RIJDEN TEGEN BETALING

Een studie met alleen maar goed nieuws, dat noopt tot voorzichtigheid. De kilometerheffing zet de deur open naar een groene taxshift, volgens het Leuvense studiebureau Transport&Mobility. Rijden wordt weliswaar duurder, maar in ruil kan de personenbelasting naar omlaag. Minder autoverkeer betekent minder files en dus schonere lucht. Als het allemaal zo eenvoudig was, waarom heeft verkeersminister Ben Weyts dit nog niet ingevoerd?

De Vlaming lust rekeningrijden niet. Hij ziet het als een belastingverhoging. Vlamingen zijn verknocht aan hun (bedrijfs)wagen. Ze houden ook van hun vrijheid, zelfs als dat betekent dat er tijd in de files verloren gaat. Toch rijst de vraag of er wel een alternatief bestaat. Het verkeersinfarct rond enkele steden is niet meer te harden. Zelfs ogenschijnlijk rustige secundaire wegen kreunen. Bijkomende infrastructuurwerken bieden soelaas, maar niet structureel.

De studie heeft de verdienste dat ze het draagvlak bij de bevolking kan verhogen. Niet langer het bezit, maar het gebruik van de auto wordt belast: de vervuiler betaalt. In ruil komt er een flinke korting in de verkeers en de personenbelasting. Dat zwengelt de consumptie en dus de economie aan. Toch blijven er structurele vragen bij deze theoretische benadering.

Gedrag laat zich moeilijk sturen, laat staan voorspellen. Gaat, kan of wil de Vlaming zijn autogebruik aanpassen? Heel wat factoren bemoeilijken het besluitvormingsproces. De bewoning in Vlaanderen blijft verspreid. Bovendien worstelt het openbaar vervoer (tram, trein en bus) met een slecht imago. Het haalt lang niet alle kwaliteitsnormen om als volwaardig alternatief dienst te doen, dure investeringen zijn onvermijdelijk. En wat met de bedrijfswagens?

Op al deze concrete vragen moeten de diverse regeringen een afdoend antwoord bieden vooraleer de Vlaming zich overtuigd weet. Bevoegd minister Weyts laat geen kans onbenut om zich als voorstander te outen. Maar de weigering om statiegeld in te voeren maakt van zijn partij geen voortrekker als het om ingrijpende veranderingen gaat. Hij weet waarom het hele dossier naar de volgende regering wordt doorgeschoven.

De regering kan ook eerst de verkeers en personenbelasting verlagen om vervolgens het rekeningrijden in te voeren. Dat zal voor applaus zorgen. Maar het is niet zonder risico. Zo moet de economische groei de federale taxshift compenseren. Optimisten geloven dat het lukt, realisten merken op dat de begroting maar niet in evenwicht raakt.

Theoretische benadering neemt achterdocht bij de Vlaming niet weg