DUIVELS DILEMMA

President Donald Trump heeft zich op zijn gebruikelijke, weinig diplomatische wijze uitgelaten over de jongste gebeurtenissen in Syrië. Rusland en Iran zijn mede verantwoordelijk voor de wandaden van het ‘beest’ Assad, liet de Amerikaanse leider weten. ‘Hier moet een zware prijs voor betaald worden.’

De vorige keer dat het Syrische regime gifgas inzette, reageerden de Verenigde Staten inderdaad met een raketaanval op een Syrisch vliegveld bij Homs. Europa steunde die actie toen. Maar dat er nu opnieuw Syrische burgers met gifgas bestookt zijn, toont aan dat die actie destijds weinig effect heeft gehad.

De kans dat het dit keer anders zal lopen, is klein. De Veiligheidsraad van de VN komt waarschijnlijk snel bijeen, maar dat dit orgaan de wreedheden een halt kan toeroepen, lijkt onwaarschijnlijk. De onmacht om een einde te maken aan het vreselijke conflict, is wraakroepend. Tegelijk is het onvermijdelijk te constateren dat er geen simpele oplossing is. Vaststellen dat Rusland en Iran medeplichtig zijn aan een beestachtig regime, is één ding, een constructieve oplossing naar voren schuiven, is iets anders.

Het klopt dat steun aan een leider die zijn eigen volk met gifgas bestookt, moeilijk te verdedigen valt. Maar het alternatief – het actief bestrijden van het Assadregime – zou waarschijnlijk tot nog meer chaos leiden. Dat duivelse dilemma is er de oorzaak van dat een einde van het conflict voorlopig niet in zicht is.

Trumps stoere taal contrasteert ook met de opmerkingen die hij begin deze maand maakte. Toen liet hij weten dat Amerika’s taak erop zat, nu Islamitische Staat zo goed als verslagen is. Hij pleitte toen voor een snelle terugtrekking van de Amerikaanse troepen. De legerleiding zou daar evenwel geen voorstander van zijn, Trumps entourage evenmin. Het zou ertoe leiden dat Rusland en Iran de facto meer speelruimte zouden krijgen in het land. Dat zou voor het ‘beest’ Assad een opsteker zijn.

De Europese Unie heeft zich tot nu toe terughoudend opgesteld in het conflict. De EU had wel de kans om een heel ander soort rol te spelen, namelijk als toevluchtsoord voor Syriërs die de oorlog ontvluchten. Ooit is de EU opgericht met het doel te voorkomen dat er op ons eigen continent ooit nog oorlog zou uitbreken. Dat Europa over de vluchtelingenkwestie geen eensgezindheid aan de dag kon leggen, is daarom des te spijtiger.

Het is onvermijdelijk te constateren dat er voor Syrië geen simpele oplossing is