Communautair pingpongen met warenhuispersoneel
Kris Peeters en Philippe Muyters bekvechten over SWT bij Carrefour
Kris Peeters vindt dat zijn Vlaamse collega Muyters een negatief advies moet geven over brugpensioen op 56. Die wil wel, ‘maar dat heeft geen enkele waarde’.
BRUSSEL I Christendemocraten en Vlaamsnationalisten missen geen gelegenheid om elkaar af te katten. De ingewikkelde staatshervorming geeft daarbij onvermoede opportuniteiten. Zo wordt een sociaal akkoord bij warenhuisketen Carrefour plots het voorwerp van gebekvecht.
De SWTregeling (stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag, de opvolger van het brugpensioen) voor zowat 900 Carrefourwerknemers ouder dan 56 jaar vormt de inzet. Alle partijen geven toe dat er wettelijk gezien met dat akkoord niets mis is. De SWTvoorwaarden zijn al flink verstrengd. Maar bij een collectief ontslag van twintig procent van het personeel kan het nog steeds vanaf 56 jaar.
Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (NVA) spreekt van een ‘slechte wet’ en vindt het niet kunnen dat ‘we een signaal geven dat we iedereen die ouder is dan 56 jaar kunnen missen op de arbeidsmarkt’, zeker in een tijd van talloze vacatures. Volgens de minister moeten de ontslagen werknemers naar een nieuwe job worden geleid. Een SWTregeling helpt daarbij niet. De betrokkenen moeten passend werk aanvaarden. Maar de cijfers leren dat weinig SWT’ers uiteindelijk een nieuwe job vinden.
Vetorecht
Federaal minister van Werk Kris Peeters (CD&V) ergerde zich aan de beeldvorming. Bij Carrefour gaat het vooral om laaggeschoolde, deeltijds werkende vrouwen met een grote anciënniteit en lage lonen. Hij vindt de suggestie dat ze ‘de lotto hebben gewonnen’ onterecht. Met SWTgeld komen ze niet rond, bijgevolg moeten ze een nieuwe job vinden. De minister wil evenmin woordbreuk plegen door de wet nu snel aan te passen. Die bepaalt dat vakbonden en werkgevers het tempo aangeven voor de afgesproken leeftijdsverhoging (in 2020 wordt het sowieso 60 jaar).
De christendemocraat kaatste de bal terug naar Vlaanderen. De jongste staatshervorming geeft de regionale ministers een vetorecht. Bij een dergelijke herstructurering moet de werkgever een tewerkstellingscel oprichten (in samenwerking met de arbeidsbemiddeling). Die handelt het ontslag af en geeft elke werknemer een outplacementaanbod. Alle regionale ministers – Carrefour is in heel België actief – moeten dat goedkeuren. Geen goedkeuring, geen SWT.
Daarop was het weer aan Muyters. Hij hield inderdaad nog nooit een outplacementsregeling tegen. ‘Logisch’, vindt zijn woordvoerder. ‘Een weigering kan alleen op basis van inbreuken tegen het outplacement. Weigeren omdat we niet akkoord gaan met het SWT op zich, kan niet. Als we dat doen, stappen Carrefour of de vakbonden naar de Raad van State. Ze krijgen glansrijk gelijk.’
Lessen
Muyters zegt dat hij gerust een negatief advies wil geven over de wenselijkheid van het SWT, bij wijze van ‘signaal’, maar dat dat geen enkele waarde heeft. Het eindoordeel ligt bij de SWTcommissie, bestaande uit vakbonden en werkgevers. En bij de federale minister. En die wil steevast het sociaal overleg voorrang geven.
‘De werknemers bij Carrefour hebben de lotto niet gewonnen. Met de SWTcenten komen ze niet rond, ze moeten een nieuwe job vinden’
KRIS PEETERS
Federaal minister van Werk
Kunnen we lessen trekken uit dit schouwspel? Peeters denkt van wel. Hij ziet ‘heel wat misverstanden’. Bovendien vormt Carrefour een primeur. Voor het eerst beslissen alle regionale ministers over een herstructurering. Hij nodigt iedereen uit voor overleg, want één regionale weigering is genoeg om het akkoord op te blazen.
Voor de NVA vormde het incident een aanleiding om een verdere federalisering van de arbeidsmarkt te bepleiten. Doorduwen op het federale niveau durft de partij evenwel niet. Niet alleen CD&V zal haar voet dwars zetten. Ook de MR zal om electorale redenen nooit instemmen met een afschaffing van de SWTregeling.