Heeft de Kaaimantaks wel voldoende tanden?

‘Doorkijkbelasting’ brengt bijna niets op, laakt SP.A

Wat minister van Financiën Johan Van Overtveldt (NVA) in de markt zette als een van de symbolen van zijn fiscaal rechtvaardige beleid, wordt stilaan een blok aan het been van de regeringMichel. Oppositiepartij SP.A zegt in Het Laatste Nieuws dat de Kaai mantaks maar een fractie opbrengt van wat beloofd werd.

1. Wat is die Kaaimantaks ook alweer?

Geen normale belasting. Wel is het een complexe set regels die inkomsten die een juridische constructie in belastingparadijzen boekt, behandelt alsof de Belgische oprichter van die constructie die winst in ons land zou hebben ontvangen. Op die inkomsten zijn gewone Belgische belastingen verschuldigd. Die ‘doorkijkbelasting’ geldt voor inkomsten vanaf 2015.

2. Hoeveel moest de taks opbrengen?

Van Overtveldt schoof in 2015 het cijfer van 460 miljoen euro per jaar naar voren. Hij baseerde zich daarvoor op cijfers van de Nationale Bank over het volledige vermogen van Belgen in belastingparadijzen. Dat komt – na correcties – neer op 57,7 miljard euro. Van Overtveldt schatte het gemiddelde jaarrendement daarvan op 3,2 procent. Na een belasting van 25 procent (het tarief van de roerende voorheffing destijds, red.) kwam hij uit op 460 miljoen euro. ‘Dat is een conservatieve schatting’, zegt zijn kabinet vandaag nog altijd.

Door een verstrenging van de taks eind vorig jaar schreef de regering nog eens 50 miljoen in de begroting in. Elk jaar verwacht de regering dus 510 miljoen euro binnen te rijven via de Kaaimantaks.

3. Hoeveel van die 510 miljoen euro werd effectief geïnd?

Volgens de SP.A: 48,5 miljoen in 2016 en 5,3 miljoen vorig jaar. De oppositiepartij baseert zich op de buitenlandse roerende en onroerende inkomsten van juridische constructies die de Belgen aangaven in die twee jaar. De partij berekende hoeveel belasting daarop betaald moet geweest zijn. Ze vergeleek die bedragen met het aanslagjaar 2015, toen de Kaaimantaks nog niet van kracht was maar Belgen wel al zo’n laagbelaste constructie moesten aangeven. De geïnde bedragen zijn ‘een schande’, zei SP.Avoorzitter John Crombez tegen de VRT. ‘Nu is er een gat in de begroting van een half miljard.’

4.

Waarom doet Van Overtveldt de kritiek af als ’onzin’?

De berekeningen van de SP.A schetsen slechts een beperkt beeld, zegt Van Overtveldt. Inkomsten uit de Kaaimantaks komen via allerlei fiscale wegen de schatkist ten goede, argumenteert de regering. De inkomsten uit de Kaaimantaks zijn daarom in de begroting over verschillende posten verdeeld. ‘Je kunt onmogelijk filteren wat de taks opbrengt’, zegt het kabinetVan Overtveldt. ‘Wij kunnen dat niet, de SP.A kan dat ook niet.’ Minister van Begroting Sophie Wilmès (MR) benadrukt dat de totale fiscale inkomsten op schema liggen en er geen gat in de begroting geslagen is. Maar dat is volgens de oppositie alleen te danken aan de gunstige conjunctuur.

5. Neemt het aantal constructies af waarop de taks van toepassing is?

Dat is een bijkomend argument van Van Overtveldt: de cijfers van de SP.A zijn laag, omdat er door de taks steeds min der buitenlandse constructies zijn waar op de taks van toepassing is. ‘Het vermogen dat daaruit wordt gehaald, komt terecht in de reguliere economie’, klinkt het. ‘Het doel was om offshoreconstructies te ontmoedigen en daar slagen we duidelijk in.’ Dat argument haalde Van Overtveldt niet aan bij eerdere kritiek op de effectiviteit van de taks, zegt Crombez.

Het aantal belastingaangiften waarin melding wordt gemaakt van een juridische constructie, nam vorig jaar in elk geval niet spectaculair af, vernam

De Standaard. In het aanslagjaar 2017 ging het om 1.443 aangiften, tegenover 1.589 een jaar eerder. Dat is een vermindering van negen procent – en die cijfers kunnen nog iets stijgen. ‘Dat is toch niet niks’, zegt het kabinetVan Overtveldt.