, Alexander Litvinenko, in het ziekenhuis overleed als gevolg van vergiftigingsverschijnselen. Litvinenko had in Londen een kop thee gedronken waarin polonium 210 zat.
Gifbeelden uit WO I
Dat gif is van een heel andere orde dan het zenuwgif novitsjok waarmee Skripal is aangevallen. Polonium 210 laat gemakkelijk te traceren sporen na, novitsjok is een geheime doder. Je moet al weten waarnaar je moet zoeken om de sporen te herkennen.
Dat Skripal is aangevallen met een zenuwgif, is voor de westerse wereld duidelijk een brug te ver. Iedereen kent uit de Eerste Wereldoorlog nog de beelden van wat zenuwgif met een mens doet.
De secretarisgeneraal van de Navo, Jens Stoltenberg, alludeerde daar gisteren op. ‘Dit is de eerste keer sinds het ontstaan van de Navo dat een zenuwgif in een aanval op ons grondgebied wordt gebruikt’, zei hij. Hij verwees naar het standpunt van alle Navolidstaten die vonden dat de internationale normen en afspraken hier duidelijk geschonden zijn.
Volgens Stoltenberg past deze aanval van de Russen in een patroon van overmoedige daden de laatste jaren – ook hij laat er geen twijfel over bestaan dat Rusland het zenuwgif heeft toegediend. Voor de Navo past de aanval tegen Skripal in de hybride oorlogsvoering die de Russen hanteren.
Dat is meteen de tweede reden waarom Theresa May op haar bondgenoten kan rekenen. Ten tijde van de moord op Litvinenko behoorden woorden als ‘hybride oorlogsvoering’ nog niet tot het taalgebruik van politici. De dood van Litvinenko werd toen nog geïnterpreteerd als een interne Russische zaak die op Britse bodem werd uitgevochten.
May kan nog eens scoren
Theresa May kan er dus gerust op zijn: ze staat niet alleen. Tijdens haar bezoek gisteren aan Salisbury, de stad waar Skripal vergiftigd werd, was ze zo alert om er nog even op te wijzen dat deze aanval in elk land had kunnen plaatsvinden en ‘dat we ons daar verenigd tegen opstellen’. May had net een bezoek gebracht aan de hulpverleners die Skripal en zijn dochter hebben geholpen toen zij met zware vergiftigingsverschijnselen in de buurt van een shoppingcentrum waren aangetroffen. Er waren veel journalisten mee en het was een van de weinige momenten sinds haar aantreden dat de premier kon scoren.
Dat is ook Moskou niet ontgaan. De Russische minister voor Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zei aan buitenlandse journalisten dat het duidelijk was dat Londen zich op dit moment in een netelige positie bevond door de Brexitonderhandelingen. ‘De populariteit van deze regering blijft maar dalen. Door ons te provoceren over Sergej Skripal wordt de aandacht afgewend’, zei hij. Moskou ontkent elke betrokkenheid bij de aanval.
‘Voor echte vrienden is dit overduidelijk: in tijden van fake news en aanvallen met zenuwgif moet het antwoord niet transAtlantisch gekibbel zijn, maar transAtlantische eendracht’ DONALD TUSK
President Europese Raad