Air FranceKLM vs Lufthansa
Gaat u voor Duitse efficiëntie of FransNederlandse stakingsgolven? De passagiers hebben hun keuze gemaakt. Nu de beleggers nog.
‘Als een vooruitkijkende kapitalist in 1903 aanwezig was geweest bij de eerste vlucht in Kitty Hawk, had hij zijn opvolgers een grote gunst bewezen door Orville (een van de gebroeders Wright, red.) neer te schieten.’ Dat schreef superbelegger Warren Buffett in 2007 over de luchtvaartindustrie. Volgens hem hebben vliegmaatschappijen veel kapitaal nodig om te groeien, maar blijft het rendement vaak achter. Air FranceKLM is daar vandaag een mooi voorbeeld van. Een winstwaarschuwing, een vertrekkende topman en daarbovenop nog de Franse staat die zijn steun dreigt op te zeggen als er niet snel een loonakkoord komt: de FransNederlandse luchtvaartmaatschappij zit in een diepe crisis.
Toeval is dat niet. Sinds de fusie in 2004 bedroeg het koersverlies van Air France-KLM 41 procent. Tegenover begin dit jaar daalde de koers zelfs met 45,7 procent. Het Duitse Lufthansa, dat een vergelijkbaar verdienmodel heeft, beperkte het verlies in diezelfde periode tot 18,2 procent.
Volgens Johannes Braun, analist bij MainFirst Bank, heeft het verschil vooral te maken met het sociaal klimaat. Bij Lufthansa heerst sinds vorig jaar vrede op de werkvloer, bij Air France is het al jaren oorlog. Na de recente stakingsacties bij Air FranceKLM zei de Franse minister van Transport, Elisabeth Borne, gisteren veelzeggend: ‘Ik maak mij zorgen over de toekomst van Air France, dat veel minder concurrentieel is dan KLM en andere Europese rivalen.’
Ook de luchthavenbelasting speelt een rol. In Frankrijk stijgen de heffingen voor vliegmaatschappijen. Op de luchthavens waar toestellen van Lufthansa landen, daalt de luchthavenbelasting of blijft de heffing gelijk. Volgens analisten komt dat doordat de maatschappijen van de Lufthansagroep, zoals Swiss Air en Austrian Airlines, een betere onderhandelingspositie hebben. Ze kunnen dreigen vaker in Frankfurt te landen als Wenen de luchthavenbelasting wil verhogen. Tussen Amsterdam en Parijs is zoiets lastiger.
Ook de schulden van Air FranceKLM spelen mee. Over de eerste drie maanden van dit jaar wist KLM de operationele winst te verdubbelen van 30 naar 60 miljoen euro. Bij moederbedrijf Air France daarentegen schoot het verlies van 57 miljoen naar 178 miljoen euro door de aanhoudende stakingen. Ook de kosten op jaarbasis stijgen met 2,1 procent.
Air France moet dringend meer geld zien te verdienen. En ook wat dat betreft, kunnen ze aan Lufthansa een voorbeeld nemen. Daar is rendabiliteit en kostenefficiëntie het hoogste goed. Het is de hoofdreden waarom de gevreesde synergie met onder meer Brussels Airlines, de enige dochter die vorig jaar tegenvallende winst boekte, definitief lijkt ingezet. Dat leidt tot onrust bij de bonden in Zaventem.
Al is er altijd hoop. Warren Buffett besloot onlangs toch nog in drie Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen te investeren. ‘Ze hadden een slechte twintigste eeuw, maar ik verwacht beterschap’, zei hij tegen nieuwszender CNBC.