Twitter is niet straffeloos

Voor het eerst is in ons land een anonieme twittertrol veroordeeld. ‘Neem hun anonimiteit af, dan zijn ze machteloos!’

BRUSSEL I Het geli jkekansencentrum Unia lie t het haast terloops vallen tijdens de voorstelling van zijn jaarverslag: een anonieme twittertrol is veroordeeld, en dat was nog nooit eerder gebeurd. De 59jarige man bediende zich van de twitternamen Kolonel Pfaff en De Kafirbrigade. Zijn favoriete slachtoffer was een jonge studente met een hoofddoek en een mening: Y asmien Naciri, inmiddels zelfstandig ondernemer en sinds kort ook schrijfster. ‘De Kafirbrigade heef t mi j jarenlang gestalkt’, zegt Naciri (26) aan de telefoon. ‘Dat ik mondig ben, een hoofddoek draag en een andere huidskleur heb, daar hadden ze een probleem mee. Ik heb in 2016 een klacht ingediend. Ik verwachtte er weinig van, maar ik dacht: ik wil hun naam en adres weten, ik wil hun anonimiteit afnemen.’

Een opaatje

Tot Naciri’s niet geringe verbazing werd een van de trollen geidentificeerd en kwam het tot een proces. Unia adviseerde haar ti jdens die periode. ‘Hij was op Twitter zo groot, maar in de rechtbank was hij zo klein ’, zegt Naciri. ‘Hij bleek totaal nie t mondig te zi jn, superoud, super verlegen. Een echt opaatje uit SintNiklaas. Ik kreeg medelijden met hem.’

De man werd schuldig be vonden aan belaging (stalking) en veroordeeld tot een werkstraf van 48 uur. Hij moest ook een schadevergoeding van 350 euro betalen. Als hij ook schuldig was bevonden aan inbreuken op de antiracismewet, had dat de straf kunnen ver zwaren. Maar dat lukte nie t, zegt Naciri, omdat de bewuste twitteraccounts vliegensvlug werden gewist en ze niet genoeg screenshots had bewaard. De les die zij daaruit trekt: ‘Maak dat je een echt dossier aanlegt.’

Lang heerste het idee dat je op het interne t – en zek er op T witter – zo goed als alles kunt zeggen, tegen iedereen. ‘Ik was nooit eerder me t zo veel haat geconfronteerd dan toen ik op T witter begon’, zeg t N aciri. ‘P uur omdat ik besta, omdat ik moslim ben. Over de inhoud ging he t nooit.’

‘Ik jaag op jullie’

Zelf heef t ze er nooit aan gedacht Twitter vaar wel te zeg gen – ‘Ik laat mij niet censureren!’– en inmiddels heef t ze veel minder last van trollen. N aciri vermoedt dat de rechtszaak daar iets mee te maken heeft. ‘ Als je denkt dat ik een slachtof fer ben, dan denk je verkeerd. Ik jaag op jullie!’

Dat Twitter zelf actief optreedt tegen trollen, is een heel recente ontwikkeling. N u houdt ook he t Belgische gerecht zich er dus mee bezig. ‘ Dat we nu pas de eerste uitspraken zien voor misbruik van de sociale media, is nie t zo vreemd ’, zegt Peggy Valcke, professor ICTrecht aan de KU Leuven. ‘ Het gaat tenslotte om een jong medium. ’

Er zi jn wel degeli jk grenzen aan de vri je meningsuiting , ook op Twitter. ‘ Je moe t nie t vrezen dat je in de ge vangenis belandt voor een tweet’, zegt Valcke. ‘ Maar je moet wel beseffen dat wat je op Twitter ze t openbaar is, en dat daar dezelfde we tten gelden die ook offline van kracht zi jn.’

‘Als je te maken hebt met trollen: dien een klacht in, en neem hen hun anonimiteit af ’, besluit Yasmien N aciri. ‘ Dan zi jn ze machteloos.’