Heeft FAVV voldoende volk om elke steen om te draaien?
Het FAVVrapport over het vleesschandaal roept veel vragen op. Vandaag zou er meer duidelijkheid moeten komen.
Het is een hele boterham, dat rapport van het Federaal Voedselagentschap (FAVV) over de zaakVeviba. Sinds gisterennamiddag liggen tien ringmappen van het FAVV in het parlement. Minister van Landbouw Denis Ducarme (MR) en FAVVtopman Herman Diricks zullen deze voormiddag aan de leden van de Kamercommissies Volksgezondheid en Landbouw tekst en uitleg geven over het rapport en de vragen die het opwerpt.
1. Hoe grondig waren de FAVVcontroles bij Veviba?
Nadat de Kosovaren het FAVV in september 2016 hadden verwittigd over de etikettenzwendel bij Veviba, kreeg het Agentschap in november een tweede signaal van economische fraude daar. Toch gingen de FAVVcontroleurs in de laatste drie maanden van 2016 maar één keer langs bij het bedrijf. De controle in november 2016 duurde 67 minuten en kaderde in een grotere, speciale actie in uitsnijderijen. Daarbij werden geen problemen opgemerkt, blijkt uit een bijlage van het FAVVrapport die De Standaard kon inkijken.
Pas in maart 2017 heeft het FAVV Veviba voor het eerst volledig gecontroleerd. Die inspectie in drie afdelingen van het bedrijf – de uitsnijderij, de afdeling voor de vleesverwerking en het vrieshuis – duurde ruim tien uur. Veviba kreeg daar na een waarschuwing wegens problemen met verpakking en etikettering, een ongunstig resultaat op de infrastructuur, installatie en hygiëne én een ongunstig resultaat op de traceerbaarheid van het vlees.
Er werden in 2017 evenwel geen problemen opgemerkt rond vlees dat niet bedoeld is voor menselijke consumptie. Pas enkele weken geleden, tijdens de huiszoeking, kwam boven water dat slachtafval onder vlees voor verkoop werd gemengd.
Met het alarmsignaal uit Kosovo in het achterhoofd lijkt het FAVV ook niet de maximale duurtijden van inspecties bij Veviba te hebben benut om werkelijk elke steen bij het bedrijf om te draaien. ‘Om het onderzoek (van het parket, red.) niet in het gedrang te brengen, werden de controles uitgevoerd zo als voorzien’, reageert het FAVV.
2. Krijgt het FAVV voldoende middelen om naar behoren te functioneren?
In zijn rapport wijst het FAVV op de verantwoordelijkheid van de regering voor besparingen de voorbije jaren. Tussen 2014 en 2018 is het personeelsbestand bij het Agentschap gekrompen, waardoor het aantal controles gedaald is. ‘Het FAVV wijst terecht de regering met de vinger. Dit is nu een politieke kwestie geworden en een verantwoordelijkheid van minister Ducarme en zijn voorganger Willy Borsus’, reageert Kristof Calvo (Groen).
3. Hoe serieus nemen politie en Justitie de voedselveiligheid?
Groen onthoudt na de eerste lezing van het rapport dat het FAVV lijdt onder een onderbemanning bij politiediensten en justitie. De federale politie in Luxemburg heeft twee agenten voor dossiers die te maken hebben met de volksgezondheid. Die agenten hebben het volgens het FAVV te druk, zodat dossiers vertraging oplopen. Daarnaast hekelt het FAVV dat een agent bij de federale politie verantwoordelijk voor de relaties met het FAVV in 2015 met pensioen ging en niet vervangen zou zijn. Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (NVA) wijst de kritiek van de hand. Er zou wel degelijk een verbindingsagent actief zijn tussen het FAVV en de politie. Bovendien zouden er in Luxemburg voldoende agenten zijn die met dossiers rond volksgezondheid bezig zijn.
Ook voor Justitie is het FAVV scherp. Het Agentschap klaagt aan dat het aantal onderzoeksrechters in Luxemburg van zes naar vier is gedaald, en dat voor ‘een steeds toenemend aantal dossiers’.
Het Agentschap lijkt niet de maximale duurtijden van inspecties bij Veviba te hebben benut