Liegen en bedriegen bij de edele balsport voor deftige heren
En u dacht bij cricket aan netjes geklede, gezapige gentlemen die een sport bedrijven waarvan de spelregels u ontgaan? Oké. Maar ook een sport van liegen en bedriegen, zo blijkt uit de jongste farce, waarbij de Australische nationale ploeg foefelde met de speelballen.
Shame. Schaamte. Opvallend hoe eensgezind de Australische media op hun voorpagina’s zijn over de actie van cricketinternational Cameron Bancroft. Tijdens de wedstrijd ZuidAfrika–Australië haalt Brancroft uit zijn broekzak een soort gele plakband die hij nogal knullig probeert weg te moffelen in zijn onderbroek. Wat hij niet weet: de camera’s hebben alles in geuren en kleuren gefilmd.
Meer nog, ook zijn voorgaande geknoei is in beeld gebracht. Hij heeft met de plakband steentjes aan de rand van het veld opgepikt en een deel van de bal ruwer gemaakt door hem tegen plakband met steentjes te wrijven – om zo de baan van de bal te beïnvloeden en het de slagman van de tegenstander zo moeilijk te maken om de bal te raken. Oeps.
Wat blijkt? Het snode plan is geen eenmansactie, maar een plan be raamd door de kapitein, vicekapitein en enkele andere ervaren spelers tijdens een lunch voor de wedstrijd. Shame, inderdaad. De Australische premier breekt met een inderhaast belegde persconferentie live in op het tvnieuws, als betreft het een nationale ramp. Dat hij geschokt is, zegt hij, diep ontgoocheld. Dat zijn jongens rolmodellen moeten zijn. De voorzitter van de Australische cricketbond stuurt stante pede een onderzoeksteam naar Kaapstad – alsof een moordzaak van staatsbelang moet worden opgelost.
De spelers beweren dat het bij die ene keer is gebleven. Maar beelden van de recentste Ashes, de traditionele confrontatie tussen Engeland en Australië, worden opgediept. Australië wint, aanvoerder Steve Smith wordt verkozen tot Australiër van het Jaar. Maar er is ook te zien hoe Bancroft voor de wedstrijd zijn zakken vult – letterlijk dan – met… suiker. Dezelfde methode, iets andere substantie: ook met de suiker zou de bal gemanipuleerd zijn. Het onderzoek, de taak van de overgevlogen onderzoekscommissie, is nog niet helemaal afgerond. Kapitein Smith en zijn vicekapitein zijn alvast één wedstrijd geschorst en Bancroft krijgt een geldboete. Smith heeft ook een stap opzijgezet bij zijn Indiase club Rajasthan Royals. De discussie woedt intussen volop of de cricketers er zo makkelijk van af mogen komen.
Spot fixing
Opnieuw, voor de zoveelste keer, blijkt cricket lang niet zo smetteloos als de outfits van de gentlemen. Op de lijst van geschorste cricketspelers van de voorbije jaren prijkt een twintigtal internationals. Enkele Pakistani die tot de beste werpers te wereld horen, werden enkele jaren geleden minstens vijf jaar geschorst omdat ze met opzet enkele ballen slecht wierpen en zo een deel van het spel beïnvloedden, maar niet de uiteindelijke uitslag van de wedstrijd – spot fixing heet zoiets.
En dan is er nog de pure omkoping. De voorbije jaren sprongen malafide bookmakers op de wereld van het cricket. Vooral de Indiase gokfmaffia spint er garen bij, zo blijkt uit de schandalen. Cricket leent zich dan ook tot weddenschappen: in een testmatch (eigenlijk een vijfdaagse serie van wedstrijden) worden ongeveer 2.700 ballen gebowld. En er kan worden ingezet op elke bal afzonderlijk: wordt hij buitengeslagen, wordt hij gevangen…
Eén van de bekendste omkoop schandalen is Cronjegate. Hansie Cronje, destijds de illustere aanvoerder van ZuidAfrika en symbool van onkreukbaarheid, had geld ontvangen van Indiase gokbazen om wedstrijden te manipuleren. Hij bleek twintig geheime bankrekeningen te bezitten en de spil van een gestructureerde omkoopcarrousel. Hij kreeg dan ook een levenslange schorsing.
Dode coach
Of wat te denken van de aldannietmoord op Bob Woolmer? De Engelse coach van de Pakistaanse nationale ploeg werd in zijn hotelkamer dood aangetroffen. Allerlei theorieën passeerden de revue. Gedood door een Pakistaanse cricketspeler? Gedood door de gokmaffia, omdat hij in zijn nog te verschijnen autobiografie de vuile was over omkoping in cricket wilde buitenhangen? Ook Scotland Yard onderzocht de zaak, het concludeerde dat hij aan een hartaanval is gestorven. Terwijl een BBConderzoeksprogramma onthulde dat hij werd gedrogeerd voor hij werd gewurgd. Officieel is het onderzoek gesloten, maar er zijn believers en nonbelievers. Wekenlang stonden de kranten er vol van.
Cricket, een zaak van leven en dood dus. In landen als India en Pakistan is het wat de koers is in Vlaanderen: haast een religie. En Australiërs omschrijven cricket weleens als de op één na belangrijkste job, na die van premier. Cricket geldt er als het spel dat ‘hard maar fair’ wordt gespeeld. Behalve door de Australiërs zelf dus. Valt dat even tegen.
Met een plakband waaraan kleine steentjes hangen, werd de bal ruwer gemaakt, zodat hij afwijkt van zijn baan en moeilijker te raken is door de tegenstander