‘Neen, ik veroordeel Italië niet’
Merkel is erg mild voor Italië, dat een vluchtelingenschip de toegang ontzegde. Ze hoopt iedereen weer samen aan de Europese tafel te krijgen.
BERLIJN I ‘Migratie wordt de lakmoesproef voor de cohesie en toekomst van Europa’, herhaalde de Duitse bondskanselier Angela Merkel gisterenavond na een bezoek van premier Charles Michel (MR) in Berlijn. De twee probeerden de violen gelijk te stemmen voor de belangrijke Europese top die er eind deze maand aankomt. Het migratievraagstuk zal daar de gesprekken overheersen. De Europese Unie worstelt daar nu al drie jaar mee, maar een echte oplossing is nog altijd niet in zicht.
Het debat staat opnieuw helemaal op scherp, nadat de Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken Matteo Salvini het reddingsschip Aquarius met 629 Afrikaanse vluchtelingen aan boord de toegang tot een Italiaanse haven heeft ontzegd. Gevolg is dat de verwijten heen en weer vliegen tussen Frankrijk en Italië, nadat de Franse president Macron het Italiaanse beleid be stempeld heeft als ‘cynisch en onverantwoordelijk.’
Tegelijkertijd krijgt Merkel de problemen in haar Duitse regering maar niet onder controle. Haar minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer, van zusterpartij CSU, wil de Duitse grenzen kunnen sluiten voor wie in een andere lidstaat van de EU al eens asiel heeft aangevraagd of gekregen. Gisteren liet de woordvoerder van de Bundespolizei in München trouwens weten dat de politie tot mei al meer dan de helft van de migranten die de OostenrijksDuitse grens wilden oversteken, heeft teruggestuurd. Die grens loopt in Beieren, waar de CSU de plak zwaait.
Kopzorgen
Michel herkent de kopzorgen van Merkel. Ook zijn regering staat geregeld onder hoogspanning door de forse koers die de NVA wil varen in het asieldebat. Maar de problemen waarmee Merkel nu kampt zijn van een heel andere orde.
Duitsland kreeg in de periode van 1 januari tot 3 juni niet minder dan 58.919 asielaanvragen te verwerken. Dat is meer dan een vijfde van alle asielaanvragen in Europa in die periode. Met 6.256 asielaanvragen staat België op de negende plaats.
‘As van bereidwilligen’
Opvallend: terwijl Merkel een ontmoeting had met Michel, zag Seehofer gisteren de Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz, de man die eerder al pleitte voor een opvangkamp voor afgewezen asielzoeker buiten de EU, maar op het Europese continent ‘op een weinig aangename plek’. Zij spraken van een ‘as van bereidwilligen’ in de strijd tegen de illegale migratie. Of ze daarmee hetzelfde bedoelen als Michel, Merkel en Macron, is maar de vraag. Zowel Seehofer als Kurz vaart een beduidend rechtsere koers, ook in ons land springt staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (NVA) op die boot. De Belgische en Duitse regeringsleiders moeten er voortdurend over waken dat hun (coalitie)partners in de rechterbuitenbaan niet uit de bocht vliegen.
Hoe het ook zij, Michel en Merkel proberen verwoed de hele discussie opnieuw in de klassieke Europese bedding te krijgen. ‘Het is belangrijk dat Duitsland niets op unilaterale basis onderneemt en blijft zoeken naar een gemeenschappelijke Europese procedure’, zei Merkel. Om die Europese oplossing te bereiken, wil ze niemand voor het hoofd stoten. Ze was dan ook erg mild voor Salvini. ‘Ik wil niets veroordelen. Italië heeft het gevoel dat er weinig solidariteit is vanuit Europa. Het land vangt heel veel vluchtelingen op. We moeten rekening houden met de belangen van iedereen in de EU. Europa moet met één stem spreken.’
Het grote probleem is de Dublinverordening: die bepaalt dat de EUlidstaat waar iemand asiel aanvraagt, die asielaanvraag ook moet afhandelen. En daar hangt de spreiding van asielzoekers over Europa mee samen. Iedereen is het erover eens dat die regels hervormd moeten worden.
Merkel en Michel hopen om iedereen weer aan de Europese tafel te krijgen door het debat open te trekken. Ze pleiten voor een versterking van de buitengrenzen en akkoorden met derde – vooral Afrikaanse – landen. Michel heeft het dan eerder over oriëntatiecentra voor migranten – een piste die vorig jaar al steun kreeg van Macron – terwijl Merkel sprak over informatiecentra die derdelanders wijzen op de gevaren van migratie. ‘We moeten vermijden dat er overal in Afrika punten komen waar men asiel kan aanvragen’, stelde de bondskanselier, die net als Michel het belang van steun voor economische ontwikkeling op het zwarte continent in de verf zette.
Opvallend: terwijl Merkel gisteren een ontmoeting had met Michel, zag Seehofer de Oostenrijkse kanselier Kurz
Merkel en Michel pleiten voor een versterking van de buitengrenzen en akkoorden met derde – vooral Afrikaanse – landen