Kiezer geeft May moed
De Conservatieven zijn niet de grote verliezers van de lokale verkiezingen in Engeland. Overlevingskunstenares Theresa May koopt zich weer tijd.
BRUSSEL I Als de verwachtingen opgeschroefd worden, valt het resultaat meestal een beetje tegen. Het is een harde wet bij verkiezingen en het Britse Labour ondervond ze gisteren toen de resultaten binnenliepen van de lokale verkiezingen. De verwachting was dat de socialisten van Jeremy Corbyn een klinkende overwinning zouden behalen in Londen en dat ze de Conservatieve Partij van premier May een nieuwe tik zouden toebrengen na de nationale mokerslag van vorig jaar.
Maar kijk: het beeld dat overheerst, is dat de Conservatieven in de hoofdstad behoorlijk goed standgehouden hebben. Goed, ze verliezen zetels, maar ze houden belangrijke wijken als Westminster en Kensington & Chelsea in handen. Dat is nochtans de wijk waar Tories bakken kritiek kregen na de brand in de Grenfell Tower.
Labour boekt zeker winst, maar niet genoeg om van een klinkende zege te kunnen spreken. Labourleider Jeremy Corbyn was dan ook een beetje ontgoocheld. Verkiezingsspecialist John Curtice zei zelfs dat Corbyn ‘met lege handen’ achterblijft.
Opvallend: Labour scoorde niet goed in de Londense wijken met een grote Joodse gemeenschap. De partij betaalt daar de prijs voor de aanhoudende beschuldigingen dat ze antisemitische sentimenten niet hard genoeg aanpakt.
Opgelucht ademhalen
De Conservatieven mogen in elk geval opgelucht ademhalen. Buiten Londen boeken ze zelfs winst. Zij scoren opvallend goed in arbeidersgemeenten waar Labour traditioneel sterk stond. In steden met hogeropgeleiden die traditioneel Conservatief stemden, boekt Labour dan weer lichte winst. Zijn het de beter geschoolden die beseffen dat een harde Brexit hen veel economische schade kan berokkenen en daarom Labour stemden? Het zou best kunnen.
Premier May kan in elk geval moed putten uit deze uitslag. Een afstraffing had haar wankele positie als partijleider verder verzwakt, terwijl ze onder grote druk staat om een cruciale Brexitknoop snel door te hakken. Binnen haar regering is er nog altijd geen consensus over de vraag welke soort handelsrelatie het VK wil behouden met de EU. De roep om in de douaneunie te blijven, verdeelt haar regering tot op het bot. Deze week zou ze daarover eindelijk een beslissing nemen, maar omdat de har de en zachte Brexiteers opnieuw met getrokken messen tegenover elkaar stonden, schoof May de hete aardappel weer door.
Minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson (een harde Brexiteer) zette gisteren meteen druk op May. Volgens Johnson toont deze uitslag dat de regering zeker niet van standpunt moet veranderen over de douaneunie. Het VK moet er uit blijven.
Eieren voor hun geld
Dat de Conservatieven het niet slecht deden, hebben ze ook te danken aan de complete ineenstorting van Ukip. Deze lokale verkiezingen bevestigen de vaststelling die vorig jaar al gedaan kon worden: de antiEuropapartij van Nigel Farage is door interne ruzies op sterven na dood. De Ukipkiezers hebben eieren voor hun geld gekozen en Conservatief gestemd. De enige invloed die Farage nog heeft, is via zijn mediaoptredens. Toch houdt de secretarisgeneraal er de moed in. Paul Oakley denkt dat Ukip zal opstaan uit de doden zodra duidelijk wordt dat de regering de Brexit zal verloochenen.
Wederopstanding LibDems
Nog een opvallende vaststelling: Labour blijft beter scoren in de grote centra, behalve in die steden die twee jaar geleden in meerderheid voor de Brexit kozen. Dat geeft dan weer aan dat de Brexitkiezers niet van mening veranderd zijn. Integendeel, zij lijken te opteren voor een duidelijke, harde scheiding en die wil Labour hen niet geven. Daarvoor lijken ze toch te rekenen op de premier.
Deze lokale verkiezingen waren zeker ook die van de wederopstanding van de LibDems. Bij de nationale verkiezingen vorig jaar werd de meest proEUpartij weggevaagd. Nu boekt ze flinke vooruitgang. De Groenen – ook uitgesproken eurofiel – gaan er licht op vooruit.
Dat de Conservatieven het niet slecht deden, hebben ze ook te danken aan de complete ineenstorting van Ukip