Kiezers N-VA en Open VLD wél voor statiegeld gewonnen
De partijen NVA en Open VLD zijn gekant tegen statiegeld op blikjes en plastic flessen. Maar hun kiezers lijken er wel voor gewonnen.
BRUSSEL I In de Vlaamse regering hebben de NVA en Open VLD zich gekant tegen het voorstel van de Vlaamse minister van Omgeving, Joke Schauvliege (CD&V), om statiegeld in te voeren op blikjes en plastic flessen voor drank. Dat zou het zwerfvuil moeten tegengaan.
De voorstanders claimen dat er een draagvlak bij de bevolking voor bestaat, de tegenstanders betwisten dat. De milieuorganisatie Recycling Netwerk Benelux, die in Vlaanderen en Nederland campagne voert voor statiegeld, vroeg het bureau voor marktonderzoek GfK om na te gaan hoe de Belgen erover denken. 5.134 Belgen werden ondervraagd tussen 30 mei en 7 juni, toen de politieke discussie in Vlaanderen volop woedde.
De vraag was: In hoeverre bent u het eens met de volgende stelling: ‘Statiegeld moet in heel België op alle plastic flessen en blikjes met bier, frisdrank en water worden ingevoerd’?
In totaal was 82 procent van de respondenten het (helemaal) eens met deze stelling. 87 procent schaarde zich achter de stelling dat statiegeld het zwerfvuil zou terugdringen. De helft van de ondervraagden gaf aan dat het zwerfvuil in zijn of haar gemeente een rol speelt in zijn keuze bij de gemeenteraadsverkiezingen van oktober dit jaar.
‘Steun groeit’
Er werd de respondenten ook gevraagd op welke partij ze bij de vorige regionale verkiezingen van mei 2014 gestemd hadden. Zo kon GfK de link leggen tussen de opinie over statiegeld en de partijkeuze. Opmerkelijk: een grote meerderheid van de kiezers van de NVA en Open VLD is voor statiegeld, respectievelijk 80 en 75procent. Bij CD&Vkiezers vind je 82 procent voorstanders, bij de SP.A 80 procent en bij Groen 91. Ook 67 procent van de Vlaams Belangkiezers toont zich pro.
In een enquête van consumentenorganisatie TestAankoop van maart vorig jaar lag het aandeel voorstanders op 66 procent. ‘Het aantal voorstanders van statiegeld is in een jaar tijd sterk toegenomen’, stelt Tom Zoete van Recycling Netwerk vast. ‘Dit is een niet te miskennen signaal voor zowel de politiek als de supermarkten en de drankenproducenten.’
Fabrikanten mee in bad
Bart Nevens, Vlaams Parlementslid voor de NVA, noemt deze resultaten niet verbazend. ‘Leden en lokale besturen willen een medicijn tegen zwerfvuil dat voor honderd procent werkt, terwijl sta tiegeld op blikjes en plastic flessen maar hooguit 40 procent zal doen verdwijnen. De gemeente zal nog steeds moeten vegen en dat met belastinggeld betalen. Ook de fabrikanten van sigaretten en kauwgum moeten mee in bad. Ik vraag me ook af wat de respondenten hadden geantwoord als ze de vraag hadden gekregen of ze het comfort van de blauwe zak willen opgeven.’
Totaalverbod op plastic
Fost Plus, de organisatie die instaat voor de inzameling van het verpakkingsafval, hield in 2015, samen met onder meer Comeos, Unizo en Voka, een enquête bij 1.000 Belgen. Daarin zei 45 procent van de ondervraagden de huidige blauwe pmdzak te verkiezen, tegen 22 procent statiegeld. Een derde bleef neutraal.
Gwenny Devroe, Vlaams Parlementslid die het dossier opvolgt voor Open VLD, ziet in deze enquête evenmin een reden om het standpunt te herzien. ‘Wij willen een totaaloplossing voor het verpakkingsafval en het zwerfvuil en statiegeld biedt die niet. Open VLD wil het gebruik van plastics op alle niveaus aan de bron beperken. Tegen 2025 mag er voor ons een verbod op klassieke plastics komen, niet alleen in verpakkingen, maar ook in cosmetica en kledij. De recyclagedoelstellingen voor verpakkingen mogen ook een stuk hoger.’
‘Zouden de respon
denten ook het comfort van de blauwe zak willen opgeven?’
BART NEVENS
Vlaams Parlementslid voor NVA