‘Parket moet slachtoffers zo veel mogelijk informeren’
Het Brusselse parket licht de slachtoffers van het wraakpornoplatform voorlopig niet systematisch in. ‘Er bestaat ook zoiets als de kant van het slachtoffer’, reageert Slachtofferzorg.
De eerste bijeenkomst van het burgerkabinet in 2017. gerkabinet geslaagd. ‘Ik wilde hier vooral tegenwicht bieden aan de vele kritiek op het circulatieplan, maar de meeste mensen waren juist heel nuchter. In de laatste sessie was er wel een oudere vrouw uit Drongen, die maar bleef hameren op wat slecht was voor haarzelf. Uiteindelijk zijn we spe ciaal voor haar beginnen na te denken over shuttlebussen.’
Pure intimidatie
Balachov blijft optimistisch, maar bij de afhakers vallen intussen ronduit vernietigende reacties te horen. De Gentse ‘nacht burgemeester’ Edmond Cocquyt jr., die straks op de Gentse Open VLDlijst staat maar hier in per soonlijke naam wil spreken, stap te halverwege de laatste sessie ontgoocheld op. ‘Dit burgerkabi net is een grote maskerade. Van bij de start maakten ze ons duide lijk dat we niet over de knippen mochten praten. We stemden ook voor een drastische verlaging van de parkeerprijzen, maar daar is al leen wat aan geknibbeld. Veel mensen beseften toen dat we ge woon gebruikt werden door de po litiek.’
Ook advocaat Luc Boxstaele, op sociale media een notoir tegen stander van het circulatieplan, noemt het een gemiste kans. ‘Ik verwachtte een open discussie op neutraal terrein, maar daar werd geen ruimte voor gegeven. Al bij de openingsvergadering kwamen de burgemeester en de schepen van Mobiliteit handjes schudden. Dat was pure intimidatie.’
Op basis van de reacties van al le deelnemers, ook de afhakers, werkt de UGent nog aan een alge mene evaluatie. Politicoloog Carl Devos (UGent) stelt wel al vast dat het stadsbestuur in het begin te veel argwaan toonde. ‘Schepen van Mobiliteit Filip Watteeuw (Groen) vreesde dat het kabinet gekaapt zou worden door tegenstanders. Dat bleek niet zo te zijn. Zodra ze zich minder bedreigd voelden, brak de discussie wat meer open. Die houding had het bestuur meteen moeten aannemen.’
Quick wins
Volgens Devos werd het proces net iets te lang gerekt. De afname van het aantal deelnemers viel ook samen met het uitblijven van het gevreesde Gentse verkeersinfarct, waardoor de harde discussies meteen plat vielen. ‘Nu moeten we nog nagaan of het ook nieuwe inzichten verschafte voor de stad. Maar in het algemeen zijn we relatief tevreden en is het voor herhaling vatbaar.’
Ook voorzitter Bram Verschuere benadrukt de verwezenlijkingen van het burgerkabinet. In juni werden 88 nietbindende adviezen geformuleerd, in december nog eens 144. Daarvan nam het stadsbestuur vooral een aantal ‘quick wins’ over.
Rest de vraag wat de stad Gent zelf van het extra controleorgaan vond? Mobiliteitsschepen Filip Watteeuw wilde liever niet reageren om niet in het vaarwater van het burgerkabinet te komen. ‘Het is aan het volgende bestuur om uit te maken of ze doorgaan met dit experiment of niet’, reageert burgemeester Daniël Termont (SP.A). ‘Mijn persoonlijke gedachte: doorzetten.’
BRUSSEL I ‘Voorlopig benaderen we de slachtoffers niet systematisch, want dat helpt ons niet vooruit’, zei Ine Van Wymersch van het Brusselse parket, donderdag nadat VTM Nieuws had meegedeeld dat meer dan honderd Vlaamse meisjes het slachtoffer van wraakporno waren. Op de website Discord circuleerden honderden naaktfoto’s en filmpjes, bij honderdvijftig Vlaamse meisjes zelfs inclusief naam, woonplaats en een link naar sociale mediaaccounts.
‘Soms is het beter om niet te weten dat duizenden viezeriken naar jouw naaktfoto’s zitten te kijken’, stelde Van Wymersch. ‘We gaan hen pas benaderen als we denken dat hun verklaring nuttig is voor het onderzoek.’
‘Het parket gaat eenzijdig uit van het belang van het onderzoek’, zegt Kurt De Backer, stafmedewerker Slachtofferzorg bij SAM, steunpunt Mens en Samenleving. ‘Maar er bestaat ook zoiets als de rechten van slachtoffers. Die hebben informatie nodig om een klacht te kunnen indienen tegen onbekenden.’
Victim blaming
Daags nadien wil Van Wymersch graag nuanceren. ‘We moeten er eerst zeker van zijn dat de identiteit van de meisjes klopt. Het zou fout zijn mensen in te lichten, waarna achteraf blijkt dat ze niet betrokken zijn. Zo’n identificatieproces is nooit evident.’
Zal het parket de slachtoffers inlichten als er intieme foto’s gevonden worden? Volgens Van Wymersch wel. ‘Maar wat is een intieme foto? Een foto van een meisje in bikini die ze zelf op Instagram heeft gezet en die nu rondgaat op Discord, is dat voyeurisme? Juridisch misschien wel, maar u ziet meteen het verschil met een seksvideo met een expartner.’
‘Het is niet zo dat we systematisch niét gaan informeren’, verdedigt Van Wymersch zich. ‘Dit is gevoelige materie. We horen uit ervaringen van slachtoffers dat ze het misschien liever niet hadden geweten, omdat ze er toch niets aan kunnen doen.’
‘Aan het volgende bestuur om uit te maken of ze doorgaan met dit experiment. Mijn persoonlijke gedachte: doorzetten’ DANIËL TERMONT Burgemeester Gent
‘Dit burgerkabinet is een grote maskerade. Van bij de start maakten ze ons duidelijk dat we niet over de knippen in het stratenplan mochten praten’ EDMOND COCQUYT JR. ‘Nachtburgemeester’
KURT DE BACKER Slachtofferzorg SAM