Britse veiligheidsdiensten betrokken bij folteringen

BRUSSEL I Het Britse parlement heeft bewijzen dat agenten van de veiligheidsdiensten MI5 (interne veiligheid) en MI6 (externe veiligheid) betrokken waren bij de folteringen en illegale uitwijzingen waaraan de Verenigde Staten zich na de aanslagen van 11 september schuldig hebben gemaakt. Dat blijkt uit twee rapporten die donderdag zijn vrijgegeven door de bijzondere parlementaire commissie die toeziet op de veiligheidsdiensten.

Het is niet de eerste maal dat behalve de Amerikanen ook de Britten in verband worden gebracht met folteringen en uitwijzingen. Wel is het voor het eerst dat exacte aantallen en detailinformatie over de kosten van uitwijzingen naar buiten komen.

Concreet gaat het om ‘vele honderden gevallen van foltering’ en een twintigtal renditions, waarbij verdachten illegaal werden overgebracht naar buitenlandse gevangenissen waar folteringen plaatsvonden. ‘Er zijn ons 198 gevallen bekend waarbij Britse veiligheidsagenten informatie ontvingen van gevangenen waarvan ze wisten dat die mishandeld werden. Tot dertien maal toe waren Britten zelfs persoonlijk aanwezig bij folteringen’, staat in het rapport. Verder blijkt ook dat de Britse regering opdraaide voor een groot deel van de kosten ‘van minstens drie renditions’. Nochtans noemde Jack Straw, tussen 2001 en 2006 minister van Buitenlandse Zaken, de berichten hierover consequent samenzweringstheorieen.

Onvergeeflijke acties

De onderzoekers benadrukken dat er geen enkel bewijs is gevonden dat Britse agenten zelf verdachten hebben mishandeld. Net zo min was het een interne beleidslijn dat mensenrechtenschendingen door bondgenoten moesten worden genegeerd. Toch concludeert de commissie dat het ‘Verenigd Koninkrijk acties heeft getolereerd die onvergeeflijk zijn’. Bovendien ‘lijdt het geen twijfel’ dat alle veiligheidsdiensten er al heel snel van op de hoogte waren dat de Amerikanen terreurverdachten mishandelden.

Premier Theresa May verklaarde gisteren dat de veiligheidsdiensten na de aanslagen van 11 september de juiste opleiding en begeleiding misten voor de omstandigheden waaronder ze werkten.