U mag niet worden onderschat
Een ceo, een financieel directeur en de poetsvrouw. Als we de doemdenkers mogen geloven, zal dat het volledige werknemerskorps zijn van het gemiddelde bedrijf in de nabije toekomst. Enkele bazen die de leiding geven aan een legertje robots. Geen mensen meer nodig. En in dat opzicht is het misschien naïef dat we nog een poetsvrouw in het rijtje plaatsen. Wellicht kegelt één of andere Roomba robotstofzuiger ook die vroeg of laat buiten.
Toegegeven, het is een karikatuur. Maar dat automatisering door technologische vooruitgang tal van jobs bedreigt, hoor je almaar vaker. Een recente studie van de Oeso bestempelt 14 procent van de jobs in Oesolanden als highly automatable, terwijl 32 procent ‘substantieel kan veranderen’. Voor België becijferde ING enkele jaren terug dat de automatiseringskans voor de gemiddelde job in ons land op 49 procent ligt.
Als werknemer krijg je het koud wanneer je zulke voorspellingen hoort. Maar de bange loontrekkende krijgt nu steun uit onverwachte hoek: Elon Musk, technologiepionier par excellence, bezingt de lof van menselijke handen boven koude, stalen robots.
De ceo van Tesla werd zopas geïnterviewd in de Amerikaanse ontbijtshow CBS This Morning, en daarbij ging het over de productieproblemen van de Model 3, de ‘betaalbare’ wagen waarmee Tesla in de mainstreammarkt wil inbreken. De interviewster wierp Musk voor de voe
Als elk bedrijf het zo hard verknoeit als Tesla, hoeven we voor die robots niet langer bang te zijn
ten dat hij ooit zei 5.000 auto’s per week te willen produceren, terwijl hij nu amper aan 2.000 exemplaren geraakt. Begin dit jaar informeerde Tesla een half miljoen klanten die een wagen hadden besteld dat ze nog wat langer zullen moeten wachten. Wie tweeënhalf jaar na betaling van een voorschot van 1.000 dollar een Model 3 op zijn oprit kan parkeren, mag zich tot de gelukkigen rekenen. Velen zullen nog meer geduld moeten oefenen.
Maar wat is de oorzaak van die ‘production hell’, zoals Musk het zelf noemde? Robots, blijkbaar. De productielijn van Model 3 zou een van de meest geautomatiseerde uit de sector zijn. En die liep voor geen meter. ‘Er was een geschift complex netwerk van lopende banden’, antwoordde Musk. ‘En het werkte niet. We hebben het allemaal bij het grof vuil moeten zetten.’ Nadien zette hij op Twitter nog eens de puntjes op de i. ‘De overdreven automatisering bij Tesla was een mislukking. Mijn mislukking’, stelde hij. Om dan te concluderen: ‘Mensen worden onderschat.’
Toevallig stuurde ING gisteren ook een paper over automatisering de wereld in. Die zal leiden tot ‘het verlies van bepaalde banen’, klinkt het daarin. Maar ook: ‘de nieuwe technologie doet nieuwe behoeften ontstaan en dus worden nieuwe jobs gecreëerd. De verloren banen door automatisering kunnen zo gecompenseerd worden.’ Dat klinkt sympathiek voor werknemers die de toekomst somber inzien. Maar de woorden van Musk klinken nog veel sympathieker. In ieder geval: als elk bedrijf het zo hard verknoeit als Tesla, hoeven we voor die robots echt niet langer bang te zijn.