‘Vlaanderen wil niet blijven betalen zonder zeggenschap’
INTERVIEW I Met een voorstel over Brussel willen de voormalige NVA’ers Hendrik Vuye en Veerle Wouters de communautaire stilstand doorbreken.
BRUSSEL I Hendrik Vuye en Veerle Wouters stelden gisteren hun boek Vlaanderen
voltooid. Met of zonder Brussel voor, een boek dat een oplossing biedt voor het institutionele imbroglio van de hoofdstad. De voormalige NVAKamerleden introduceren een eigen model dat de deur naar een verdere staatshervorming, met een splitsing van de sociale zekerheid, moet openen. Vuye en Wouters zoeken ook een manier om hun verblijf in de Kamer, waar ze nu als onafhankelijke zetelen, te verlengen. Het opheffen van ‘grendels’ lijkt uw grote ambitie te zijn. Na de grondwettelijke grendels sloopt u in uw nieuwe boek ook die van Brussel.
Hendrik Vuye: ‘Ons voorstel is op korte termijn en zonder een tweederdemeerderheid haalbaar, waardoor een rem op een nieuwe staatshervorming wegvalt. Zo kunnen we overgaan tot de effectieve splitsing van de sociale zekerheid.’
‘We introduceren een Vlaams gemeenschapsmodel voor Brussel. Ons model haalt de banden tussen de Brusselse Vlamingen en de Vlaamse Gemeenschap aan. Een of twee Vlaamse ministers in de Brusselse regering worden ook lid van de Vlaamse regering. Ook de zes Vlaamse gekozenen met de meeste stemmen in het Brussels Parlement zetelen voortaan in het Vlaamse Parlement. Die institutionele band garandeert dat Brussel daadwerkelijk mee op de Vlaamse regeringstafel ligt.’ Hoe moeten we dan de link met de splitsing van de sociale zekerheid zien?
Vuye: ‘In Brussel is de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GCC) bevoegd voor gemeenschapsbevoegdheden zoals de kinderbijslag. Door de aanwezigheid van Vlaamse ministers in het Verenigd College (het uitvoerend orgaan van de GGC,
red.) kan Vlaanderen zwaarder wegen op het beleid. Op dit moment heeft de Vlaamse minister die bevoegd is voor Brussel, Sven Gatz (Open VLD), alleen een adviserende
bevoegdheid. Maar hij daagt niet eens op.’
‘Via die Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie kan Vlaanderen een aanbod voor een bijkomende sociale bescherming doen. Om daarvan te kunnen profiteren, moeten de geïnteresseerde Brusselaars natuurlijk ook bijdragen. Dat systeem bestaat nu al voor de zorgverzekering. Op die manier kunnen persoonsgebonden bevoegdheden worden uitgeoefend.’ De Brusselse situatie wordt er niet bepaald eenvoudiger op.
Vuye: ‘Toch wel, het aantal ministers en parlementsleden daalt. Bovendien gaan we voor een grondige interne hervorming. Fantoomorganen zoals de Brusselse agglomeratie schaffen we af. De zes politiezones smelten we samen tot één zone, en ook de 19 OCMW’s voegen we samen. Zo komt men tot een solidariteit tussen rijke en arme gemeenten. Dat ene OCMW valt onder de GGC.’
‘Ons model breekt ook met de 19 baronieën. Er komen districten in de plaats, net zoals in Antwerpen. Gemeentelijke bevoegdheden die het strikt lokale overstijgen, gaan naar het gewest.’ Sommige Vlamingen willen af van Brussel: te veel problemen.
Veerle Wouters: ‘We willen de discussie starten. Er zijn Brusselse Vlamingen die liever niet willen dat Vlaanderen zich met de hoofdstad bemoeit, die de band met Vlaanderen niet langer nodig vinden. Maar het is ondenkbaar dat Vlaanderen wil blijven betalen zonder dat het zeggenschap heeft. Die weg leidt naar een apart Brussels Gewest.’
‘Het is ook niet zeker dat er voldoende draagvlak bestaat in Vlaanderen om financieel nog een inspanning te doen. De Vlaamse regering lijkt alvast niet echt geïnteresseerd in de hoofdstad, veel Vlamingen voelen geen verwantschap meer met Brussel. Wij stellen een eenvoudig model voor dat snel kan worden toegepast wanneer Vlaanderen de band met Brussel wil behouden. We leggen niets op, maar we willen graag weten waar we aan toe zijn.’
Vuye: ‘Brussel mag de institutionele toekomst van Vlaanderen niet blokkeren. We willen die tegenstelling – “je raakt van
Brussel niet af ” versus “je hebt er toch niets aan te zeggen” – doorbreken.’ Ondertussen denkt u na over een verlengd verblijf in de Kamer.
Wouters: ‘Met de publicatie van het boek hebben we meer tijd voor andere plannen. We willen eerst een programma uitschrijven met extra aandacht voor nietcommunautaire thema’s. Die zijn bij ons wat onderbelicht, bijvoorbeeld het sociaaleconomische luik. Nadien willen we andere mensen daarbij betrekken. Maar we zijn allergisch voor de particratie. Van een partij of zelfs een beweging kan dus geen sprake zijn. Toegegeven, het wordt een moeilijke oefening. We willen niet tegen 200 kilometer per uur tegen een muur aanvliegen.’
Vuye: ‘Ons voorbeeld is het Nederlandse Forum voor Democratie. Maar we zullen creatief moeten zijn. Met 1,8 procent van de stemmen haalt Thierry Baudet twee zetels. Dat resultaat kunnen we zeker halen. Maar de kiesdrempel van 5 procent vraagt om erg creatieve oplossingen. Ook de bestaande partijfinanciering maakt het ons niet makkelijk.’
Wouters: ‘Ongetwijfeld zijn er nog mensen die iets vergelijkbaars willen doen. Lokaal dienen zich ook initiatieven aan waarmee we kunnen samenwerken. We willen hoe dan ook in groepsverband werken. Simpel wordt het in geen geval. De tijd zal uitwijzen waar we dit najaar landen.’
Hendrik Vuye en Veerle Wouters, Vlaanderen voltooid. Met of zonder Brussel, Uitgeverij Doorbraak, Antwerpen, 384 blz, 22,5 euro.
‘Fantoomorganen zoals
de Brusselse agglomeratie schaffen we af. De zes politiezones smelten we samen, de 19 OCMW’s voegen we samen’
HENDRIK VUYE