Wat is ethische nonmonogamie?
***
Wie de ethische nonmonogamie praktiseert, kiest ervoor om op een open en eerlijke manier liefde en seksualiteit te beleven met meer dan één partner. Er zijn meerdere vormen.
De open relatie Stellen gunnen elkaar seks buiten de relatie. De afspraak kan
zijn, wat betekent dat je niet hoeft te weten wat de ander doet. Het kan ook met duidelijke afspraken (geen twee keer met dezelfde sekspartner bijvoorbeeld, of toestemming vragen voor je met iemand slaapt), of met de afspraak dat je alles van elkaar weet.
Swingen of partnerruil Koppels beleven hun seksualiteit ook met andere partijen. Anders dan in een open relatie, waar ieder zijn weg gaat, doen ze dat samen.
Polyamorie Polyamoristen staan open voor meerdere (romantische) liefdesrelaties tegelijk. Seks kan een onderdeel van die relaties zijn, maar het is geen doel op zich. Polyamoureuze relaties kunnen vele vormen aannemen; de bekendste is de driehoeksverhouding. Een man of vrouw kan een relatie met een primaire partner hebben en een of meerdere secundaire relaties. Een polypersoon kan een relatie met twee of drie mensen hebben zonder dat die elkaar op hun beurt kennen, en die mensen kunnen op hun beurt weer relaties hebben. (eb) om in een eerste fase monogaam te zijn, en het er later opnieuw over hebben. Veel geliefden dur ven er ook na de wittebroodswe ken niet over te beginnen, uit angst om elkaar te kwetsen. Met alle gevolgen van dien, want wat je probeert te ontkennen, dat voed je net vaak. Het verlangen naar anderen bespreekbaar maken is soms al genoeg om het ook beheersbaar te houden.’
Hoeveel mensen effectief de ethische nonmonogamie bedrij ven, is niet afdoende onderzocht. In de VS zou het om 5 procent gaan. De interesse groeit, zo valt af te lezen aan de zoektrends van Google. Vorig jaar was ‘wat is een poly relatie?’ de vierde meest ge stelde vraag over relaties.
‘Vooral jongeren, laten we zeg gen twintigers en dertigers, plaat sen meer en meer vraagtekens bij monogamie’, merkt Esther Perel. ‘Dat is niet onlogisch, ze zijn veel meer ervaren. Vroeger begon je met seks als je trouwde, nu stop je met seks met anderen als je trouwt. Bovendien hebben ze hun ouders vaak zien scheiden. Ze gaan op zoek naar een relatievorm waarin ze zekerheid en avontuur kunnen combineren.’
Perel sluit niet uit dat het hu welijk – of breder: de langeter mijnrelatie – voor een nieuwe me tamorfose staat. Eentje waarin monogamie of nonmonogamie een keuze is, een beetje zoals stellen nu beslissen of ze al dan niet hun rekeningen gescheiden houden of aan kinderen beginnen.
De ‘disruptors’ die het anders willen aanpakken, zitten niet alleen in Silicon Valley. Ook in België gelooft een kleine groep mensen dat het anders kan. Bo Standaert (26) van Polyamory Belgium zag haar leven in de plooi vallen toen ze ontdekte dat Cupido gerust meerdere keren naast elkaar raak kan schieten. ‘Hoe meer liefde je geeft, hoe meer liefde je krijgt en hebt. Voor tijd en energie geldt dat helaas niet, dus in de praktijk moet je het aantal relaties wel wat beperken’
(Bo Standaert, 26)
‘Ik heb altijd wel vragen bij de monogamie gehad. Toen ik nog monogaam was, had ik een vriendje dat jaloers was op mijn intense vriendschap met een klasgenoot. Hij bleef maar doordrammen dat ik wel verliefd op die jongen moest zijn, tot ik ging denken: misschien kan dat, dat ik op twee mensen tegelijk verliefd ben.’
‘Van polyamorie hoorde ik pas later. Polyamoristen staan open voor meerdere liefdevolle relaties tegelijkertijd, zoals je ook meerdere vriendschappen kunt hebben. Liefde is een onuitputtelijk reservoir. Hoe meer liefde je geeft, hoe meer liefde je krijgt en hebt. Voor tijd en energie geldt dat helaas niet, dus in de praktijk moet je het aantal relaties wel wat beperken. Ik ga actief op zoek naar meerdere relaties. Nieuwe mensen leren kennen geeft energie, ze openen nieuwe werelden.’
‘Met elke relatie leer je jezelf beter kennen. Met de partner met wie ik mijn eerste polyamoureuze relatie had, was het alsof onze hersenen op dezelfde golflengte zaten. We zagen elkaar heel graag, wilden ook echt een relatie, maar tegelijk wilden we onze vrijheid niet kwijt. Ik wou polyamoureus leven, maar toch had ik het moeilijk met de andere relaties die mijn partner aanknoopte. Ik zat nog heel erg vast in de monogame mindset. Ik werd altijd bang dat die ander specialer was dan ik, terwijl dat in een polyamoureuze relatie geen steek houdt. Voor mij bestaat er zelfs geen hiërarchie tussen relaties. Ik heb een relatie die al drie jaar duurt, en die is anders dan een nieuwe relatie, maar ik beschouw ze niet als belangrijker.’
‘Ik ben open over mijn relaties. Mensen reageren meestal verbaasd. Niet per se afwijzend, eerder gefascineerd. Want heel wat
De interesse groeit. Vorig jaar was ‘wat is een polyrelatie?’ de vierde meest gestelde vraag over relaties op Google
mensen in een monogame relatie vrezen het moment dat hij of zijn partner verliefd wordt op een ander. Dat probleem hebben wij niet. Maar dat wil niet zeggen dat je in een polyamoureuze constellatie geen problemen hebt. Er is geen vaste vorm, je moet die zelf uitvinden. Als je niet over je gevoelens en verwachtingen communiceert, blijf je gefrustreerd achter. Communicatiestoornissen heb je overal, en als je met meer dan twee bent, worden die al snel complexer.’
* De namen met een sterretje zijn schuilnamen
Beluister een podcast over dit correspondentschap via