Simultane huiszoekingen naar collectie Toporovski
Vier kunsthandelaars en de afstammeling van een kunstenaar hebben een klacht ingediend en zo een gerechtelijk onderzoek in gang gezet.
Acht weken lang keek de politie van aan de zijlijn toe op de commotie over de 26 bruiklenen Russische avantgardekunst in het Museum voor Schone Kunsten Gent (MSK). Specialisten hadden die in deze krant ‘hoogst twijfelachtig’ genoemd (DS 15 januari). Gisteren nam de gerechtelijke politie van OostVlaanderen het initiatief: onderzoekers vielen simultaan op verschillende adressen in België binnen.
Op ten minste vier plaatsen vonden er huiszoekingen plaats. Het onderzoek in het MSK zelf lekte al snel na de middag uit. Daar werden computers verzegeld en documenten opgevraagd. Directrice Catherine de Zegher werd ondervraagd. De bewuste bruiklenen bleken al die tijd in het museum gebleven. Toen de stad Gent op 21 februari de bruikleenovereenkomst beëindigde, kon eigenaar Igor Toporovski opnieuw over zijn eigendom beschikken. Maar de werken bleven dus ook nadien in het museumdepot. Die ruimte is gisteren door de politie verzegeld.
Ook bij de Toporovski’s
Volgens onze informatie was er gisteren ook een huiszoeking in de privéwoning van het echtpaar Toporovski in Brussel. Alleen al in hun woonkamer hangen er evenveel kunstwerken als in het MSK. Voor ons interview had de eigenaar ons werken van Kandinsky, Malevitsj, Rozanova, Exter, Larionov en Popova getoond.
Om het onderzoek niet te schaden, geeft het parket van Gent nog geen details over de acties. Zo communiceert het niet over de andere locaties die onderzocht werden of over eventuele arrestaties. Het is niet bekend welke documentatie of schilderijen er in beslag genomen zijn. Ook over het aantal manschappen dat bij de actie is ingezet, is niks gezegd.
Echt of niet
Het dossierToporovski is nu dus in een gerechtelijke fase terechtgekomen. Volgens het parket van Gent draait het onderzoek om de echtheid van de 26 bruiklenen die in het MSK geëxposeerd werden. In een interview met deze krant zei Igor Toporovski dat zijn collectie uit zowat vijfhonderd stukken bestaat, overwegend grote schilderijen.
Het gerechtelijk onderzoek komt er na een klacht. Advocatenbureau SQ bevestigt dat zijn cliënten een klacht hebben ingediend met burgerlijke partijstelling. Het gaat om vier internationale kunsthandelaars, die zeggen schade te ondervinden omdat de kunstmarkt verstoord is door de gebeurtenissen. Ze ondertekenden de open brief die in deze krant verscheen en die de commotie inleidde.
Bij deze vier voegde zich een afstammeling van een Russische avantgardekunstenaar van wie in Gent diverse kunstwerken getoond werden. Deze persoon geldt als de intellectuele behoeder van de artistieke nalatenschap.
Ernst & Young geklopt
Het dossier is in handen van de onderzoeksrechter in Gent. Met de inval in het MSK klopt die de auditeurs van Ernst & Young. Die werden vorige week door de stad Gent aangeduid om een audit te doen naar de werking van het museum. Vandaag was een eerste overleg gepland tussen het auditbureau en de stad Gent om over de aanpak te overleggen.
Het MSK heeft altijd volgehouden dat het de bruiklenen zorgvuldig gescreend heeft, vooraleer ze in huis te halen. Een audit moest uitwijzen of het museum de geijkte regels en de gebruikelijke referentiepraktijken inzake bruiklenen gevolgd had.
MSKdirectrice Catherine de Zegher is sinds begin deze maand tijdelijk geschorst, nadat ze twee externe experten had opgevoerd, die bij nader inzien geen onderzoek op de bruiklenen hadden gedaan.
De advocaat van Igor Toporovski reageerde gisteren niet op onze telefonische oproep.
Museumdepot, waarin bruiklenen bewaard bleven, is door politie verzegeld