‘Wie niet in crisis gaat, krijgt minder aandacht’
De opvoeders van kinderen met gedragsproblemen staken. Er zijn te weinig opvoeders en te veel gedragsproblemen en de kinderen worden daar de dupe van. ‘Wij hebben rust na het werk. Zij wonen hier.’
‘Gaan jullie staken?’, vraagt een kind aan een opvoedster. ‘Mogen we maandag dan allemaal naar huis?’ Ze wordt onderbroken door een ouder meisje dat al geen contact meer met haar ouders heeft sinds ze een baby was. ‘Ik kan niet eens naar huis.’ Beide meisjes worden gerustgesteld: ‘In principe staken we allemaal, maar ik kom maandag gewoon naar de leefgroep, zodat jullie niet alleen zijn.’
Het is een rustige avond in de leefgroep en daar zag het vanmiddag niet naar uit. De jongste van de groep, een jongen van acht, wilde zijn eten niet opeten en heeft op weg naar school stokken naar geparkeerde auto’s gegooid, maar ging daarna braaf naar de klas. Twee oudere jongens waren een tijdje weggelopen van school, maar keerden sneller dan verwacht terug. Vorige week donderdag zijn ze meer dan twaalf uur weggebleven, eer ze door de politie werden teruggebracht.
Bloemkool
De jongste zit nu met pantoffels aan zijn voeten de opgewarmde overblijfselen van zijn middagmaal op te eten. Hij vraagt twee keer om een scherper mes, krijgt er geen en merkt dan dat hij zijn bloemkool prima zonder kan snijden. De twee weglopers gaan als straf een halfuurtje naar hun kamer.
Weglopers uit het MFC SintJozef in Gent – MFC staat voor multifunctioneel centrum en wordt gebruikt voor een grote variatie aan centra voor jonge mensen met een handicap – lopen meestal niet ver. Vaak blijven ze op de grote, groene campus die SintJozef deelt met andere scholen en voorzieningen van de Broeders van Liefde. Voor wie houdt van grote bomen en architectuur uit het interbellum, ziet het domein aan de rand van Gent er idyllisch uit. De grote bakstenen schoolgebouwen lijken kasteeltjes van een familie die ooit rijk was. Er staan rode beuken, geknotte platanen en groene paardenkastanjes. Er is een kinderboerderij.
De leefgroep woont in een comfortabel gebouw van nog geen twintig jaar oud. Ze bestaat uit elf kinderen en een lege stoel waar binnenkort en nieuw kind komt, van de wachtlijst. Er zijn jongens en meisjes met een mentale handicap, met autisme, of met een gedrags of emotionele stoornis. De meeste zijn hier omdat het veiliger is dan thuis, in de eerste plaats voor hen.
De oudste is vijftien. Er woont een kind van elf dat er hooguit zeven uitziet en een meisje van dertien dat zo sterk is dat zes volwassenen haar soms met moeite in toom kunnen houden wanneer ze haar zelfbeheersing verliest. Ze is er nog niet lang en komt uit een gezin waar ze noodgedwongen vertrok toen ze sterker werd dan haar huisgenoten. Sinds zij er is, worden de scherpe messen verstopt, zodat ze ze niet gebruikt tegen opvoeders, andere kinderen of zichzelf.
Kinderboerderij
De andere kinderen zijn op hun hoede als zij er is. Zij heeft dan weer last van de drukte die de andere kinderen veroorzaken. Een van de oudere meisjes weet ondertussen ook perfect wat ze tegen het grote nieuwe meisje moet zeggen om een crisis uit te lokken. Daarom krijgt het nieuwe meisje een ander programma. Wanneer het druk is, bijvoorbeeld omdat de kinderen zich klaarmaken om naar school te gaan, blijft ze op haar kamer. Tijdens de schooltijd krijgt ze vaak individuele dagbesteding. Dan gaat ze wandelen, of de dieren in de kinderboerderij eten geven. Vandaag komt ze pas tegen etenstijd.
In de keuken werkt een kind een knutselwerkje af met een strijkijzer. Een meisje dat een beetje rondhangt, moet van een van de twee opvoedsters bedenken wat ze wil doen. Ze gaat met zichzelf een geheugenspel spelen met dierenplaatjes, die ze zorgvuldig ondersteboven in een vierkant op tafel legt, waarna ze op zoek gaat naar duo’s: twee leeuwen, twee giraffen, twee olifanten. Een opvoedster merkt op dat het eigenlijk oneerlijk is. ‘Deze leef