Bien étonnés de se trouver ensemble
Brussels socialist Philippe Close en Vlaamsnationalist Jan Jambon
BRUSSEL I Het moet van de zomer van 2010 geleden zijn dat een NVA’er en een PS’er nog amicaal met elkaar tafelden. Partijvoorzit ters Bart De Wever en Elio Di Ru po zaten toen samen voor rege ringsonderhandelingen die uit eindelijk 541 dagen zouden duren. Vandaag zijn het minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (NVA) en Brussels burgemeester Philippe Close (PS) die elkaar ver rassend hartelijk begroeten in de AB, een Vlaamse cultuurtempel met een bij uitstek Belgische naam. Close woonde hier ooit een concert van de metalband Slayer bij, Jambon kwam hier vaak toen hij aan de VUB studeerde. ‘Ik heb ook altijd in Brussel gewerkt’, zet Jambon de toon. ‘Ik ben ook een beetje Brusselaar (lacht).’ Niet Brussel maar Antwerpen stond deze week centraal, waar Kris Peeters (CD&V) struikelde over de affaireBerger. Zouden jul lie iemand op de lijst zetten die vrouwen geen hand geeft? Jambon: ‘Voor ons is het ondenkbaar dat we iemand inlijven met standpunten die haaks staan op de waarden en het programma van onze partij. Een belgicist hoort dus evenmin thuis op onze lijsten, net als een afvallige van de Islampartij. Verruimen is één ding, maar je moet toch binnen een bepaald kader blijven. Er zijn genoeg joden die dat doen, zij zijn welkom.’ Is het niet geven van een hand een gebrek aan respect? Jambon: ‘Ik geef bijvoorbeeld geen kussen aan mannen, terwijl dat tegenwoordig toch in de mode is. Dat heeft niets met een gebrek aan respect te maken. Hoe het voor joden zit, moet je hen vragen. Maar bij Berger ging het niet alleen over de handdruk, de man deed in het verleden ook een aan tal erg controversiële uitspraken.’
Close: ‘Voor mij is het nietge ven van een hand al genoeg. Meer nog: onlangs heb ik een stadsamb tenaar ontslagen, een islamitische bekeerling, omdat hij weigerde vrouwen de hand te schudden. Ik vind dat een teken van oneerbiedigheid voor vrouwen. Het is de spot drijven met de samenleving. We leven in de 21ste eeuw, mensen moeten stoppen met retorische excuses te vinden voor oude praktijken die niet meer zouden moeten bestaan.’
‘Ik woon in de Anneessenswijk. Pakweg zeventig procent van mijn kiezers heeft een moslimachtergrond. Ik kan u zeggen: zij denken zoals ik. Er is een heel kleine minderheid die zich verstopt achter zogezegde religieuze tradities. De gelijkheid van man en vrouw is essentieel. Ik hou CD&V niet tegen om mensen zoals meneer Berger op haar lijst te zetten. Maar op de mijne komt zo iemand nooit.’ Dat is behoorlijk flinks. Zijn al uw partijgenoten het eens met u? Close: ‘Brussel is altijd wat anders geweest, hé. Maar eigenlijk vind ik die identiteitskwesties niet de belangrijkste thema’s. We praten erover als we niet willen praten over onderwijs, gelijke arbeidskansen of discriminatie.’ De Antwerpse verkiezingsstrijd wordt gênanter met de minuut. Jambon: ‘Ik vind het een beetje pijnlijk om commentaar te geven als concullega’s in moeilijkheden zitten. Kris Peeters (CD&V) ziet ook wel in dat hij inschattingsfouten gemaakt heeft. Maar hij wordt nu wel heel zwaar aangepakt.’ Ook u hebt zo’n storm al meegemaakt. Ooit legde de PS de link tussen NVA’ers, onder wie uzelf, en het collaboratieverleden van de Vlaamse beweging. Jambon: ‘Dat was inderdaad niet makkelijk.’ En nu zit u met een PS’er aan tafel. Jambon: (grijnst) ‘Nee, ik zit met de burgemeester van Brussel aan tafel.’
Close: ‘Zo is het. Natuurlijk hebben we niet hetzelfde programma, maar vanuit onze functie moeten we contact hebben met elkaar en kunnen samenwerken.’
Jambon: ‘Helemaal akkoord, Philippe.’
Close: ‘Oh nee, dat is het einde van mijn politieke carrière (lacht).’
Jambon: ‘Alle gekheid op een stokje: we beseffen het belang van de samenwerking, ook voor het beeld dat de mensen krijgen. Stel u voor dat we vechtend over straat rollen, dat gaat toch niet.’ Met voorganger Yvan Mayeur gebeurde dat nochtans. Jambon: ‘Het is geen geheim dat het met hem moeilijker liep. Mayeur zocht voortdurend de controverse op. Laten we zeggen dat ik
blij ben dat Philippe een ander type is.’
