Afvalzak moet afslanken
Europa legt op om meer huisvuil te recycleren. Ook kampioen Vlaanderen moet een tandje bijsteken. ‘Extra maatregelen zijn niet overbodig.’
BRUSSEL I Europa vraagt de lidstaten om tegen 2035 65 procent van zijn huishoude lijk afval te recycleren. Daar gaf de Europe se Raad deze week zijn zegen voor.
In Vlaanderen halen we al 69 procent (cijfer van 2016). We zitten dus op rozen. Of toch niet? ‘Niet helemaal’, zegt Werner An naert, directeur van Go4Circle, dat de bedrijven verenigt die actief zijn in recyclage. ‘Die 69 procent slaat op de selectieve inzameling, niet op de effectieve recyclage, die Europa oplegt. Er zit nog veel residu in dat toch naar de verbrandingsoven gaat. We mogen ook het bouwafval, een fractie die letterlijk zwaar doorweegt, niet meer meetellen. Vlaanderen noemt zich graag kampioen recycleren, maar dat heeft ons zelfgenoegzaam gemaakt. We moeten opletten dat ons dat niet zuur opbreekt.’
Het verschil tussen opgehaald en gerecycleerd zit in de stromen die wel selectief ingezameld worden, maar die vanwege de veiligheid niet gerecycleerd worden, zoals asbest en klein gevaarlijk afval. En in de stromen die niet selectief ingezameld worden maar wel gerecycleerd worden. Dat vo lume is moeilijker in te schatten.
Die residu’s variëren per soort afval. Bij de blauwe zak is het 14,6 procent en nog eens 2,4 procent voor de zakken zelf. Voor batterijen en elektro is het telkens zowat 15 tot 20 procent.
Jan Verheyen van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (Ovam) zegt dat we die 65 procent vandaag al ‘net wel of net niet’ halen. ‘Extra inspanningen zijn niet overbodig, al zullen veel Europese landen ons onze cijfers benijden.’ Over het effect van het bouwafval kon hij gisteren geen becijfering geven.
Statiegeld
Er kan nog aardig wat winst geboekt worden door textiel, organisch afval (gft) en plastics uit de restafvalzak te halen. De basis daarvoor is het ‘plan huishoudelijk afval’ van de Vlaamse regering uit 2016.
De minister van Omgeving, Joke Schauvliege (CD&V), legde daarbovenop haar verpakkingenplan op tafel, met onder andere het controversiële statiegeld op plastic flessen en blikjes. De kwestie werd gisteren op de Vlaamse ministerraad alweer niet besproken, omdat de tegenvoorstellen van de industrie nog niet klaar zijn.
Waar Fost Plus en de industrie wel achter staan is de uitbreiding van de blauwe pmdzak met andere soorten plastic dan vandaag. ‘Goed idee,’ vindt Annaert, ‘maar
Er kan nog aardig wat winst geboekt worden door textiel, organisch afval (gft) en plastics uit de restafvalzak te halen
dan wel ook nietverpakkingen. Ik voorspel hevige discussies over wie dat zal betalen.’
Maar zijn er wel bedrijven die de inhoud van die verruimde blauwe zak willen en kunnen verwerken? ‘Vandaag nog niet’, geeft Annaert toe. ‘Maar dat is een kwestie van de kip en het ei. Zodra er een gegarandeerde aanvoer is, zullen de bedrijven volgen. Wat ons betreft zou de overheid een minimumaandeel aan gerecycleerde grondstof kunnen opleggen. Dat zou een boost geven.’
Minister Schauvliege laat weten dat ze 30 miljoen euro heeft vrijgemaakt voor de circulaire economie en dat investeringen voor meer kunststofrecyclage daarin passen.
Ook de andere gewesten moeten een tandje bijsteken. Annaert: ‘Brussel haalt maar 30 procent recyclage. Het Hoofdstedelijk Gewest zal niet anders kunnen dan zijn afvalzakken duurder te malen. Ze kosten er nu amper 17 cent. Dat is geen prikkel om te gaan sorteren en selectief op te halen.’ Wallonië zal meer op apart verzameld gftafval moeten inzetten.