Cleantech: nog heel wat werk aan de winkel
Cleantech, de technologie gericht op onder meer energiebesparing, is toepasbaar op veel vlakken. Ook waterzuivering vormt daar een belangrijke uitdaging in. “Terecht”, zegt Stef Denayer, algemeen directeur van i-Cleantech Vlaanderen. “Projecten hebben al
België is een van de meest waterschaarse landen in Europa. Hoe komt dat?
“Die schaarste heeft te maken met de bevolkingsdichtheid. Mensen wonen hier dicht op elkaar, waardoor we minder oppervlakte en minder water per vierkante meter ter beschikking hebben. Elke inwoner in Vlaanderen en Brussel beschikt over zo’n 1.700 kubieke meter drinkbaar water, wat in vergelijking met het buitenland erg weinig is. Ook de industrie is daar een schuldige van, want we hebben veel sectoren, zoals de voedingsindustrie, waar massa’s water wordt gebruikt. Ook de klimaatverandering heeft een impact: er zullen periodes zijn met langere droogtes en periodes met meer regen. We hebben vorige zomer al gemerkt hoe snel er een gebrek aan water kan zijn, waardoor er meer het besef komt dat er weleens écht schaarste kan ontstaan.”
Worden er al initiatieven genomen om particulieren daar bewuster
van te maken?
De wetgeving werkt soms net belemmerend voor nieuwe ontwikkelingen, omdat de wet niet is aangepast aan de noden van vandaag.
We hebben vorige zomer al gemerkt hoe snel er een gebrek aan water kan zijn, waardoor er meer het besef komt dat er weleens écht schaarste kan ontstaan.
“Particulieren worden daar nu nog niet rechtstreeks over benaderd. Wel is het in de bouwvoorschriften voor nieuwbouwwoningen verplicht om hemelwater op te vangen. Intussen werkt VLAKWA, het Vlaams Kenniscentrum Water, aan een project bij de 308 Vlaamse steden en gemeenten. Door middel van wateraudits in het gebouwenpatrimonium tracht men het waterverbruik te verminderen en waterverspilling op te sporen. Door kleine aanpassingen kunnen gemeenten vaak al 30% op hun waterverbruik besparen. Er worden ook opleidingen voor wateraudits georganiseerd voor de gemeentelijke technische diensten. Dat zal alvast een belangrijke impact hebben op het waterverbruik.”
Toch zal de waterzuivering ook bij huishoudens drastisch veranderen?
“Normaal gaat het toiletwater naar een zuiveringsinstallatie waar met veel energie en bacteriën het water wordt gezuiverd. Uit dat proces krijg je slib, dat wordt verbrand, en gezuiverd water, dat in de rivieren terechtkomt. Maar er zitten in dat slib nuttige nutriënten die elders kunnen gebruikt worden zoals bijvoorbeeld voor het opwekken van energie. Een voorbeeld hiervan is het project ‘Nieuwe Dokken’ in Gent. Dat is een nog te realiseren woonwijk met industrie ernaast. Daar zal het toilet- en groenteafval enerzijds worden herleid tot biogas dat een derde van de elektriciteit en warmte zal opwekken, anderzijds tot struviet dat als meststof wordt gebruikt. Het water dat afkomstig is van douche- en keukengebruik wordt omgezet tot zuiver proceswater voor het nabijgelegen bedrijf.”
Volgens jullie jaarlijkse rapport zetten 11.000 Vlaamse bedrijven in op duurzame technologie. Kan u voorbeelden geven van ondernemingen die inzetten op rationaal waterverbruik?
“In de textielsector worden stoffen gekleurd, een proces waarbij veel water wordt gebruikt. De huidige waterzuivering heeft vooral de bedoeling om die pigmenten uit het afvalwater te halen en het dan weer gezuiverd te lozen als oppervlaktewater. Er is een onderzoeksproject waarbij men erin is geslaagd om 70% water te recupereren. Dankzij moderne technieken zoals elektrocoagulatie en membraanfiltratie zuiver je het water zo dat je het weer kan gebruiken in je bedrijfsproces. Het pigmentslib wordt gebruikt voor de productie van energie. Een ander voorbeeld is het F2Agri-project waarbij gezuiverd afvalwater van een voedingsbedrijf via pijpleidingen naar landbouwgronden wordt gevoerd om groenten te
besproeien.”
Een van de recentste onderzoeksprojecten is dat van IMPROVED, dat wordt uitgetest bij drie grote industriëlen?
“Voor dat project zetten tien partners zich in om een duurzame aanpak te creëren van de industriële proceswaterketen. Het is een installatie die op een bedrijfssite onderzoekt hoe alternatieve waterbronnen gezuiverd kunnen worden tot proceswater, dat weer in het productieproces kan worden ingezet. Op basis van dat onderzoek kan een bedrijf duurzame waterzuiveringstechnieken gaan ontwikkelen. Dit systeem is mobiel en moet in elke onderneming toepasbaar zijn. Als het onderzoek slaagt, kan de waterkringloop beter gesloten worden en vermindert de leidingwatervraag van de industrie. Intussen wordt deze pilootinstallatie getest bij Yara,
BASF en Dow.”
Wat doet i-Cleantech Vlaanderen bij al deze projecten?
“Wij spelen een verbindende en adviserende rol. Wij brengen bedrijven in contact met partners die expertise hebben om innovaties op het vlak van cleantech te realiseren. Anderzijds maken wij de overheid bewust van die technologie. De wetgeving werkt
soms net belemmerend voor nieuwe ontwikkelingen, omdat de wet niet is aangepast aan de noden van vandaag. Anderzijds ontbreekt er soms de wil om te vernieuwen, hoewel cleantech-oplossingen altijd goedkoper zijn.
Er is dus nog wel wat werk aan de winkel.”