Conflict vermijden? Gebruik dan geen werkwoorden
Wil je gesprekspartners overtuigen van een delicate maatregel? Gebruik dan zelfstandige naamwoorden in plaats van werkwoorden.
Een subtiel grammaticaal verschil kan de uitkomst van moeilijke gesprekken beïnvloeden. Dat schrijven Israëlische wetenschappers in het vakblad Psychological Science.
Enkele honderden JoodsIsraëlische studenten vulden een vragenlijst in. Ze kregen (hypothetische) toegevingen van Israël te lezen, en moesten vervolgens beoordelen of ze akkoord gingen (op een schaal van 1 tot 6), en of ze al dan niet boos waren op de Israëlische staat.
Die toegevingen waren bijvoorbeeld: ‘Ik wil de vrijlating van Palestijnse gevangen die geen bloed aan hun handen hebben’ en ‘Ik wil onderhandelingen met de Palestijnen zonder voorwaarden’. Een andere groep kreeg dezelfde zinnetjes, lichtjes aangepast: ‘Ik wil Palestijnse gevangen vrijlaten die geen bloed aan hun handen hebben’ en ‘Ik wil met de Palestijnen onderhandelen zonder voorwaarden.’
Bleek dat er significant meer bijval was wanneer er een zelfstandig naamwoord in de zin stond (de eerste versie) dan wanneer er werkwoorden gebruikt werden. Dat verbaast de weten schappers niet. ‘De vrijlating van gevangenen’ is abstracter dan ‘gevangen vrijlaten’. Dat laatste roept een veel levendiger beeld op. In delicate kwesties als het IsraëlischPalestijns conflict is wat meer afstandelijkheid een manier om boosheid te temperen.
Een deel van de studenten kreeg ook nog vergeldingsacties te lezen. Bijvoorbeeld: ‘Het arresteren van steengooiers jonger dan veertien jaar zonder bijzijn van hun ouders’ of, bijna hetzelfde, ‘Steengooiers jonger dan veertien
In delicate kwesties als het IsraëlischPalestijns conflict is wat meer afstandelijkheid een manier om boosheid te temperen
arresteren zonder bijzijn van hun ouders’. Hier gold minder bijval voor de eerste vorm dan voor de tweede. Niet onlogisch: als werkwoorden gepaard gaan met meer boosheid (in dit geval tegen de Palestijnen), dan is er ook meer sympathie om hen te straffen.
De onderzoekers benadrukken dat je met woorden alleen geen conflict kunt oplossen – laat staan het conflict in het MiddenOosten. Maar het handigheidje hoort wel in de trukendoos van de diplomaat.