Een opbod aan heffingen en tegenheffingen
President Donald Trump voert het handelsconflict met China verder op. Hij wil nog eens honderden miljarden aan import belasten. De Chinezen zijn vastbesloten terug te slaan.
Trump dreigde gisteren met een importheffing op nog eens 200 miljard dollar aan Chinese goederen. Die komt er omdat Peking eerdere heffingen op 50 miljard dollar aan import met tegenmaatregelen beantwoord heeft. Trump lijkt vastbesloten zijn land minder afhankelijk te maken van Chinese import.
1. Hoe heeft China gereageerd?
Woedend. Het bestempelde de actie als chantage. ‘Als de VS hun verstand verliezen en deze lijst publiceren, zal China veelomvattende kwantitatieve en kwalitatieve maatregelen nemen’, staat in een mededeling van het ministerie van Handel in Peking.
2. Wat bedoelen de Chinezen daarmee?
Dat ze meer zullen doen dan alleen tegenheffingen invoeren. De Chinezen kunnen de Amerikanen moeilijker met gelijke munt terugbeta len, want ze importeren veel minder uit de VS dan andersom. Daarom dreigen ze nu ook met kwalitatieve maatregelen. ‘Ze kunnen het Amerikaanse multinationals lastig maken met allerlei bureaucratische regeltjes’, zegt Hans Bevers, de hoofdeconoom van Bank Degroof Petercam. China kan erg kort op de bal spelen. Na geopolitieke conflicten met Japan en ZuidKorea viel de Chinese invoer van wagens uit die landen telkens scherp terug.
3. Hoe verontrustend is dit?
Erg verontrustend, vinden economen. ‘Het gaat telkens een stapje verder. Ik maak me hier echt zorgen over’, zegt Jan Van Hove, hoogleraar internationale economie aan de KU Leuven en hoofdeconoom van KBC. ‘Het bedrag van 250 miljard dollar is de helft van de handel tussen China en de VS. Dit lijkt me echt gemeend, het is meer dan retoriek.’
Ook Bevers is bezorgd. ‘Dit is allesbehalve goed nieuws voor het vertrouwen.’ Hij vreest dat Trump ook Europa onder vuur zal blijven nemen, met name de Duitse autobouwers. De Duitse denktank Ifo verlaagde gisteren zijn groeiverwachtingen voor dit jaar van 2,6 procent naar 1,8 procent. Een handelsoorlog is nu het grootste risico, aldus de instelling.
4.
Hoe groot kan de schade zijn?
Het ironische is dat de heffingen ook de Amerikaanse consumenten kunnen treffen via duurdere kleding, speelgoed en elektronica. Dat zijn producten die voor een groot deel in China worden gefabriceerd. Als China zijn dreigementen ten uitvoer brengt, kunnen ook Amerikaanse bedrijven het slachtoffer worden van de handelsoorlog. De heffingen kunnen zo dus als een boemerang in Trumps gezicht terugkomen. Dat is voor hem geen goed nieuws, want hij claimt dat de huidige hoogconjunctuur te danken is aan zijn beleid. ‘Mogelijk wil hij op korte termijn scoren met de boodschap dat hij niet met zich laat sollen en hoopt hij dat het effect van de maatregelen zich pas op langere termijn laat gelden’, oppert Van Hove.
De bedragen zelf zijn weliswaar groot, maar blijven beperkt ten opzichte van de totale economie. Voor China gaat het om een half procent van het bbp. ‘Dat is behapbaar, zeker als China zijn economie zelf wat extra stimuleert’, zegt Bevers. Een groter gevaar is het psychologische effect, dat ertoe kan leiden dat het sentiment keert.
‘Dit lijkt me echt gemeend, het is meer dan retoriek’
JAN VAN HOVE
Hoogleraar internationale economie (KU Leuven) en hoofdeconoom KBC
‘Groeivertraging is een reëel risico’.
5. Stevenen we af op een recessie?
Zo erg is het nog niet. We zitten nu in een periode van hoogconjunctuur en er is nog wel wat marge. Maar de piek van de groei ligt achter ons. Als het economische vertrouwen wordt aangetast, wordt er minder geïnvesteerd en kan de jobcreatie vertragen. ‘Door de handelsoorlog kan de afkoeling er eerder komen’, zegt Van Hove. België ligt mee in de vuurlinie, want als open economie is ons land sterk afhankelijk van handel.
6. Is Trumps kritiek op China terecht?
Deels wel. ‘China maakt zich schul dig aan een aantal unfaire handelspraktijken, vooral op het gebied van technologische kennis’, zegt Van Hove. ‘De juiste manier om daartegenin te gaan is om dat aan te klagen bij de Wereldhandelsorganisatie, zoals de Europese Unie heeft gedaan. Maar dat is een lange procedure, die zich achter de schermen afspeelt. Eenzijdige maatregelen passen daar niet in, maar Trump wil graag alle registers opentrekken.’
7. Hoe reageerden de financiële markten?
Ongerust, maar niet paniekerig. In China zelf daalden de koersen op de beurs met 3 tot 4 procent. In Europa sloten de voornaamste indices 0,5 tot 1 procent lager.