China voelt zich zegezeker

BRUSSEL I In Peking strijkt vandaag een indrukwekkende Amerikaanse regeringsdelegatie neer. Ze komt met een was lijst klachten over China’s han delsbeleid, dat volgens president Donald Trump zijn land zware schade toebrengt. Ze worden ontvangen door vicepremier Liu He, die zelf economie studeerde aan Harvard en niet van plan is veel toe te geven.

China is zegezeker. Het vindt zijn economische model en samenlevingsmodel superieur aan het westerse en het is zich scherp bewust van zijn economische macht en groeiende geopolitieke invloed. Het resultaat van het tweedaagse gesprek is ook van vitaal be lang voor Europa, dat nu het slachtoffer is van Trumps invoertarieven én van China’s technologiediefstal. Trumps bekommernissen worden dus, ze ker deels, gedeeld in Brussel. Alleen lijkt hij niet te beseffen hoe belangrijk een eensgezind front is.

1.

Waarom nu?

Een opbod met invoertarieven, dat sinds januari aan de gang is, staat op het punt uit te monden in een uit de kluiten gewassen handelsoorlog. Trump vindt handelsoorlogen ‘goed’ en ‘gemakkelijk te winnen’. Maar 1.100 topeconomen herinneren de presi dent in een open brief, die vandaag gepubliceerd wordt, aan het desastreuze protectionisme van de jaren dertig 2.

Welke klachten en eisen heeft Trump?

De president is gebeten op het Chinese handelsoverschot met de VS, dat hij op 375 miljard dollar per jaar raamt. Dat moet per direct met 100 miljard worden verminderd.

Trump schrijft het overschot toe aan China’s oneerlijke praktijken. Peking wijst volgens The New York Times op het verschillende spaargedrag in beide landen. Amerikanen doen al hun geld op, een groot deel ervan aan Chinese producten. Chinezen zijn erg spaarzaam, zodat er middelen beschikbaar zijn voor wereldwijde investeringen. Beide standpunten hebben aanhangers in Washington.

De Amerikaanse ondernemers manen de president aan zich niet blind te staren op het handelsoverschot, maar te focussen op de opening van de markt voor buitenlandse investeerders. Nu worden zij gedwongen een joint venture aan te gaan met Chinese partners en technologische kennis met hen te delen.

Daarbovenop komt nog regelrechte spionage, zowel cyberspionage als ouderwetse cloakanddagger. De afgelopen twintig jaar kostte deze diefstal de VS pakweg 600 miljard dollar, schat James Lewis van het Center for Strategic and In ternational Studies. Hij spreekt van een ‘onwettelijke subsidie’ voor Chinese bedrijven, omdat ze op die manier minder moeten uitgeven aan onderzoek en ontwikkeling.

Maar niets verontrust de Amerikanen meer dan China’s inspanningen – ‘Made in China 2025’ genoemd – om zijn economie om te buigen van assemblage naar hightech. Daartoe wordt 300 miljard dollar gepompt in tien sleutelsectoren, zoals robotica, luchten ruimtevaart, schone auto’s, artificiële intelligentie en halfgeleiders. Trump eist een aanzienlijke inperking van die subsidiepot.

3.

Wat is China bereid toe te geven? Onderhandelaar Robert Lighthizer wil naar eigen zeggen China’s economische systeem niet veranderen. Dat zou ook niet lukken. Peking wil niet tornen aan de door de over