Close: ‘Het imago van Brussel is altijd heel belangrijk geweest voor mij – ik ben jarenlang schepen van Toerisme geweest. Het verschil met de vorige burgemeesters is dat ik dat imago ook echt wil ver dedigen in het noorden van het land. Ik wil dat de Vlamingen van deze stad houden. Brussel is toch ook jullie hoofdstad? Daarom heb ik veel contact met Vlaamse bur gemeesters zoals Bart Somers (Open VLD) of Daniël Termont (SP.A).’ En met Bart De Wever (NVA)?
Close: ‘Minder. Ik heb hem één keer ontmoet. Ook met de Vlaamse regering is er weinig contact, ik zou dat willen verbeteren.’ Brusselse rellen
Jambon en Close moesten in tensief samenwerken bij de Brus selse onlusten eind vorig jaar. Op 11 november braken er na de voet balwedstrijd MarokkoIvoorkust zware rellen uit aan de Beurs, een aantal dagen later was het prijs op het Muntplein. Op het einde van de maand volgden ook nog de Louizalaan en de Naamsepoort, telkens met veel materiële schade tot gevolg. Gisteren velde de Brus selse rechtbank een vonnis: diver se jonge relschoppers werden ver oordeeld tot lange werkstraffen, twee heethoofden kregen ook een jaar cel met uitstel. Zitten we in Brussel met een verloren generatie van jongeren?
Jambon: ‘Bij de rellen waren tientallen, misschien honderd jongeren betrokken. Een belang rijk deel van een generatie gaat zijn boekje te buiten. Maar zeggen dat we een generatie aan het ver liezen zijn, vind ik te ver gaan.’
Close: ‘Waarom zet ik als PS’er zo erg in op veiligheid? Omdat ik weet dat de eerste slachtoffers van onveiligheid de mensen in de sociaal moeilijke wijken zelf zijn. Het is waar: we moeten de schroeven aandraaien. We bieden alle moge lijke preventiemogelijkheden aan. We hebben duizenden extra plaat sen op school gecreëerd. In Brus sel kan je een job vinden. Wie be slist zich tegen de maatschappij te keren, moeten we eraan herinne ren wat de norm is. Dat is funda menteel voor het samenleven in deze stad. Anders raken we er niet.’
Welke lessen hebben jullie uit die rellen getrokken?
Jambon: ‘In Brussel bestonden er wel plannen van aanpak voor georganiseerde manifestaties, maar niet voor onvoorziene rellen. Dat is nu gelukkig veranderd. Twee: de eenheid van commando moest beter. En ten derde werken we aan de informatiepositie van onze politiediensten. De vraag is: hoe houden we op alle niveaus de vinger aan de pols om zulke incidenten te voorkomen? Dat gaat van de wijkagent tot monitoren wat er gebeurt op sociale media. Daar hebben we nu speciaal ontworpen software voor.’
Close: ‘In Brussel gebeurt er altijd wel iets. We hebben meer dan 900 betogingen en 10 Europese toppen per jaar, en met 184 nationaliteiten zijn we een van de meest kosmopolitische steden ter wereld. Tijdens het WK voetbal zal er elke dag wel een gemeenschap zijn van wie het elftal wint en een die verliest. Nu zijn we daarop voorbereid – net als op de Navotop in juli. Er zijn genoeg wereldsteden die twee dagen lang een bunker zouden maken van hun stad en het leven stopzetten, maar wij niet. Onze mensen kunnen én de grote evenementen beveiligen én hun rol van nabijheidspolitie ten volle opnemen. Onze politie levert uitstekend werk.’ Meneer Jambon, na de rellen was u in uw interpretatie van het rapport over het politieoptreden erg streng voor de Brusselse politie. Jambon: ‘Dat rapport ging over problemen van structurele aard, het wijst niemand met de vinger. Auditeer wat je wilt, je vindt altijd wel verbeterpunten. Wat Philippe zegt, slaat op de inzet van de politie. Daar ben ik het mee eens.’ Burgemeester, u laat geen gelegenheid onbenut om meer agenten te vragen.
Jambon: ‘Hola, zeg nooit agent als je het over een politieambtenaar hebt. Agent duidt enkel op de laagste graad binnen de politie.’
Close: ‘Meer blauw op straat, leidt tot een beter resultaat. Kijk, de grootste bekommernis van de Brusselaars is niet terrorisme of criminaliteit, maar verkeersveiligheid. Ze willen leefbare wijken waarin ze zich comfortabel kunnen verplaatsen. Ook dat is een prioriteit voor onze politie. Een voorbeeld. Sinds kort treden we actie
‘Ik hou CD&V niet tegen om mensen als meneer Berger op haar lijst te zetten. Maar op die van mij komt zo iemand nooit’ PHILIPPE CLOSE (PS) Burgemeester Brussel