Iedere spoorbond zijn staking, en verkiezing
> Vier vakbonden bij het spoor gaan staken > Strijd voor ‘humanisering van het werk’ > Ook profilering voor sociale verkiezingen
BRUSSEL I Na de kleine machinistenvakbonden OVS en Metisp hebben nu ook de grote socialistische vakbonden ACOD en CGSP een stakingsaanzegging bij het Spoor ingediend. De vakbonden plannen een staking, allemaal op verschillende dagen. Het aantal mogelijke stakingsdagen is al opgelopen tot tien.
De vakbonden staken om verschillende redenen. De kleine vakbonden protesteren tegen de ‘herwaardering van het beroep van treinbestuurder’, waarover de ‘grote’ vakbonden zopas een akkoord met de directie sloten.
Nog meer flexibiliteit
Machinisten zullen weliswaar 6 procent meer verdienen, maar moeten ook 2 procent productiever worden door te werken op compensatiedagen. De kleine bonden, die geen gesprekspartner zijn op het sociaal overleg, vinden dat onaanvaardbaar.
‘Wij vragen net om een humanisering van het werk’, zegt Joachim Permentier van de kleine vakbond OVS. ‘Dit akkoord vergt nog meer flexibiliteit en gaat de andere kant uit.’ Machinisten met onregelmatige, wisselende diensten hebben de rustdagen nodig, zegt Permentier nog.
Het Autonoom Syndicaat van TreinBestuurders (ASTB), een andere kleine vakbond bij het spoor, heeft vrijdag meegedeeld eind juni toch geen twee dagen te staken. De bond heeft dat beslist na een ontmoeting met de directie van HRRail, de personeelsbeheerder van de spoorweg. Hij spreekt van ‘een grote vooruitgang’, maar geeft geen details.
De grote vakbonden ACOD en CGSP gaan dan weer staken tegen de pensioenhervorming en voor de erkenning van functies bij de NMBS als zwaar beroep. ‘Elke spoorman zal langer moeten werken voor minder pensioen’, zegt Ludo Sempels van ACOD.
Het valt op dat er geen sprake is van een gemeenschappelijk vakbondsfront. ‘Wij nodigen de andere partijen uit om onze standpunten te steunen’, zegt Sempels. ‘Wij hebben de andere vakbonden al uitgenodigd tot een frontvorming’, zegt Permentier dan weer. ‘Maar met de andere bonden is er nauwelijks samenwerking.’
De aangekondigde stakingen op verschillende dagen zijn, volgens insiders, het resultaat van de sociale verkiezingen die eind dit jaar voor het eerst bij de NMBS plaatsvinden. ‘Het is duidelijk dat iedereen zich wil profileren’, zegt een waarnemer. ‘Iedereen wil een beetje met de spierballen rollen.’
‘Systeem is rot’
Premier Charles Michel (MR) is misnoegd over de stakingsaankondigingen. ‘Volledig onverantwoordelijk’, zegt hij. ‘Ik pleit er voor de reizigers niet te gijzelen.’
Minister François Bellot (MR) zegt de stakingsaanzeggingen ‘te betreuren’, temeer ‘dat dit opnieuw in de examenperiode gebeurt’. De bonden beweren wel dat de examens dan afgelopen zijn, maar dat is niet het geval', zegt zijn woordvoerder. ‘Het is jammer dat men de reizigers, en de studenten in het bijzonder, opnieuw treft.’
Ook de NVA laakte de vele stakingsdagen. ‘Het systeem is rot’, zegt Kamerlid Inez De Coninck die pleit voor een grondige hervorming van de NMBS. ‘De moedwillige coördinatie van de spoorbonden om zo veel mogelijk schade te berokkenen, is pervers.’
Minimumdienstverlening
Als het daadwerkelijk tot stakingsacties komt – en daar gaat de NMBS vanuit – wordt het de lakmoesproef voor de minimale dienstverlening die dit jaar van toepassing wordt. Werknemers die willen staken, moeten dat drie dagen van tevoren aan de NMBS laten weten, zodat de maatschappij een alternatief vervoersplan kan opstellen met de mensen die komen werken. Daarbij zullen de grote assen eerst worden bediend. Hinder van stakers die treinsporen blokkeren, wordt niet verwacht sinds Infrabel deurwaarders inschakelt.
‘De moedwillige coördinatie van de spoorbonden om zo veel mogelijk schade te berokkenen, is pervers’
INEZ DE CONINCK Kamerlid NVA