Youtube dubbel onder vuur
Instagram heeft 1 miljard gebruikers. Dat lijkt nog amper nieuws, want Facebook, Facebook Messen ger en Whatsapp gingen al eerder door die grens. Valt u iets op? Inderdaad: die zijn alle vier eigendom van Facebook. Al is dat een kwestie van timing, want het Chinese Wechat zit ook rond dat cijfer. En als je Youtube meetelt als sociaal netwerk – nou ja, als sociaal medium – dan heeft Facebook toch nog een heel klein beetje concurrentie. Maar bij Youtube komen we zo meteen.
Toen Facebook Instagram kocht in 2012, waren er minder dan 30 miljoen gebruikers. Je zou dus kunnen zeggen dat Instagram welgevaren is bij die overname. Maar het is vooral een heel andere plek geworden. En die transformatie lijkt alleen maar te versnellen. Ooit was het de favoriete app van artistiek ingestelde iPhoneeigenaars, die er vierkante foto’s deelden die ze eerst met kunstige filters hadden bewerkt. Vandaag zijn die amateurfotografen er nog altijd. Maar Instagram is voor vele, vooral jongere nieuwkomers eerder een soort surrogaatFace book geworden. Soberder en overzich telijker dan het echte Facebook, maar veel meer overladen dan het Instagram van 2012. Tegelijk is Instagram het rijk geworden van de shoppende, kleren en handtassen showende en welig hashtags strooiende influencers. Is dat erg? De 200 miljoen gebruikers die er sinds september zijn bijgekomen, vinden duidelijk van niet. En als de oorspronkelijke Instagrammers eronder lijden, doen ze dat in stilte (ze zijn nu eenmaal geciviliseerder dan de Twitteraars).
Om die influencers nog meer te plezieren, is Instagram deze week uitgebreid met Instagram TV of IGTV. Een soort Youtube, maar dan met ver ticale video. Moet Youtube zich zorgen maken? Voorlopig alvast niet. Op Youtube kunnen creatievelingen een respectabel inkomen bij elkaar vloggen, onder meer met reclame. Daar komt nu zelfs nog een mogelijkheid bij: betaalde abonnementen. Als Instagram populaire videomakers wil weglokken, moeten die daar nog beter hun brood kunnen verdienen, zo sim pel is dat.
Youtube lag deze week nog vanuit een andere hoek onder vuur: het Europees Parlement. De commissie Juridische Zaken keurde er de tekst goed van de nieuwe copyrightdirectieve. U weet wel, die tekst waarvan Tim BernersLee (vader van het web) en Vint Cerf (vader van het internet) onlangs schreven dat hij het internet omtovert in ‘een instrument voor automatische surveillance en controle van de gebruikers’. Dat gaat over het uiterst controversiële artikel 13, dat websites verplicht om alle inhoud van gebruikers bij voorbaat te filteren om mogelijke inbreuken op het auteursrecht te vermijden.
Critici van de tekst lezen er meestal de inleiding niet bij. Die verduidelijkt dat de verplichting om te filteren alleen slaat op een heel specifieke groep grote websites waar mensen au teursrechtelijk beschermde werken uploaden, én die concurreren met andere websites waar dat níét gebeurt. Een beetje kort door de bocht: het gaat over Youtube. (En het ook fel bekritiseerde artikel 11 gaat in wezen over Youtubes moederbedrijf Google). De copyrightwet zal Spotify beschermen tegen de als oneerlijk ervaren concurrentie van Youtube. Waarom? Tja, zegt u het maar. Omdat Spotify veel meer rechten uitbetaalt aan artiesten en het dus ‘eerlijker’ speelt? Omdat Spotify een Europees bedrijf is en Youtube Amerikaans? Of omdat Google heel veel geld verdient en Europa daar graag wat van wil afromen? Als u gokt op ‘een beetje van de drie’, zit u er waarschijnlijk niet te ver naast. Bij de Europese worstenmakerij komen heel wat ingrediënten kijken die later niet op de verpakking staan.
De uiterst alarmerende boodschappen die u hoort over dat artikel 13, moet u dus best in dit licht lezen. Vint Cerf werkt voor Google, mocht u dat niet weten. Het is geweldig dat Europese burgers zich betrokken voelen bij dit belangrijke onderwerp en hun stem laten horen. Maar we moeten oppassen dat we daarbij niet klakkeloos de argumenten van Google overnemen.
Ooit was Instagram de favoriete app van artistiek ingestelde iPhoneeigenaars