‘Je wilt dat iemand vraagt: en hoe gaat het nu met jou?’
Ouders van kinderen met psychische problemen worden vaak uit het oog verloren. Vlaanderen lanceert daarom een website met tips en getuigenissen, die ouders doorheen het verwerkingsproces kunnen gidsen.
BRUSSEL I Cato is 13 als ze haar moeder een brief stuurt, waarin ze vertelt dat ze zich niet goed voelt. Moeder Els De Cock vraagt zich af wat ze moet doen. Via de huisarts komt Cato terecht bij een kinderpsychiater. Het lijkt een tijdje beter te gaan, tot Cato opnieuw een hulpkreet slaakt. Els ziet voor het eerst de krassen op de armen van haar dochter. Wat doe je als je kind van 13 niet meer wil leven?
Els wist het niet: ‘Dus ging ik op zoek naar zelfhulpgroepen voor ouders, maar vond er geen.’ Ze had veel vragen, maar vond weinig antwoorden. ‘Wanneer je je kind voor het eerst binnenbrengt voor een spoedopname, wil je dat er iemand klaarstaat met een kop koffie die vraagt hoe jij het allemaal beleeft.’
Els had nochtans enige ervaring met opnames. Toen haar zoon drie was, kwam hij terecht op de afdeling oncologie. ‘Een legertje artsen en verpleegkundigen stond ons toen bij. Bij Cato was dat volledig omgekeerd.’
Begrip én onbegrip
Els werd heen en weer geslingerd tussen begrip en onbegrip.
‘Je wilt je dochter laten zien wat haar leven zou kunnen zijn. Je wilt laten zien: als het leven zo zwaar is, dan had ik je echt niet op de wereld gezet. Dus je probeert haar vreugde af te kopen met een laptop, of met kleren. Maar je ziet ook dat het niet werkt.’
De jongste tijd werd Cato alles samen meer dan drie jaar opgenomen. Verscheidene keren sneed ze zichzelf zo heftig dat artsen de wonden moesten hechten. Els weet dat de kans bestaat dat ze Cato ooit kwijtraakt. ‘Net daarom wil ik er alles aan doen om haar hier te houden.’
In Vlaanderen heeft 7,5 procent van de jongens en 10 procent van de meisjes tussen 12 en 24 jaar ooit een suïcidepoging overwogen. De zorg gaat daarbij terecht uit naar de jongeren, maar de druk die de ouders ondervinden wordt vaak uit het oog verloren.
Vandaag lanceren het Kenniscentrum Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (Odisee) en de Vlaamse overheid daarom een website ‘Help! Mijn kind denkt aan zelfmoord’. Door in gesprek te gaan met ouders bundelde onderzoeker Alexandre Reynders de ervaringen tot een duidelijke Q&A met heel concrete tips: van juridische thema’s tot het herkennen van signalen. Ook ouders getuigen op de site over hun ervaringen.
Geheimhouding
Vaak worden de rechten van de ouders vergeten, zegt Els. In de psychiatrie botste ze op een muur van onbegrip. ‘Als je kind een operatie ondergaat, word je daar als gezin bij betrokken. Bij een psychisch probleem word je compleet buitengesloten.’ Els werd onvoldoende geïnformeerd over de toestand van haar dochter, vindt ze zelf. ‘Ik kon moeilijk inschatten hoe ernstig ik het allemaal moest nemen.’
Op een bepaald moment vroeg Cato om euthanasie. ‘Kan dat zomaar?’, vroeg Els zich af. Ze wilde als ouder een gesprek met de betrokken psychiater, wat de instelling weigerde.
Op dit moment primeert de geheimhouding en wordt de patiënt heel sterk beschermd, zegt Reynders. Zo worden ouders soms over het hoofd gezien. Daarom wil de onderzoeker ook hulpverleners betrekken bij zo’n zaak om de dialoog aan te gaan. ‘Ouders hebben een zorgplicht en moeten dus ook voldoende worden geïnformeerd. Waar zit de balans tussen geheimhouding en de beste zorg voor de patiënt?’
‘Als je kind een operatie ondergaat, word je daar als gezin bij betrokken. Bij een psychisch probleem word je compleet buitengesloten’
De website voor de ouders is bereikbaar via ww.zelfmoord1813.be/ouders. Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de site www.zelfmoord1813.be.
standaardshop.be