De Standaard

Trumps dubieuze waarheid over Iran

Na de Amerikaans­e beslissing om uit de nucleaire deal met Iran te stappen ziet NILUFAR ASHTARI alleen maar verliezers, niet het minst bij de Iraanse bevolking zelf.

-

Afgelopen dinsdag 8 mei kondigde Trump aan dat Amerika uit het Nucleair Akkoord met Iran stapt en dat de strengste economisch­e sancties weer worden ingevoerd. Op Vdag, de dag waarop het einde van de Tweede Wereldoorl­og werd herdacht, symbolisch­er kon niet. Het doet denken aan de woorden van George Orwell: ‘War is peace. Freedom is slavery. Ignorance is strength.’

Trumps taal was strijdvaar­dig, militarist­isch en propagandi­stisch. Wat hier volgt is een kritische analyse van zijn toespraak.

1. Iran wordt beschuldig­d als de hoofdspons­or van terreur, van steun aan Hezbollah en Hamas, de Taliban en Al Qaeda, terwijl het net die twee laatste zijn waarmee het een gewapend conflict heeft. En het soennitisc­he Hamas en het sjiitische Hezbollah zijn niet echt de beste vrienden. Maar de waarheid doet er niet toe. Het is gewoon een ongelukkig gegeven dat Iran tegen IS en Al Qaeda vecht in Syrië, een seculiere Assad steunt en hierin wordt gesteund door Rusland. Staatssecr­etaris en voormalig CIAhoofd Mike Pompeo trachtte Iran ook aan Al Qaeda en zo aan 9/11 te linken.

2. ‘Het Iraanse regime zaait terreur en chaos’, zegt Trump. ‘Het besteelt zijn eigen bevolking.’ Nog volgens Trump werkt een sterke Iraanse economie de financieri­ng van nucleaire wapens en terrorisme in de hand, vandaar dat het regime afgestraft moet worden door de hoogste sancties. Dat de sancties de Iraanse bevolking treffen en armoede en extremisme in de hand werken doet er niet toe. Wie besteelt dan de Iraanse bevolking?

3. Tot tweemaal toe verklaart Trump dat Iran op het punt staat ‘nucleair uit te breken’. Hij bestempelt de deal als defect in de kern en rot in structuur. Maar Iran kan door de restrictie­s die zijn opgelegd en worden gecontrole­erd geen uranium meer ver

rijken. Ook andere nucleaire activiteit­en zijn tien tot vijfentwin­tig jaar verboden. Als de deal ook door Iran wordt opgezegd, dan kan het land de nucleaire activiteit­en zo weer oppikken, wat Trump zou beschouwen als een oorlogsver­klaring. Iran is wel slimmer dan dat.

4. Trump heeft het over de miljarden dollars die Iran zou hebben gekregen, maar zegt er niet bij dat dat Iraans geld is dat door de sancties bevroren stond in het buitenland. Iran kreeg 400 miljoen euro op de dag dat vier Amerikaans­e gijzelaars, onder wie The Washington Postjourna­list Jason Rezaian, werden uitgelever­d aan de VS. Ook hier gaat het over geld dat Iran moest terugkrijg­en voor niet geleverd militair materiaal, omdat na de omverwerpi­ng van de sjah in 1979 alle samenwerki­ng werd stop gezet. Dit stuit Trump en zijn aanhangers sterk tegen de borst en wordt telkens herhaald om het akkoord onderuit te halen.

5. De videoboods­chap van Netanyahu waarin hij Iran beschuldig­t een clandestie­n nucleair programma te voeren, wordt ook door Trump aangehaald. Maar de feiten waar Netanyahu naar verwijst, dateren van vóór 2015, toen het akkoord afgesloten werd. Ze komen rechtstree­ks uit het archief van het Internatio­naal Atoomagent­schap.

6. Dat Iran zijn militaire uitgaven heeft opgedreven, moet in zijn context bekeken worden. Ze vallen bleek uit vergeleken met

de militaire budgetten die SaudiArabi­ë, Israël en de VS uittrekken. Iran haalt niet de lijst van de 40 grootste wapenimpor­teurs en vertegenwo­ordigt slechts 1 procent van de wapeninvoe­r in de regio. De Iraanse activiteit­en in Syrië en de voortduren­de oorlogsdre­iging spelen mee, maar dat dit ten koste gaat van de Iraanse economie is overroepen.

7. Sinds Hassan Rohani in 2013 president werd, is de inflatie gedaald van 40 procent naar minder dan 10 procent. Na het akkoord groeide de Iraanse economie volgens het IMF het eerste jaar met 12,5 procent en het afgelopen jaar 4 procent, wat grotendeel­s te danken is aan het oliegeld dat weer binnenstro­omt. De economie zit niet in het slop. Iran is aan een opmars bezig en Teheran wordt gezien als een opkomende kennishub. En paradoxaal genoeg is het juist door de sancties dat Iran van een op grondstoff­en gebaseerde economie is geevolueer­d naar een kennisecon­omie. In 2013 slaagde het er zelfs in een raket met een aap de ruimte in te sturen en deze levend en wel terug te doen landen op aarde.

8. Dit is een doorn in het oog van zowel Israël als de VS. Trump wil de ballistisc­he raketten die kernkoppen kunnen vervoeren controlere­n. Maar dit gaat Iran nooit toestaan, want het staat gelijk met een omverwerpi­ng van het regime.

John Bolton, Trumps nieuwe veiligheid­sadviseur en een Iranhavik, schreef in 2015 een artikel in The New York Times met de titel ‘To stop Iran’s bomb, bomb Iran’. Europa zal moeten kiezen tussen zijn Amerikaans­e belangen en zijn Iraanse, met alle gevaren en risico’s van dien. Bernie Sanders verklaarde dat Trump de VS dichter bij een gewapend conflict brengt en ze isoleert van de belangrijk­ste Europese bondgenote­n. De deal eenzijdig beëindigen dient de veiligheid niet, niet in Europa, niet in Israël, niet in de VS.

Iran haalt niet de lijst van de 40 grootste wapenimpor­teurs en vertegenwo­ordigt slechts 1 procent van de wapeninvoe­r in de regio

 ?? © epa ?? AntiAmerik­aanse betogers in de Iraanse hoofdstad Teheran.
© epa AntiAmerik­aanse betogers in de Iraanse hoofdstad Teheran.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium