‘Hij doet wat hij zegt, en

Matteo Salvini (45) weigerde deze week de migrantenboot Aquarius de toegang tot Italië en eiste dan excuses van Frankrijk. Zijn populariteit groeit en de Lega heeft nu zelfs in ZuidItalië voet aan de grond. ‘Hij is een handelaar in politieke ideeën.’

BRUSSEL I Op YouTube staat een filmpje uit 2009 van Milan supporter Matteo Salvini die met zijn voetbalvrienden een wed strijd bijwoont. Salvini zet een ranzig supporterslied in. Het ge zelschap heeft dolle pret met de volgende tekst: ‘Wat een stank, zelfs de honden rennen weg, want de Napolitanen komen eraan! Het zijn choleralijders, door een aard beving door elkaar geschud! Met zeep hebben ze zich nog nooit ge wassen!’

De inhoud van dat lied ligt vol ledig in de lijn van de Lega Nord in die periode. De Lega is dan nog een politieke beweging met een sterk regionalistische inslag, die uitsluitend mikt op een Noord Italiaans kiespubliek. De partij wil een onafhankelijke staat ma ken van de welvarende Povlakte, en het rijkere, geïndustrialiseerde noorden afscheiden van het ver pauperde zuiden.

‘Vieze zuiderlingen’

De partij wint zieltjes met felle, opruiende taal over zuiderlingen, die collectief als profiteurs worden weggezet. Ook de centrale re gering in Rome is kop van Jut. ‘Ro ma ladrona!’ oftewel ‘Rome is een vette dievegge’ is een favoriete slo gan. Op immigranten heeft de Lega het evenmin begrepen, maar het eerste doelwit zijn ze niet.

Een onafhankelijk NoordItalië zonder vieze zuiderlingen en een rovende centrale overheid blijft een verre droom. Zeker wanneer aan het licht komt dat de Lega Nord zelf allesbehalve proper is. Het Italiaanse gerecht ontdekt dat de partij tussen 2008 en 2010 overheidssubsidies, bestemd voor de partij, heeft achteroverge drukt, en dat het geld in grote ma te is besteed aan persoonlijke uit gaven van de familie van Umberto Bossi, de oprichter van de Lega. Als de rechter Bossi veroordeelt en beslag legt op 48 miljoen euro, keldert dat de geloofwaardigheid van de partij ongeveer even sterk als haar bankrekening. Bij de par lementsverkiezingen van 2013 krijgt de Lega Nord een pandoe ring van formaat. Met amper 4 procent lijkt de partij tot uitsterven gedoemd.

Maar alles verandert wanneer de razend ambitieuze Matteo Salvini in december dat jaar het roer overneemt. De jonge Milanees is gepokt en gemazeld in de partij. Al sinds zijn tienerjaren is hij er militant, zij het in het begin dan als aanvoerder van de communistische jongerenafdeling. Salvini, een nooit afgestudeerde geschiedenisstudent, is rad van tong, het gevolg van zijn tijd als presentator bij het radiostation van de Lega.

De Legavoorzitter is niet weg te slaan van Twitter en Facebook, een platform dat hij gretig gebruikt voor een drukke interactie met zijn volgers. ‘Salvini communiceert erg slim’, zegt de Italiaanse politicoloog Roberto D’Alimonte aan de telefoon. ‘Hij formuleert helder zijn ideeën, waardoor elke Italiaan hem begrijpt. Hij bouwt de reputatie op dat hij een man is die doet wat hij zegt. Dat is voor de kiezer erg aantrekkelijk.’

Geliefd bij ‘de boekskes’

Zijn turbulente liefdesleven maakt hem dan weer aantrekkelijk voor de roddelmagazines. Af en toe verschijnen foto’s van de partijleider, halfnaakt met een geliefde op een Italiaans strand. Het Legakopstuk gebruikt die aandacht in zijn voordeel. Voor een fotosessie met het rioolblad Oggi poseert hij in bed, met ontbloot bovenlijf en enkel met een groene (de kleur van de Lega) stropdas. Salvini is bereid ‘bijna alles te doen om de ideeën van de Lega te verspreiden’, staat erbij als citaat. Grofgebekt zijn is de huisstijl van de Lega Nord, en Salvini valt zeker niet uit de toon. Hijzelf en zijn aanhangers liggen strijk als hij in 2016 op een podium Kamervoorzitster Laura Boldrini met een opblaasbare sekspop vergelijkt.

Als partijleider duwt hij de Lega flink op naar rechts. Inhoudelijk trekt Salvini een dikke streep onder het partijverleden: een onafhankelijke staat in het noorden is niet langer de prioriteit. Salvini vormt de noodlijdende regionalis