SUCCES OF FLOP?
Lees alles over de nucleaire top tussen Kim en Trump op
www.standaard.be
BRUSSEL | Slaagde Donald Trump erin om met Kim Jongun een overeenkomst te bereiken waarin staat dat die zijn wapenarsenaal wil ontmantelen? Of leverde de historische topontmoeting van afgelopen nacht niet veel meer op dan een – weliswaar ongeziene – handdruk tussen een zittende Amerikaanse president en een NoordKoreaanse leider?
Dat laatste zou voor Trump en zijn team teleurstellend zijn. Zijn veiligheidsadviseur, John Bolton, zei midden mei op de Amerikaanse televisiezender ABC zelfs dat een ontmanteling van het Noord-Koreaanse kernwapenarsenaal alleen niet ver genoeg gaat. ‘Behalve kernwapens heeft Noord-Korea ook installaties waar uranium wordt verrijkt, en beschikt het over conventionele raketten en chemische en biologische wapens. Er is heel wat waarover gesproken moet worden.’
Eenvoudig te verbergen
Als Trump er al in zou slagen zo’n verregaand ontwapeningsakkoord te sluiten met de Noord-Koreanen, dan begint het echte werk pas. In het verleden zijn onder meer Libië, Iran en ZuidAfrika er weliswaar mee akkoord gegaan deels te ontwapenen, maar de omvang van hun wapenprogramma’s verbleekt bij dat van NoordKorea (zie grafiek).
Om te beginnen zou een denuclearisering inhouden dat Noord-Korea zijn kernwapens ontmantelt en de losse onderdelen daarna verscheept naar het buitenland. Bolton liet verstaan dat hij zelf niets liever wil dan dat Pyongyang die onderdelen zou laten overbrengen naar het laboratorium in Tennessee, waar in 2004 Libische kernwapens onschadelijk zijn gemaakt. Dat Kim daarmee zou instemmen, lijkt bijna sciencefiction.
Vervolgens zijn er de installaties waarmee verrijkt uranium kan worden geproduceerd, de bouwsteen van een atoombom. Op zich zijn die makkelijk onklaar te maken, het probleem is alleen dat die ook relatief eenvoudig te verbergen zijn. Hoe geloofwaardig is NoordKorea wanneer het zweert dat alle centrifuges zijn stilgelegd, als we al niet zeker weten waar die allemaal staan?
Antrax en zenuwgas
Kernwapens kunnen behalve met verrijkt uranium eveneens gemaakt worden met plutonium. Die radioactieve stof ontstaat na de splitsing van uraniumstaven in kernreactoren. Dus zou Noord-Korea ook zijn kerncentrales moeten sluiten, net nu het in het nucleaire onderzoekscentrum van Yongpyong een tweede kernreactor heeft gebouwd.
Het spreekt voor zich dat een land dat belooft geen kernwapens te ontwikkelen, ook geen kernproeven uitvoert. Dus moeten de huidige testlocaties onklaar worden gemaakt. Vorige maand maakte Pyongyang bekend dat het als teken van goede wil een testsite onder de berg Mantapsan
Hoe geloofwaardig is NoordKorea wanneer het zweert dat alle centrifuges zijn stilgelegd, als we al niet zeker weten waar die allemaal staan?
onklaar zou hebben gemaakt. Maar ook daar rijst, door de beslotenheid van het regime, opnieuw de vraag of dat werkelijk zo is. En welke – eventueel verborgen – testsites er nog zijn.
Bovendien gaat het over meer dan kernwapens alleen. NoordKorea zou ook werken aan een waterstofbom en nu al beschikken over biologische en chemische wapens. Er zijn rapporten waarin staat dat Pyongyang antrax heeft en vorig jaar werd Kim Jonguns halfbroer, Kim Jongnam, vermoord met het zenuwgas VX.
Onafhankelijke waarnemers
En dan zijn er nog de conventionele wapens van NoordKorea. Sinds november zou het langeafstandsraketten hebben die de Verenigde Staten kunnen treffen. Dat Pyongyang de stekker uit de verdere ontwikkeling van die conventionele raketten trekt, staat dan ook hoog op het verlanglijstje van Donald Trump. ‘Maar zelfs als de Verenigde Staten en NoordKorea een akkoord sluiten, dan geloof ik niet dat het echt wordt uitgevoerd’, citeert CNN de Amerikaanse NoordKoreakenner Joshua Pollack.
Want alle toezeggingen die NoordKorea eventueel doet, hebben pas betekenis als die worden bevestigd door onafhankelijke waarnemers. En nooit eerder kregen die onbeperkte toegang tot het land.