Hoe FN Herstal een gijzeling beëindigt in Parijs
Een vizier dat na het schot de zwakke punten van de schutter oplijst? De software achter Swiss Leaks en de Panama Papers? De Parijse defensiebeurs Eurosatory heeft het allemaal. Maar wie beschermt ons tegen de nieuwste defensietrends?
PARIJS I ‘Assassins! Assassins! Vous êtes des assassins!’ Liggend op de grond voor de metrouitgang, schreeuwen manifestanten naar alle mannen in pak die voorbijkomen. Wie ze wil passeren, moet over hen heenstappen. Ik draag geen pak, maar word toch ook bij de moordenaars gerekend. ‘Hier, voor de Syriërs’, zegt een van hen, terwijl hij me twee bommen van papiermaché probeert toe te stoppen. Ik bedank vriendelijk en loop verder het pad af naar het Parc des Expositions. Hier vindt deze week Eurosatory plaats, Europa’s grootste defensie en veiligheidsbeurs. Ze is bedoeld voor professionals. Aan generaals dus geen gebrek. Zo’n derde van de bezoekers is afkomstig van ministeries of legers van over de hele wereld. De industrie vertegenwoordigt ook een derde.
Het is nochtans niet hier dat beslist wordt over de grote aankoopdossiers, zegt Johan Lievens van het directoraatgeneraal Material Resources. ‘Materieel heeft een bepaalde levensduur. Je moet dus weten wat er op de markt is en ontwikkeld wordt. Onze bezoeken hebben dus nooit te maken met lopende contracten. Je gaat er naartoe om opportuniteiten en nieuwe dingen te ontdekken, zelfs al is er op dit moment geen specifieke vraag bij Defensie. Die kan er over een paar maanden wel zijn.’
De beurs strekt zich uit over drie expohallen en twee buitenruimtes. Alles bijeen 167.000 vierkante meter. Ondanks het uitplooiplan en de app heb je voortdurend het gevoel te verdwalen. Er staan tanks zo groot als een kleine woning, geleide raketten en bommen in alle maten en gewichten, handwapens en machinegeweren, machinegeweren, machinegeweren. Het is een vreemd zicht om mannen in deftige pakken die wapens te zien richten op denkbeeldige vijanden. Aan het Pakistaanse paviljoen zijn ze zelfs in goud en chromeversie te vin
Gijzelingsacties duren in het echt enkele dagen. Hier worden ze op een draf opgelost
Een derde van de bezoekers van Eurosatory komt uit ministeries of legers van over de hele wereld
den. ‘Wordt door onze overheid vaak als cadeau gegeven, meneer’, zegt een medewerkster behulpzaam.
Wat nog? Rupsbanden met en zonder de bijhorende voertuigen, noodbruggen, tenten, helmen, transmissieblokken voor al wat rijdt en kaki is, woestijnbuggy’s, drones, veel drones, hier en daar een boot en nachtkijkers. Sommige vizieren maken een analyse van hoe de schutter ademt, mikt en de trekker overhaalt en geven feedback. Naast grote troepenvoertuigen staan nog grotere aanvalsvoertuigen. Er is beschermende kledij, ademende kledij, rantsoenen, camera’s, watertanks en voertuigen voor watertanks, granaten, rugzakken, messen en – belangrijk! – militaire muggenspray.
Panama Papers
Bij de startups bots ik op Linkurious. Het vermarktte een oorspronkelijk aan de universiteit van Stanford ontwikkelde software om grote hoeveelheden data te verwerken en te visualiseren. ‘It let’s you connect the dots’, zegt medeoprichter Jean Villedieu. ‘Op die manier kan je uit complexe pakketten data relevante informatie en inzichten halen. Ken je Swiss Leaks en de Panama Papers? Wel, die hebben met onze software gewerkt.’ Ook voor banken is de software interessant. Om fraude op te sporen, legt hij uit. ‘We werken ook met publieke spelers. Gisteren kwamen er mensen van de Belgische politie langs, maar bij een overheid binnen geraken is vaak een taaie noot. Voor een beginnend bedrijf is de doorlooptijd van een politieke beslissing soms gewoon te lang.’
Een van de grootste stands is die van het Franse Ministère des Armées. Hier staat zowat alles uitgestald waar het Franse leger gebruik van maakt. Ook de twee paradepaardjes waarmee binnenkort ook Belgische militairen rondrijden, de Griffon en de Jaguar. Twee enorme pantservoertuigen met 6x6aandrijving. Voor een bestelling van 417 Griffons en 60 Jaguars telt ons land 1,1 miljard euro neer. ‘Dit gaat veel verder dan een aankoop. Dit is een strategisch partnerschap voor jaren’, zegt Erwan Salmon van het Ministère des Armées. Hij legt omstandig uit hoe de toestellen deel uitmaken van het Scorpionprogramma. ‘Met een radar bovenop de Griffon kun je detecteren wanneer een vijandelijk vliegtuig je in zijn vizier heeft. Die informatie, met alle coördinaten, wordt direct naar de Jaguar gestuurd, die dan kan ingrijpen en vuren.’ Een Ivoriaanse militair luistert met één oor mee en neemt intussen gretig foto’s met zijn tablet.
ZZ Top en Oasis
Naast de expo ligt een groot terrein voor ‘démonstrations dynamiques’. Op plastic stoeltjes zit een wereldmix van pakken en uniformen gespannen te wachten. Uit de speakers klinkt bizar genoeg Wonderwall van Oasis. Net wanneer ik ‘fuck Oasis’ mompel, breekt een gijzelingssituatie uit. Onmiddellijk sluipen als struikgewas vermomde Franse special forces dichterbij om met drones en kleine camera’s beelden te maken. Dit soort acties duurt in het echt dagen, hier moet het op een draf. Eens ze hun inlichtingen hebben, worden de grote middelen ingezet: twee gepantserde jeeps met kanonenlosseflodders, en oorverdovende nepgranaten. De rust keert daarna snel terug, en Oasis staat uit. Maar omdat er nog dingen geshowd moeten worden, valt vijf minuten later toch weer een bus met toeristen in terroristenhanden. Deze keer wordt het Belgische FN Herstal ter hulp geroepen. En wel met de ‘deFNder’, een minitank op afstandsbediening. Het is een samenwerking met een Ests bedrijf. Zij leveren het rupsgedeelte, FN zorgt voor het kanon erbovenop. Het ding racet over het oneffen terrein en schiet blanks af op de ‘terroristen’, die met veel gevoel voor drama neergaan.
Ik wil nog één stand bezoeken, ook een startup, maar een die de andere richting uitgaat. Want al dat wapentuig en die nieuwe technieken, wie zal ons dáár tegen beschermen? Als het van ceo Lucas Le Bell afhangt Cerbair. ‘Wij bieden bescherming tegen drones. In de handen van spionagediensten of IS zijn daar grote gevaren aan verbonden.’ Hij verwijst naar drones boven kerncentrales of vliegvelden, maar ook aan gevangenissen. ‘Ze kunnen gebruikt worden om beelden te maken en wapens binnen te smokkelen. Een crash kan grote gevolgen hebben.’ Met de Cerbairtoestellen kunnen drones van ver gedetecteerd en uitgeschakeld worden, maakt hij zich sterk. Zelfs hacking, om de drones tot landen te dwingen, behoort tot de mogelijkheden. ‘We verkopen overigens niet alleen aan overheden en gevangenissen, maar ook aan beroemdheden die niet met gênante foto’s in de krant willen komen. Sommige journalisten gaan erg ver voor een verhaal.’