Borssele nog ouder dan Doel
De veiligheid van Doel 1 is weer actueel. Maar op 40 km daarvan staat een kerncentrale die nog ouder is. ‘Ja, we maken ons zorgen.’
‘Het zou logisch zijn de levensduurverlenging van zo’n oud beestje zorgvuldig te onderzoeken. Dat is niet gebeurd’ JORIS WIJNHOVEN Greenpeace Nederland
‘Er is geen enkele reden om over Borssele minder bezorgd te zijn dan over de Belgische centrales’ JAN VAN DE PUTTE Greenpeace België
Het warme water aan
Vlak bij Doel, aan de Westerschelde bij Vlissingen, staat een kerncentrale die nog ouder is, nog langer moet meegaan en ook af en toe moet worden stilgelegd. De kerncentrale in het Nederlandse Borssele werd in 1973 in gebruik genomen en moet meegaan tot 2033.
De centrale zal dan zestig jaar oud zijn. ‘We maken ons daarover zorgen’, zegt Joris Wijnhoven van Greenpeace Nederland. Greenpeace had bij de Raad van State bezwaar gemaakt tegen de levensduurverlenging van de in Borssele trekt zeevissen en bijgevolg ook vissers aan. centrale, maar haalde afgelopen woensdag geen gelijk. ‘Heel teleurstellend’, vindt Wijnhoven. ‘Er zou op zijn minst een milieueffectenrapport moeten worden opgemaakt, maar de rechter vindt dat om procedurele redenen niet nodig’.
Te laat afgevoerd
Net als in België houdt een toezichthouder de veiligheidssituatie van de centrale in het oog. Er worden geregeld incidenten met de centrale in Borssele gemeld: dit jaar al twee keer. In januari werd vastgesteld dat het radioactief afval te laat werd afgevoerd. In februari viel de centrale kortstondig uit doordat bij graafwerken een kabel was beschadigd. Vorig jaar werden er vier van dergelijke gebeurtenissen gemeld, in 2016 drie.
Vergelijken met Doel is moeilijk, omdat de Nederlandse toezichthouder meer gebeurtenissen meldt dan de Belgische. Gebeurtenissen zonder veiligheidsgevolgen, zoals uitval door de beschadiging van een ondergrondse kabel, worden door de Belgi sche toezichthouder Fanc niet allemaal bekendgemaakt. Ze krijgen de veiligheidscode ‘nul’ mee. Vergelijking van gebeurtenissen met code ‘één (anomalie) leert dat er daarvan sinds begin 2015 twee waren in Doel 1 en eentje in Borssele.
‘Maar ik zou niet zover gaan om daaruit te concluderen dat het met de veiligheidssituatie wel snor zit in Borssele’, zegt Wijnhoven. ‘Als je weet dat de centrale een oud beestje is, zou het logisch zijn om de levensduurverlenging zorgvuldig te onderzoeken. Dat is niet gebeurd’.
België in de vuurlinie
Terwijl bewoners van de Nederlandse grensstreek zich zorgen maken over het veiligheidsrisico van Doel, is dat omgekeerd niet het geval. Belgen in Gent of Antwerpen zijn zich er nauwelijks van bewust dat er op minder dan honderd kilometer afstand een kerncentrale draait die zijn oorspronkelijke levensduur al meer dan tien jaar heeft overschreden.
Toch zou een ongeval in Borssele aanzienlijke gevolgen hebben voor België. Dat blijkt uit een simulatie door Oostenrijkse wetenschappers. Zij hebben voor elke Europese kerncentrale bekeken hoe de gevolgen van een eventuele kernramp zich over Europa zouden verspreiden. Uit het kaartmateriaal dat op internet te vinden is, blijkt dat België rechtstreeks in de vuurlinie ligt. Bij een noordwestenwind zou het radioactief materiaal zich via Antwerpen en Luik een weg banen naar Duitsland.
‘Borssele is een reactor van hetzelfde type als Doel 1, Doel 2 en Tihange 1’, zegt Jan Van de Putte van Greenpeace België. ‘Er is geen enkele reden om over Borssele minder bezorgd te zijn dan over de Belgische centrales’. De veiligheidszone van honderd kilometer rond de Zeeuwse centrale ligt voor een groot deel op Belgisch grondgebied.
Zowel Brugge, Gent, Antwerpen als Brussel vallen binnen de cirkel, die in ons land als norm geldt voor de terbeschikkingstelling van jodiumpillen. ‘Bij centrales als Doel en Borssele is het risico extra groot doordat ze in dichtbevolkte gebieden liggen’, zegt Van de Putte.
Verlieslatend
Een bijkomend probleem voor Borssele is dat de centrale verlieslatend is. De centrale hangt als een molensteen om de nek van de Zeeuwse energieproducent Delta, die voor 70 procent eigenaar is. Delta is in handen van de Zeeuwse gemeenten en de provincie.
Omdat de centrale maar een paar procent van de Nederlandse stroomvoorziening dekt, zou sluiting geen ramp zijn. Maar het punt is dat de ontmantelingskosten dan onmiddellijk moeten worden opgehoest. Die bedragen een half miljard euro, maar in de daarvoor bedoelde spaarpot zit maar half zoveel.