Een kind adopteren €12.417,93
Niet elk kind kan opgroeien in zijn eigen gezin, niet elke ouder met een kinderwens kan kinderen krijgen. Adoptie is de logische uitkomst, maar de procedure is complex en kan jaren in beslag nemen. Wat kost dat eigenlijk, een kind adopteren?
Koppels of alleenstaanden die willen adopteren, kunnen terecht bij het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA). Dat staat in voor elke adoptie van een kind door Vlaamse adoptieouders. Het VCA onderscheidt verschillende procedures: u kan een bekend kind (bijvoorbeeld het kind van uw nieuwe partner) of een nietbekend kind adopteren. We gaan uit van de laatste optie.
‘Jaarlijks worden twintig tot dertig onbekende kinderen uit Vlaanderen geadopteerd en zo’n zestig tot tachtig uit het buitenland’, zegt Ariane Van den Berghe van VCA. De meeste wensouders kiezen voor een kind uit het buitenland.
Hannes Coudenys en zijn vrouw Deborah startten in 2011 een procedure om een kindje uit Ethiopië te adopteren. ‘Bij de kosten hebben we eerlijk gezegd niet stilgestaan. Wanneer je iets zo graag wilt, speelt de prijs geen rol.’
Aanmelding + voorbereiding
Wensouders kunnen zich registreren met een aanmeldingsformulier, daarna worden ze uitgenodigd op een infosessie (25 euro), waarin ze toelichting krijgen over de procedure, kansen en risico’s, welke kinderen nood hebben aan adoptie ... Beslist u de procedure voort te zetten, dan krijgt u een vragenlijst over uw intenties en het profiel van uw wenskind. Jaarlijks mogen minimaal dertig kandidaatouders doorstromen naar de voorbereidingssessies (250 euro). Afhankelijk van de nood uit herkomstlanden en de vragenlijsten kunnen extra mensen doorstromen. Zo vragen sommige landen specifiek naar ouders die al enkele jaren gehuwd zijn of bereid zijn kinderen met medische problemen te adopteren. Tijdens de voorbereidingssessies van drie dagen komen thema’s aan bod als hechting, rouw, discriminatie en ontwikkeling van adoptiekinderen.
Maatschappelijk onderzoek
De voorbereiding afgerond? Dan moet u een verzoekschrift indienen bij de familierechtbank (alleenstaanden betalen 80 euro, koppels 100 euro bij interlandelijke adoptie). In mensentaal: u vraagt aan een rechter om u ‘geschikt’ te verklaren om een kind te adopteren. Daar hoort opnieuw wat huiswerk bij. U schrijft uw levensverhaal en u vult opnieuw een vragenlijst in. Daarna wordt u gecontacteerd door de dienst voor maatschappelijk onderzoek (DMO). Die legt twee gesprekken vast met een maatschappelijk werker en twee gesprekken met een psycholoog. Het verslag van dat onderzoek belandt, samen met een medisch attest van uw huisarts, via het Vlaams Centrum voor Adoptie bij de rechter. Krijgt u een fiat, dan ontvangt u een geschiktheidsvonnis.
Samenwerking adoptiedienst
Volgende stap: een keuze maken voor een adoptiedienst en een land van herkomst. U kunt ook zelf een adoptiekanaal voorstellen aan het VCA (zelfstandige adoptie), maar dat gebeurt minder. De adoptiedienst stelt uw dossier samen, stuurt dat naar het land van herkomst, waar u op een wachtlijst terechtkomt. Wanneer u een kindje toegewezen krijgt, wordt de procedure (na fiat van het VCA) voortgezet in het land van herkomst. De adoptie wordt ter plaatse uitgesproken of in België nadat u uw kindje hebt opgehaald. De werkingskosten van de adoptiedienst in België zijn bij wet vastgelegd op maximaal 3.042,93 euro. ‘Daarbij komen nog andere kosten, zoals vertaalkosten en nazorg’, zegt Van den Berghe. De exacte bedragen hangen af van het land van herkomst. ‘Een vertaling naar het Frans kost minder dan een vertaling naar het Russisch. En het ene land vraagt meer followuprapporten dan het andere.’ Reken voor nazorg, dossieren vertaalkosten minimaal 2.000 euro. Ook de plaatselijke adoptieprocedure en bijbehorende kosten kunnen sterk verschillen. Op de website van Kind en Gezin staan verschillende ramingen. Voor een adoptieprocedure in India betaalt u 4.869 euro, in Kirgizië 17.320 euro. ‘Reken op minimaal 5.000 à 10.000 euro aan plaatselijke kosten.’ Hannes en Deborah wachtten uiteindelijk vijf jaar op hun zoontje Rae Morris. In maart 2016 sloten ze hem voor het eerst in hun armen in Guinee. Volgens de raming van Kind en Gezin zou de procedure hen 16.000 euro kosten. ‘In de praktijk betaalden we zo’n 25.000 euro’, zegt Coudenys. Een foute berekening? ‘Nee, maar tijdens zo’n lang traject bots je onvermijdelijk op moeilijkheden. Zo liep onze eerste adoptieprocedure in Ethiopië vast, waardoor we van kanaal moesten veranderen. Maar de kosten die we al gemaakt hadden, waren we natuurlijk kwijt.’
Terugbetaling
Adoptie is duur en complex, daar is het iedereen het over eens. Al vindt Hannes Coudenys dat niet per se slecht. ‘Als ik de verhalen hoor over geadopteerde Congolese kinderen die achteraf gekidnapt bleken, ben ik blij met alle regels en procedures. Je wilt je kind achteraf in de ogen kunnen kijken. Daarbij hebben we zelf gezien hoe ons geld ter plaatse goed wordt besteed.’
Tot op vandaag hebben (wens)ouders geen recht op financiële steun, al is er onlangs een wet gestemd die een gedeeltelijke terugbetaling moet mogelijk maken, bevestigt ook Van den Berghe. ‘Maar het is wachten op een uitvoerend koninklijk besluit voor we daar meer duidelijkheid over hebben.’
Besluit
Als koppel een kind adopteren uit het buitenland met hulp van een adoptiedienst, kost gemiddeld 12.417,93 euro. In de praktijk variëren de bedragen heel sterk al naargelang het herkomstland, het profiel van het kindje en eventuele struikelblokken tijdens de procedure. De redactie gaat bij deze kostenberekening uit van een aantal hypotheses. Het gepubliceerde totaalbedrag is dus een raming.