Als een hand weigeren de politiek doet steigeren

In de zoveelste week waarin de ‘waarden en normen’ in het publieke debat alweer vrolijk in het rond vliegen, voel ik dat ik steeds minder grip krijg op dat niet duidelijk afgelijnde grensgebied van fatsoen waarbinnen een burger van deze maatschappij zich hoort te bewegen. Dat de Mechelse schepen Marc Hendrickx (NVA) weigerde een moslimkoppel te huwen omdat de vrouw zijn hand niet wilde schudden, wijst mij opnieuw op die schemerzone (DS 8 mei).

Ik ben een koele minnaar van alles wat naar religieuze dogma’s ruikt. En al zeker wanneer die ingesleten, van alle logica ontdane gebruiken gebaseerd zijn op verschillen tussen geslacht, geaardheid of religie. Iedereen heeft dezelfde rechten, daarop mogen we als maatschappij geen millimeter toegeven. Maar we moeten ons er wel van bewust blijven dat we die op seculiere wetten gebaseerde rechtlijnigheid ook naar onszelf moeten doortrekken. Dat besef is met een dag vertraging ook bij burgemeester Bart Somers (Open VLD) binnen gesijpeld, die even gewrongen zat tussen electorale motieven en het feit dat trouwen een grondwettelijk recht is. En dus zullen de huwelijksklokken in Mechelen alsnog luiden.

Vind ik het een goede gewoonte dat vrouwen uit de joodse en islamitische gemeenschap vanuit religieus oogpunt andere begroetingsregels volgen dan hun mannelijke medemensen? Neen, ik zou het liever anders zien. Maar de wetenschap dat we nooit in Utopia zullen leven, lijkt voor steeds meer individuen moeilijker te aanvaarden. Vind ik het een goede reflex om op basis van die religieuze gewoonte een huwelijk te weigeren? Ook al niet.

De geweigerde hand mag een religieus dogma zijn, er staat nergens in de wet dat een bruid de hand van de uitvoerende ambtenaar moet schudden om aan haar huwelijksakte te raken. ‘Dura lex, sed lex’, zei een politicus daarover ooit. De beslissing van de schepen is dus een geval van politieke profileringsdrang. Zijn achterban zal blij zijn, die van de bruid waarschijnlijk ook. Iedereen daartussenin is stil en lijkt onzeker over die befaamde waarden en normen waarvan de wetten van dit land de enige onwrikbare bewakers zijn. We bevinden ons op 158 dagen van de gemeenteraadsverkiezingen. Zet voldoende glazen water klaar, het zal nog vaak stormen.