Met alle Chinezen, maar niet met ons

Het is ons jarenlang op het hart gedrukt: te veel eieren eten is ongezond, want hun cholesterol verhoogt de kans op hart en vaatziekten. Maar wat beveelt een nieuwe, Chinese studie nu aan?

Eet één ei per dag. WAT HEBBEN DE CHINEZEN ONDERZOCHT

en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in China. Stoppen met roken, niet te veel eten, meer bewegen en minder alcohol drinken: het zijn stuk voor stuk handvatten om die ziektes te bestrijden. Chinese vorsers van onder meer het Peking University Health Science Center vulden dat lijstje aan met een maatregel: meer eieren eten.

Tussen 2004 en 2008 selecteerden de epidemiologen bijna een half miljoen volwassenen die nog nooit een cardiovasculaire aandoening hadden gehad en die geen suikerziekte hadden. De deelnemers moesten vragen beantwoorden over inkomen, opleiding, rookgedrag, dieet ... en werden dan gemiddeld negen jaar gevolgd.

Diegenen die aangegeven hadden vrijwel dagelijks een ei te eten, hadden gedurende de opvolgperiode 11 procent minder kans op een hart of vaatziekte dan personen die nauwelijks eieren aten. En de kans om eraan te sterven was bij de eerste groep 18 procent lager. De ‘eierliefhebbers’ hadden bovendien 26 procent minder kans op een hersenbloeding. De onderzoekers denken dat er een beschermende werking uitgaat van bepaalde eiwitten en vitaminen in de eieren en van de kleurstof carotenoïde in het eigeel.

VERANDERT DEZE STUDIE IETS AAN DE HEERSENDE EETADVIEZEN?

‘Niet echt’, zegt expert hart en vaatziekten Ernst Rietzschel (UGent). ‘Eieren zitten al een tijdje niet meer in het verdomhoekje. Er is nooit wetenschappelijk aangetoond dat ze het risico op hart en vaatziekten vergroten. Eieren bevatten cholesterol, maar de hoeveelheid die je via een omelet binnenkrijgt, valt mee in vergelijking met de cholesterol die je eigen lever aanmaakt. Eet dus gerust een eitje, maar doe het wel met mate. In de Chinese studie is uiteindelijk het effect van één ei per dag gemeten.’

IS DE STUDIE GOED UITGEVOERD?

Rietzschel is in ieder geval onder de indruk. ‘Er zijn veel mensen ziek geworden: 84.000 van de 460.000 deelnemers. En er zijn bijna tienduizend mensen overleden aan hart en vaatziekten. Dergelijke cijfers geven de studie veel kracht.’

Dat vindt ook epidemioloog en hartziekteexpert Michiel Bots (Universiteit Utrecht). ‘Het is een goed geschreven en uitgebreid geanalyseerd onderzoek van een goede onderzoeksgroep.’ De wetenschappers hebben volgens Bots geen oorzakelijk verband tussen het eten van eieren en het verlaagde ziekterisico aangetoond. ‘Maar dat is logisch, want dit was een observationele studie. Wil je werkelijk een oorzakelijk verband aantonen, dan moet je een geblindeerd onderzoek uitvoeren, zoals in geneesmiddelenonderzoek gebruikelijk is. Dat kan met het eten van eieren natuurlijk nooit gebeuren. Dus, dit onderzoek is the best there is.’

Toch is hiermee het laatste woord over de eierkwestie nog niet gezegd, meent Rietzschel. ‘Het grootste probleem schuilt erin dat de personen in de studie die veel eieren eten gemiddeld een aanzienlijk hoger inkomen hebben dan diegenen die er weinig eten. En dat is nu net de groep mensen die sowieso een lager risico heeft op een hartziekte. De onderzoekers hebben geprobeerd daar een correctie voor door te voeren, maar dat lukt nooit helemaal. Degenen die meer eieren eten, consumeren ook meer vlees, valt uit de tabellen op te maken. Welk effect heeft dat, en is daar wel voldoende voor gecorrigeerd?’

Als je de cijfers nader bekijkt, zie je dat de groep mensen die geen of nauwelijks eieren eet in werkelijkheid 0,3 eieren per dag verorbert, bij de mensen die dagelijks een ei consumeren, gaat het eigenlijk om 0,76 eieren. ‘Ik kan me moeilijk voorstellen dat zo’n gering verschil in dieet zulke grote gevolgen heeft voor het risico op hart en vaatziekten.’

IS HET RESULTAAT VAN HET ONDERZOEK TE VERTALEN NAAR BELGIË?

‘Nee, het patroon van hart en vaatziekten in China verschilt te zeer van dat in Europa’, zegt Rietzschel. ‘In China lijden twee keer zoveel mensen aan een beroerte als aan hart of kransslagaderproblemen. In Europa is die verhouding net omgekeerd.’

Bots: ‘De toepasbaarheid van deze studie is beperkt tot de Chinese bevolking met haar specifieke levens en eetwijze. Het is best mogelijk dat de beschermende werking van eiwitten in eieren in China anders functioneert dan in Europa.’