Effe een huis printen
Een team uit Eindhoven kondigt de eerste 3Dgeprinte woning aan die bewoond zal worden. ‘Goeie grap. Wij staan al veel verder’, zeggen ze bij het innovatiecentrum Kamp C in Westerlo. Dat ligt in België.
Het moet van de wedloop naar de maan geleden zijn dat er nog zoveel verbetenheid was om een innovatie te claimen. Dat zoiets nu net met 3Dprinting moet gebeuren. Dat is een techniek die al 25 jaar in gebruik is. Daarbij wordt een digitaal bestand omgezet naar een tastbaar object. Laag na laag stapelt een printer op elkaar. U hebt vast al mooie realisaties gezien in design, kunst of mode. Opgetrokken in kunststof, metaal, keramiek of desnoods chocolade.
Maar gebouwen? Op wat tiny houses en prototypes na zijn er nog niet veel. De Technische Universiteit Eindhoven en het architectuurbureau Houben & Van Mierlo claimen nu de eerste reeks 3Dgeprinte huizen ter wereld te maken die ook bewoond zullen worden. Het eerste huis zal over een jaar geprint zijn – nadien komt er elk jaar één bij.
PeterPaul van den Berg van innovatiecentrum Kamp C barst in homerisch lachen uit als we hem de primeur voorleggen. ‘Typisch Nederlands’, zegt hij, ‘om al luid je voornemens van de daken te schreeuwen.’ Hij kan het weten. Hij is zelf Nederlander, maar in dienst van een Vlaams bedrijf.
Slagroomspuit
‘Met alle respect voor de collega’s uit Eindhoven, maar we staan een eind verder’, zegt hij. ‘Zij werken met cementprinters, wij met beton. Zij produceren de onderdelen in het labo en assembleren die op de werf. Wij doen alles ter plaatse. Begin 2019 zal op Kamp C een grote woning staan, dus een half jaar vroeger. Dat zal geen eikolonie zijn, zoals in Eindhoven, maar een volwaardige woning zoals de doorsneeBelg die had kunnen bouwen. We willen de markt en de architecten uitdagen.’
Strijdvaardige taal, maar hoe komt het dan dat we na 25 jaar 3Dprinten pas aan het bouwen gaan? We waren er niet toe in staat. ‘Het is niet zozeer de printer die cruciaal is, maar wel de printkop en de samenstelling van het beton’, zegt Rudy van Gurp, die met het constructiebedrijf Van Wijnen in het consortium zit dat in Eindhoven de primeur opeiste. ‘Zo’n printer legt laag op laag. Het goedje dat uit die slagroomspuit komt, is zacht en vloeibaar. De lagen daarop moeten zich kunnen hechten. En als je boven bent, moet de rest blijven staan. Dat moet je kunnen controleren.’
Eigenlijk zijn we er nog steeds niet aan toe, zegt ingenieur Geert De Schutter (UGent). ‘De meeste showcases krijgen scheurtjes. Dat is niet erg als ze geen tien jaar moeten meegaan. Wil je echter een gebouw dat bestand is tegen chloride uit zeewater, tegen vorst of tegen CO2, dan is er een duurzaam beton nodig. Dat is er, maar we moeten het nog printbaar krijgen.’
Met die technologie kunnen alle voordelen van 3Dprinting beginnen spelen. Helaas is een lagere prijs daar voorlopig niet bij.
Noodwoningen
Eens de printertechnologie in grote hoeveelheden wordt geproduceerd, kan de prijs dalen. Een printer is verplaatsbaar en kan op de bouwsite zijn werk doen. Hij berekent precies hoeveel bouwmateriaal er nodig is, zodat er minder transport en minder afval is. Er zullen beduidend minder arbeidskrachten nodig zijn. ‘Als alles op punt staat, denk ik dat je prijs met een kwart kan dalen’, schat Van den Berg.
Er zijn wel enkele terreinen waarop 3Dprinting zich nuttig kan maken. ‘Noodwoningen’, zegt De Schutter. ‘In de VS is er al een bedrijf dat zich daarop toelegt. Het zijn kleine gebouwen met een basiscomfort, snel op te leveren, die niet noodzakelijk lang moeten meegaan.’
Van Gurp ziet eerder heil in aanvullingen op de huidige bouwmarkt. ‘Het moeten niet allemaal dezelfde woningen worden. Met 3Dprinting kun je allerlei vormen en esthetische toevoegingen bedenken. Voorts kan het helpen bij de energietransitie. Nederland heeft zeven miljoen huizen, waaronder veel energieverslinders uit de jaren 60 en 70. Je zou printers kunnen inzetten om hun gevels te renoveren.’
‘Begin 2019 zal op Kamp C een grote, volwaardige woning staan zoals de doorsneeBelg die had kunnen bouwen’
PETERPAUL VAN DEN BERG Innovatiecentrum Kamp C