Gehavend Zeebrugge?
DE DRUK VAN DE NIEUWE SLUIS
ZEEBRUGGE I Een enkele zwarte vlag wappert in de Zeebrugse stati onswijk. Het is Johan Michels die ze uitgehangen heeft. Hij is er al lerminst over te spreken dat de Vlaamse regering de huidige klei ne en totaal verouderde Visartsluis als beste keuze naar voren schuift voor de bouw van een nieuwe zeesluis. ‘Dat er hier een nieuwe grote zeesluis nodig is, betwist niemand. Maar het is onbegrijpelijk dat er dan gekozen wordt voor een loca tie pal in het dorp.’
Michels is pessimistisch ge stemd over de toekomst van de wijken rondom de haven. ‘Ze gaan leeglopen. Op termijn is hier een tweede Doel in de maak.’ Hij ver wijst naar de manier waarop de voorbije decennia het Scheldedorp bij de Antwerpse haven teloor is gegaan.
Uiteengevallen
Michels is met zijn zwarte vlag zowat de enige die in het straat beeld kleur durft te bekennen. Maar her en der is achter de gevels de ingehouden woede voelbaar. Zoals bij Hugo en Dieter D’Hoedt van de scheepswerf Gardec. Goed voor 80 werknemers, en gelegen in de onmiddellijke buurt van de plek waar de nieuwe zeesluis zou ko men. Vader en zoon hebben al een brief in de bus gekregen dat een deel van de bedrijfsterreinen ‘mogelijk’ wordt onteigend voor de zeesluis.
‘Ik wil eerst wat meer zicht krij gen op het dossier, maar als het niet anders kan, zullen we op onze rechten staan’, verzekert zaakvoer der Hugo D’Hoedt. ‘En we zijn niet de enigen die er zo over denken’, voegt hij eraan toe.
Wat vader en zoon D’Hoedt, maar ook heel wat anderen, bijzon der dwars zit: de beslissing van Vlaamse regering staat haaks op een van de belangrijkste besluiten van een recente studie om Zee bruggedorp met zijn vierduizend inwoners te revitaliseren. Een van de grote problemen is dat door de uitbouw van de haven het dorp uit eengevallen is in vier woonbuur ten. Het zeer drukke havenverkeer werpt barrières op tussen de wij ken en bedreigt de leefbaarheid. In het rapport ‘Toekomst Zeebrugge vandaag en morgen’, dat nog maar dateert van september vorig jaar, stond zwart op wit dat de bouw van een nieuwe zeesluis op de plaats van de huidige Visartsluis het slechtst mogelijke scenario was voor de leefbaarheid van het dorp.
De conclusie van Hugo D’Hoedt is snoeihard. De grote bedrijven in het havengebied hebben er volgens hem alles aan gedaan om te lobbyen tegen de betere locaties voor de zeesluis in de haven zelf, zoals in het Verbindingsdok, en voor een plek buiten het eigenlijke havengebied. Met succes, stelt hij vast. ‘Het is totaal oneerlijk. Al de lusten zijn voor de grote bedrijven, terwijl al de ongemakken voor de bevolking en een reeks kmo’s zijn.’
Vader en zoon zijn er rotsvast van overtuigd dat de huidige locatie de leefbaarheid van het dorp zwaar zal hypothekeren. ‘De mensen beseffen niet wat hun te wachten staat. Ze zullen geconfronteerd worden met voortdurende geluidsoverlast van de scheepsmotoren en de rook uit de schoorstenen die over het dorp trekt’.
Drukkerij
Bij Olivier en Robert Verstraete overheerst een gevoel van gelatenheid. Nog geen 24 uur nadat de Vlaamse regering op 2 maart de knoop had doorgehakt over de beste plek voor de nieuwe zeesluis, stak er al een brief van de Vlaamse overheid in de bus. Met als boodschap dat hun een onteigening boven het hoofd hangt. Olivier heeft daar op het gelijkvloers een drukkerij. Een van de weinige kmo’s die Zeebruggedorp nog rijk is. Vader Robert woont boven de zaak.
‘Onze familie woont hier al sinds 1901 en baat al 92 jaar een drukkerij uit, waarvan de laatste 50 jaar bij de Visartsluis. Het is een verschrikking om dan van de ene op de andere dag zo’n brief te krijgen’. Verstraete is een naam als een klok in Zeebrugge. De vader van Robert is de enige Zeebruggenaar die het sinds de fusie van 1976 tot schepen van de stad Brugge heeft geschopt. ‘Het is een historische blunder, maar we zullen het moeten ondergaan. We willen niet geklasseerd worden als degenen die de haven stokken in de wielen willen steken’, vertellen vader en zoon Verstraete.
Hendrik Vermeulen, de plaatselijke voorzitter van Unizo, stelt dat zijn organisatie net als Hugo D’Hoedt voorstander was van de aanleg van de sluis in het havengebied zelf. Maar nu de Vlaamse regering een andere locatie naar voren schuift, komt het erop aan ‘het leed zo veel mogelijk te verzach
ten’. ‘Dat het project ook de aanleg van een nieuwe verkeersweg omvat om het huidige drukke vrachtverkeer uit de dorpskom te halen, is positief.’ Maar hij vindt het tegelijk de verantwoordelijkheid van de Vlaamse overheid om de getroffen kmo’s een degelijk alternatief aan te bieden.
Heel wat Zeebruggenaren vragen zich echter af of de toekomst van hun dorp niet in gevaar komt door de aanleg van zo’n sluis midden in het dorp. De aanleg vergt zeker tien jaar, kregen ze donderdag te horen tijdens een infonamiddag in het lokale gemeenschapshuis. Vijfhonderd inwoners waren pre sent. De schrik voor de impact van de werken op het leefklimaat in het dorp en op de waarde van hun woningen, is zeer groot.
De doembeelden van de aanleg van de vorige zeesluis, de Vandammesluis, zijn nog op het netvlies gebrand, verzekert Patrick D’Hondt, een van de buurtambassadeurs van Zeebrugge. ‘Ik woonde toen zelf in die buurt. Heel wat woningen in het dorp werden toen zwaar beschadigd.’
Over de aanleg van de nieuwe verkeersweg die het dorp moet ontlasten, zijn de meningen ook verdeeld. De kritiek is dat het een halfslachtige oplossing is, die de bewoners maar gedeeltelijk gaat verlossen van de verkeersoverlast. De weg wordt maar gedeeltelijk in een tunnel gestopt. De Visartkeuze haalt al de slechtste punten voor leefbaarheid en nautische toegang. Met een volledige tunnel zou ze ook veel slechter uit de kostenbatenanalyse te voorschijn zijn gekomen, luidt het. Terwijl net het kostenplaatje, samen met het beperkte aantal van 35 onteigeningen, de doorslag heeft gegeven bij de Vlaamse regering.
‘Het is een historische blunder, maar we zullen het moeten ondergaan’
ROBERT EN OLIVIER VERSTRAETE
Zeebruggenaren