BURGERSCHAP GING NIET OP DE SCHOP

‘De onderwijskoepels zetten de vakoverschrijdende eindtermen bij het grof huisvuil en snoeien zwaar in de eindtermen’, schrijft Guido Ooghe (DS 8 mei). Dat klopt niet. Het concept van de ‘vakoverschrijdende eindtermen’ is dan wel verdwenen, de leerinhouden waar ze voor stonden, (burgerschap, omgaan met diversiteit …) werden stuk voor stuk opgenomen in de eindtermen.

Het belang van die thema’s neemt daarbij niet af, integendeel. Waar scholen voor de vakoverschrijdende eindtermen alleen moesten aantonen dat ze een inspanning leverden om die leerinhouden over te brengen, zijn ze voor de klassieke eindtermen verplicht om er leerdoelen aan te koppelen en de resultaten aan te tonen. De vakoverschrijdende eindtermen waren te vrijblijvend. We werken aan maximale leerwinst, welbevinden en actief burgerschap bij al onze leerlingen. Dat was voor ons de inzet in het eindtermendebat.

En niet alleen wijzelf staan achter het resultaat. Vorige week kreeg de Vlaamse Scholierenkoepel een sneakpreview van de eindtermen die nu volop gefinaliseerd worden. De scholieren waren opgetogen te zien dat alle thema’s die ze naar voren hebben geschoven, en die Guido Ooghe opsomt, in de eindtermen opgenomen werden.

Ooghe beweert dat de waardevorming volledig vrijblijvend wordt en de onderwijsverstrekkers de handen vrij willen houden. Nochtans komen de eindtermen tot stand in een nauwe samenwerking van de verschillende onderwijsverstrekkers, en leeft er een grote consensus. De curriculumdossiers, die garanderen dat de lat voor elke studierichting in Vlaanderen even hoog ligt, versterken de rechtsgelijkheid tussen de leerlingen.

De vrijheid van onderwijs vertaalt zich in het versterkt realiseren van deze maatschappelijke doelen. De manier waarop we met de eindtermen rond burgerschap omgaan, toont dat aan. De invoering van het vak burgerschap in het GO! betekent niet dat het thema tot de toegewezen lesuren beperkt blijft. Het wordt uitgedragen door al onze leerkrachten, door de hele schoolgemeenschap en door de hele schoolloopbaan. Burgerschap ging niet op de schop. Het werd naar een hoger niveau getild – van vrijblijvend naar verplichtend. Hoe scholen dit organiseren, staat vrij. Dat het gerealiseerd wordt, daar maken we samen met al onze scholen elke dag werk. Ook de onderwijsinspectie zal er met haar vernieuwde toezichtskader op toezien.

Jongeren mogen geen speelbal worden in de handen van opportunistische werkgevers zoals Amazon

in België lager is dan in de rest van de EU. Er valt voor die groep veel meer te doen met andere beleidsinstrumenten dan het minimumloon. We stellen bijvoorbeeld vast dat de vormingsinspanningen van bedrijven in België beduidend lager liggen dan in de rest van de EU. De overheid moet veel actiever inzetten op jongeren en kortgeschoolden. Waarom niet voortborduren op succesvolle publieke tewerkstellingsprogramma’s waarbij opleiding gecombineerd wordt met tewerkstelling? Jongeren en kortgeschoolden mogen geen speelbal worden in de handen van opportunistische werkgevers zoals Amazon.

De economische wetenschap heeft mensen nodig die verder kijken dan wat ‘de markt’ nodig heeft. Er zijn ongelijkheden en onevenwichten die niet terug te vinden zijn in de klassieke economische tekstboeken. Het is onze rol om die aan te kaarten, een rol die we zullen blijven spelen. Peeters, laten op edwardiaanse wijze weten dat ze heus wel oog hebben voor de zwakkeren. Waarmee niet alleen de vrouwen gedegradeerd worden tot hulpeloos materiaal, maar waardoor mannen reddeloos verloren achterblijven op het zinkende schip.

Er is nog een parallel tussen de mythische ramp van een eeuw geleden en de politieke dynamiek van nu. In de jaren na de ramp met de Titanic verplaatsten de media het zwaartepunt in hun beschouwingen van de opofferingsgezindheid van de mannelijke Titanicpassagiers naar de vermeende onhoffelijkheid van ZuidEuropese passagiers die de ‘vrouwen en kinderen eerst’regel niet zouden hebben gehoorzaamd. Dat zogenaamd respect voor de vrouw tentoonstellen om vervolgens een heleboel mensen op basis van etnische kenmerken alsnog overboord te gooien, is een politieke boodschap die honderd jaar na dato nog nauwelijks aan populariteit heeft ingeboet.

Maartje Luif is journalist en schrijver. Haar column verschijnt tweewekelijks op woensdag.