Elektrische bus gaat ‘heel hard’
China overvleugelt de rest van de wereld met zijn uitgebreide vloot elektrische bussen. Nochtans is er ook bij ons veel potentieel voor een omwenteling. ‘Veel meer dan wagens of vrachtwagens hebben bussen baat bij elektrisch rijden.’
BRUSSEL I In ons land zijn elektrische bussen nog een rariteit, beperkt tot een proefproject en presentaties van ambitieuze toekomstplannen. Maar elders in de wereld zijn ebussen, die amper of geen CO2 uitstoten, aan een snelle opmars bezig. New York nam begin dit jaar tien volledig elektrische bussen in dienst en in Londen en Parijs rijden er een zeventigtal rond.
Maar wat die wereldsteden als mooie inspanningen zien, beschouwen de Chinezen als peanuts. Waar er vorig jaar wereldwijd 385.000 elektrische bussen rondreden, nam China 99 procent van die vloot voor zijn rekening. En die voorsprong wordt nog iedere dag groter. Om de vijf weken komen er 9.500 nieuwe elektrische bussen bij in Chinese straten, berekende de denktank Bloomberg New Energy Finance. Dat is evenveel als de volledige vloot bussen in Londen. Bijna een vijfde van alle bussen in China rijdt elektrisch.
Dat is slecht nieuws voor de olieindustrie, maar het klimaat vaart er wel bij, schrijft Bloomberg. Als 1.000 elektrische bussen de plaats van dieselbussen innemen, verbranden we dagelijks ongeveer 500 vaten olie minder. Een klassieke bus op fossiele brandstoffen verbruikt al snel dertig keer meer dan de gemiddelde personenwagen. Door de snelgroeiende vloot elektrische bussen worden dit jaar wereldwijd 279.000 olievaten per dag minder verbruikt, volgens Bloomberg, evenveel als Griekenland.
Vervuilde steden
Het is niet toevallig dat net China de dans leidt in deze potentiële omwenteling van het stadstransport. Vooral stedelingen lijden er al jaren door smog en luchtvervuiling door de uitstoot van voertuigen op diesel of benzine. Maar ook in Europa slaan steeds meer steden vuile (diesel)wagens in de ban. De politieke druk wordt alleen maar groter. De vraag is of ook onze publieke bussen het Chinese voorbeeld volgen.
In Vlaanderen rijden er amper drie elektrische bussen rond, die deel uitmaken van een proefproject in Brugge om Vlaamse bedrijven kennis te laten maken met elektrische voertuigen, zegt Tom Van de Vreken, woordvoerder van De Lijn. De MIVB kreeg net zeven elektrische Citybussen, die vanaf 1 juni in Brussel worden ingezet. De bussen kunnen 42 mensen vervoeren en zijn kleiner dan de standaardbussen. Ze zullen ’s nachts aan de stelplaats opladen.
‘Het is heel interessante technologie’, zegt Van de Vreken, ‘maar er zijn wel enkele randvoorwaarden. Zo zijn elektrische bussen dubbel zo duur in aankoop als dieselbussen: 450 à 500.000 euro voor een elektrisch exemplaar tegenover 230.000 voor een klassieke dieselbus. En ook de installatie van een laadpaal kost al gauw 90.000 euro. Idealiter kan een bus langs zijn traject opladen en moet de autonomie groot genoeg zijn. Hoe meer batterijen je in een bus steekt, hoe minder plaats er is voor passagiers.’
Voorspelbaar traject
De aankoopprijs mag dan wel hoger zijn, hoe meer kilometers een elektrische bus rijdt, hoe sneller hij zichzelf terugbetaalt, zegt Auke Hoekstra, onderzoeker naar elektrische mobiliteit aan de TU Eindhoven. De operationele kosten zijn lager dan die van een dieselbus. ‘De business case om elektrisch te rijden is voor bussen beter dan voor personenwagens’, zegt Hoekstra. ‘Bussen worden veel intensiever gebruikt dan wagens. En in tegenstelling tot vrachtwagens rijdt een bus een heel voorspelbaar traject. Daardoor zijn laadpalen makkelijker te voorzien.’ Vandaag zijn er al lijnen in Nederland die goedkoper elektrisch zouden kunnen rijden, berekende hij. Maar in de praktijk blijkt dat moeilijk, omdat vervoersmaatschappijen niet altijd voor de goedkoopste (Chinese) bussen kiezen of hun dienstregeling niet willen aanpassen om tussendoor laden mogelijk te maken.
Maar het gaat ‘heel hard’, zegt Hoekstra. ‘Tegen 2025 zou elektrisch rijden voor veel bussen al goedkoper kunnen zijn. Daar houden we best nu al rekening mee in de aanbesteding voor nieuwe bussen.’
Iedere vijf weken komen er in China 9.500 elektrische bussen bij, evenveel als alle bussen in Londen