DNAanalyse om kanker beter te bestrijden ‘Sommige patiënten krijgen zo nieuwe opties, anderen besparen we onnodige, toxische behandelingen

Door complexe DNAanalyses weten artsen tot in detail hoe de tumor van een patiënt in elkaar zit. Die Informatie leidt tot minder bijwerkingen, betere behandelingen en meer kans op overleven.

Opnieuw zet België een belangrijke stap vooruit in de behandeling van kanker. Het gaat om een techniek die Next Generation Sequencing heet (NGS), waarmee duidelijk wordt welke afwijkingen in het DNA van een kankercel de tumor doen groeien.

De techniek wordt al gebruikt, maar dankzij de nieuwe terugbetaling, vanaf dit najaar, krijgen meer patiënten er toegang toe. Patiënten betalen maximaal nog acht euro voor een test. De komende drie jaar trekt de federale overheid jaarlijks vier miljoen euro uit.

Door het DNA van een tumorcel te analyseren, weten artsen beter welke therapie bij een patiënt zal aanslaan. ‘Sommige patiënten voor wie alle hoop verloren leek, krijgen zo nieuwe opties, anderen besparen we onnodige, toxische behandelingen en een derde groep kunnen we efficiënter helpen dan vroeger’, zegt oncoloog Marc Peeters (UZ Antwerpen). Lees: de groei van hun tumor beter afremmen waardoor ze langer overleven.

Voor de nieuwe terugbetaling komen onder anderen mensen met bepaalde long en eierstokkankers, pancreaskanker en uitgezaaide darm, huiden borstkanker in aanmerking. Er is budget voor 20.000 tests per jaar, of bijna een derde van de nieuwe patiënten die er jaarlijks bijkomen.

Kanker ontstaat door het op stapelen van foutjes (‘mutaties’) in het DNA van een gezonde cel, die daardoor wild begint te groeien. Welke mutaties het meeste schade aanrichten, verschilt van patiënt tot patiënt. Klassieke chemotherapie houdt daar geen rekening mee, doelgerichte medicatie wel.

‘In de grote klinieken in de VS is de test al routine’, zegt Eric Van Cutsem, digestief oncoloog van het UZ Leuven. ‘België zet nu een belangrijke stap. Zo heeft acht procent van de mensen met darmkanker een afwijking die maakt dat chemo erg slecht werkt. Met een cocktail aan nieuwe medicatie verdubbelt de kans dat hun tumor krimpt tot veertig procent.’

MARC PEETERS UZ Antwerpen