EEN BLOEDRODE LOPER VOOR KAGAME
In 1994 werd de Rwandese etnische minderheid van Tutsi’s het slachtoffer van een genocide, gepleegd door Hutu extremisten. Tientallen leidende ver dachten werden veroordeeld door het in ternationale Rwandatribunaal (ICTR) en door nationale rechtbanken in een aantal landen, waaronder België. Hon derdduizenden anderen werden berecht in de Rwandese neotraditionele gacaca tribunalen.
Het was al lang bekend dat ook de door Tutsi’s gedomineerde rebellen beweging, het Rwandees Patriottisch Front (RPF), misdaden tegen de mens heid en oorlogsmisdaden heeft begaan vóór, tijdens en na de genocide. Dat is vastgesteld door VNrapporteurs, ngo’s, academici en journalisten. Hoewel het Rwandatribunaal bevoegd was om over die misdaden te oordelen, werd geen enkele RPFverdachte vervolgd. Deze overwinnaarsjustitie kwam er – onder meer – omdat het RPF, dat de macht greep in 1994 en nog steeds Rwanda re geert, werd beschermd door Washington en Londen. Paul Kagame, de leider van het RPF tijdens en na de burgeroorlog en president sinds 2000, wordt door in vloedrijke vrienden als Bill Clinton en Tony Blair beschouwd als een ‘visionair’. Hoewel hij het land bestuurt met terreur, krijgt hij krediet voor zijn economische resultaten en goed bureaucratisch be stuur. Tegelijk is zijn staat van dienst op het vlak van democratie en mensenrech ten ronduit dramatisch.
De Canadese onderzoeksjournaliste Judi Rever heeft onlangs on weerlegbaar aangetoond dat Kaga me’s beweging ook een genocide heeft gepleegd tegen de Hutu’s (In praise of blood. The crimes of the Rwan
dan Patriotic Front). Op basis van tot nog toe geheime dossiers van de procureur van het Rwandatribunaal, andere docu menten en ettelijke interviews met ex RPF’ers, toont zij in groot en ijzingwek kend detail hoe ook bij Hutu’s mannen en vrouwen, kinderen en ouderen op grote schaal werden afgeslacht. Er is geen twij fel over de intentie de Hutu’s als dusda nig uit te roeien, wat beantwoordt aan de definitie van het genocideverdrag. Hoewel precieze cijfers ontbreken, lijkt het er op dat de dodentol in de honderdduizenden loopt. Rever identificeert twintig RPFleiders, onder wie Kagame zelf, als daders van deze wreedheden.
Die overtuigende bewijzen zijn niet langer te negeren. Kan Kagame verder worden geëerd door de beste universiteiten wereldwijd, de rode loper uitgerold krijgen waar hij ook gaat, een geregelde gast zijn op het World Economic Forum in Davos, voorzitter zijn van de Afrikaanse Unie? Integendeel, zijn plaats en die van zijn luitenants is voor een rechtbank. Ons land heeft, terecht, sancties opgelegd aan de regimes van Burundi en Congo. Maar de wandaden daarvan zijn peanuts in vergelijking met die van Kagame en de zijnen. Hoelang blijven wij met twee maten en twee gewichten meten?