‘Geen significant verband tussen antisemitisme en recente migratie’
In België tonen beschikbare gegevens geen toename van antisemitische incidenten door de jongste migratiegolf, stelt een Europese studie.
BRUSSEL I ‘We kampen nu ook met nieuwe fenomenen, zoals vluchtelingen of mensen van Arabische origine die weer een andere vorm van antisemitisme in ons land brengen’, zei de Duitse kanselier Angela Merkel onlangs. Ze reageerde daarmee op een antisemitisch incident in Berlijn waar een 19jarige Syrische vluchteling bij betrokken was.
Is er een verband tussen geregistreerde antisemitische gedragingen en haatmisdrijven en de recente komst van migranten en vluchtelingen uit NoordAfrika en het MiddenOosten? Een studie in opdracht van de Duitse Stiftung Erinnerung, Verantwortung und Zukunft (EVZ) in België, Frankrijk, Duitsland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk maant aan tot grote voorzichtigheid.
Prioriteit: een nieuw leven
De vrees leeft onmiskenbaar bij de joodse gemeenschappen in de vijf landen, stellen de onderzoekers vast. Ze erkennen dat antisemitische houdingen en gedragingen ‘onevenredig’ aanwezig zijn onder moslimminderheden – net als bij mensen met sympathie voor extreemrechts.
Een Duitse studie op basis van groepsgesprekken met recente vluchtelingen leert dat ook bij hen ‘antisemitische denkpatronen en stereotypen zeer wijdverspreid zijn’. Tegelijk leggen zij ook veel nadruk op het belang van vreedzaam samenleven tussen religies.
‘Noch de analyse van bestaande gegevens, noch de interviews die voor dit rapport zijn afgenomen, suggereren enig significant verband tussen recente migranten en de omvang of aard van antisemitisme’, besluit het rapport. ‘Beschikbare gegevens voor België tonen geen toename van het aantal antisemitische incidenten gekoppeld aan de jongste migratiegolf.’ Hun hoofdbekommernissen ligt elders: een nieuw leven stichten en een einde maken aan hun onzekere positie.
IsraëlPalestina
Leo Lucassen, die meewerkte aan het Nederlandse onderdeel, acht het ook onwaarschijnlijk dat de huidige vluchtelingen op termijn antisemitisch gedrag zullen ontwikkelen. Hun voorgangers uit de regio, uit de jaren negentig, houden zich daar ook ver van, zegt hij in NRC Handelsblad.
Het probleem ligt vooral bij de kinderen van voormalige gastarbeiders van Marokkaanse en Turkse origine. ‘De verklaring ligt in de maatschappelijke marginalisatie van de tweede generatie’, zegt Lucassen. ‘We zouden het belang van discriminatie en het gevoel van onrecht moeten kunnen erkennen bij het verklaren van antisemitisme onder sommige Woensdag liepen actievoerders nog met een keppeltje door Berlijn, uit protest
‘Het is onwaarschijnlijk
dat de huidige vluchtelingen op langere termijn antisemitisch gedrag zullen ontwikkelen’
LEO LUCASSEN
Hoogleraar Universiteit Leiden
moslims, zonder tegelijkertijd antisemitisme te rechtvaardigen’, aldus het rapport.
Hun antisemitische gedrag is nauw verbonden met het conflict tussen Israël en Palestijnen. ‘Statistieken van geregistreerde antisemitische haatmisdrijven en andere incidenten vertonen geen stijgende trend. Ze schommelen volgens de periodieke opflakkeringen in het conflict tussen Israël en de Palestijnen.’