‘Gestolen kinderen’ hopen op antwoorden
zegt niks af te weten van valse geboorteaktes. In Madrid start vandaag het eerste proces tegen een verdachte van de tienduizenden kinderontvoeringen in Spanje, begonnen na de machtsgreep van Franco.
Bijna vijftig jaar nadat hij een pasgeboren meisje wegnam bij haar moeder en dat aan een kinderloze vrouw gaf, staat de 85jarige Eduardo Vela terecht voor ontvoering en schriftvervalsing. Maar belangrijker nog dan de gevangenisstraf van elf jaar die de voormalige gynaecoloog daar maximaal voor kan krijgen, is de hoop van de ‘gestolen kinderen van Spanje’ dat het gerecht hierdoor oude onderzoeken kan heropenen.
Vela is namelijk de eerste verdachte die terechtstaat voor een van de vele tienduizenden kinderontvoeringen die in Spanje plaatsvonden nadat generaal Francisco Franco er in 1939 aan de macht was gekomen. Franco liet structureel kinderen weghalen bij zogenaamd republikeinse families, en liet die plaatsen bij door het regime uitgekozen gezinnen.
Die ontvoeringen gingen door tot lang na Franco’s dood in 1975. Volgens de actiegroep Anadir, gesticht door een man die als pasgeboren baby zelf bij zijn ouders is weggehaald, is bij vijftien procent van alle adopties die tussen 1965 en 1990 in Spanje plaatsvonden het kind bij de ouders weggehaald zonder hun toestemming. Daarmee zouden er zo’n 30.000 tot wel 300.000 gestolen kinderen zijn, waarvan velen in andere landen in Europa en ZuidAmerika opgroeiden.
Jarenlang onderzoek
‘Ik geloof niet dat ik van hem zal horen wie mijn echte moeder is, en waarom hij dat gedaan heeft’, zegt Inés Madrigal, de nu 49jarige vrouw die door Vela in 1969 bij haar ouders werd weggehaald, tegen The Guardian. ‘Ik hoop wel dat mijn zaak aanleiding geeft tot de heropening van duizenden andere onderzoeken in gelijkaardige zaken. Spanje is zestig jaren lang de babysupermarkt van Europa en ZuidAmerika geweest.’
‘Spanje is zestig jaren lang de babysupermarkt van Europa en
ZuidAmerika geweest’
INÉS MADRIGAL Slachtoffer kinderontvoering
De Spaanse autoriteiten doen al jarenlang onderzoek naar de gestolen kinderen. Speurders openden al zo’n drieduizend dossiers, maar de meesten werden weer gesloten bij een gebrek aan bewijs.
Ook tegen Vela werd al in 1981 een onderzoek geopend, maar zonder resultaat. Een non die in hetzelfde ziekenhuis als Vela werkte, had in 2013 voor de rechter moeten verschijnen, eveneens op verdenking van ontvoering, maar overleed amper enkele dagen voor haar proces begon.