Een vliegtuig van 1 dollar
Aan het knusse duopolie van de vlieg tuigmakers Airbus en Boeing zou snel een einde kunnen k omen, voorspelde kredietbeoordelaar Moody’s in mei 20 16. De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Delta Air Lines had ne t aangekondigd dat ze 75 vlieg tuigen van he t Canadese Bombardier zou kopen. Met het stille, zuinige en comfor tabele vliegtuig zou ze een plaatsje opeisen naast haar grotere broers.
Spoelen we snel t wee jaar door. Gisteren stelde Airbus zijn nieuwe vliegtuigreeks voor: de A220’ s. De vliegtuigen voor 100 tot 160 passagiers li jken verdacht veel op de C Series waarmee Bombardier furore zou mak en. Sterker nog: het zijn de C Series van de Canadese vlieg tuigmaker.
Op 1 juli kreeg Airbus een meerderheid in he t vliegtuigproject van Bombardier. Zo heeft de Europese vlieg tuigmaker een kleiner toestel in por tefeuille, zonder dat hij de ontwikkelingskosten moest ophoesten. En dat schakelt meteen een potentiële conc urrent uit. Daar moe t Airbus wel een gekk e prijs voor be taald hebben, horen wi j u denken. U hebt geli jk. De prijs bedroeg welge teld 1 dollar. En Bombardier moest daarbi j beloven dat he t de eerste 700 miljoen dollar bi jkomende kosten op zich zou nemen.
Toch noemen de Canadezen he t een winwinoperatie. Het begon als een slimme, maar gedur fde strategie om met iets grotere vliegtuigen het duopolie van Airbus en Boeing aan te vallen. M aar de ontwikkeling kostte ook veel meer tijd en geld dan gedacht, en de overheid moest Bombardier van het faillissement redden. Bovendien viel het nieuwe vliegtuig wel in de smaak bi j passagiers, maar de luchtvaartmaatschappijen aarzelden. Z e waren er nie t zeker van dat Bombardier zou bli jven bestaan, en dat er dus wisselstukken en ser vice beschikbaar zouden bli jven. Met zijn verkoops en onderhoudsapparaat in steun kan Airbus nu veel meer vlieg tuigen aan de man brengen.
Iedereen profiteert dus, behalve Boeing . Maar dat heef t het zelf gezocht. Z e overtuigden de Amerikaanse president om een tarief van 300 procent te hef fen op Bombardiertoestellen, wegens illegale staatssteun. Dat dreef Bombardier in de armen van Airbus. De Europeanen kunnen de tarieven omzeilen door de toestellen in haar Amerikaanse productiefaciliteiten ineen te schroe ven. Boeing reageerde op zijn beurt door he t Braziliaanse Embraer, ook een maker van kleinere vlieg tuigen, op te vri jen. Vorige week sloten ze een deal.
De grootste verliezers van de conc urrentiestrijd lijken de luchtvaartmaatschappijen, die minder k euze hebben en meer moeten betalen door gebrek aan conc urrentie. Tenzij er alsnog een derde hond in he t kegelspel komt. Volgens luchtvaartexpert Eddy Van de Voorde (Universiteit Antwerpen) is die rol weg gelegd voor de C hinezen. Ook he t Chinese staatsbedrijf Comac kampt me t problemen met zijn C919, dat tegen dat he t op de markt k omt technologisch al verouderd zal zi jn. Maar het kan wel rek enen op een sterke binnenlandse vraag .
Airbus vreest dat de C hinezen een einde zullen mak en aan het duopolie. ‘Zijn ze een bedreiging voor Airbus en Boeing in de k omende tien jaar? W aarschijnlijk niet’, zei de verkoopdirecteur van Airbus vorig jaar aan The Wall
Street Journal. ‘Maar over twintig jaar zullen ze een van de drie grote vlieg tuigbouwers zijn.’
Wie heeft de grootste, Airbus of Boeing?