Wij begrijpen de VS niet
Als de Europese leiders na de Navotop denken dat Trump bij de Amerikaanse bevolking krediet zal verliezen, dan komen ze van een kale reis thuis, voorspelt CAS MUDDE.
Het had niet anders kunnen lopen. Wat Donald Trump ook tijdens zijn reis gedaan zou hebben, Europa was door het lint gegaan. Uiteindelijk heeft hij een heleboel gedaan. Hij heeft onsamenhangende interviews gegeven, zijn gastheren beledigd, zijn gebruikelijke (en ook een paar nieuwe) leugens verteld en uiteraard heeft hij golf gespeeld en meteen ook schaamteloos reclame gemaakt voor een van zijn bedrijven. The Guardian noemde het ‘een hels bezoek’.
Terwijl Trump tegen iedereen die in zijn buurt kwam vertelde dat het Britse volk dol op hem was, zijn honderdduizenden mensen samengekomen in het hartje van Londen om te protesteren tegen zijn bezoek. Verscheidene betogers die meeliepen in de optocht tegen Trump gingen tot het uiterste om te benadrukken dat ze van de VS houden, maar Trump haten.
Net zoals de Europese leiders een paar dagen eerder op de top van de Navo dringen ze aan op een duidelijk onderscheid tussen een land, en daarbij ook de bevolking, en zijn leider. Ze zijn nog altijd enorm verward door de nieuwe werkelijkheid en blijven hopen dat de VS tot inzicht zullen komen, zodra de Amerikaanse bevolking beseft hoe onbekwaam en ongeliefd Trump is. Maar ik heb slecht nieuws voor die mensen: het ‘helse bezoek’ van Trump zal hem in eigen land geen schade berokkenen.
Dat bijna elke Europese leider, van de Britse premier Theresa May tot de Franse president Emmanuel Macron, het oneens was met Trump over een of andere belangrijke kwestie zal hem net goede punten opleveren bij zijn aanhangers. Voor de mensen die achter Trump staan, bewijst het dat hij anders is dan ‘zij’, de mondialiserende elite. Daaruit blijkt dat Amerika
op de eerste plaats komt voor Trump en dat hij zich niets aantrekt van wat andere landen denken – ook dat heeft hij gemeen met zijn aanhangers.
Links of rechts?
Veel mensen zullen de foto gezien hebben van de Navotop, waarop alle andere leiders naar links kijken en Trump de enige is die naar rechts kijkt. Toen ik die foto twitterde, hebben zowel zijn tegenstanders als zijn volgelingen ze geïnterpreteerd als de perfecte illustratie van de breuklijn tussen Trump en de Europese leiders
– hoewel sommigen beweerden, zoals tegenwoordig te verwachten valt, dat het fake nieuws was. Maar terwijl de meeste tegenstanders van Trump op die foto een Amerikaanse president zagen die geen voeling heeft met de rest van de wereld en ze hem uitlachten omdat hij het verschil tussen links en rechts niet kent (of ze verwezen naar de beroemde foto van de zonsverduistering), zagen zijn volgelingen een koning die verkiest zijn eigen weg te gaan en zich onderscheidt van de lemmingen die elkaar volgen in de afgrond.
Terwijl de afzondering van Trump wellicht voornamelijk indruk maakt op zijn relatief beperkte aanhang, raakt zijn kritiek op de Navobondgenoten een veel gevoeligere snaar. Weinig mensen geven Trump gelijk als hij de Navo een soort van maffiapraktijk noemt om bescherming af te dwingen, maar veel Amerikanen, onder wie experts op het vlak van buitenlands beleid, zijn al lang gefrustreerd door de lage defensiebudgetten van veel Europese lidstaten. Bovendien zijn de Republikeinen de Navo veel minder gunstig gezind dan de
Donald Trump zegt hardop, en meer onbehouwen, wat de meeste Amerikanen stilletjes denken
Democraten. Vorig jaar had slechts een minderheid van de Republikeinen (47 procent) een positieve mening over de organisatie.
Profiteurs
Maar die frustratie beperkt zich niet alleen tot de Republikeinen. President Barack Obama heeft geregeld geklaagd over ‘profiteurs’ in het transAtlantische bondgenootschap. Hoewel de bijdragen al verhoogd werden vóór Trump president werd en er nog altijd gediscussieerd wordt over wat de individuele Navoleden nu precies beloofd hebben op de top, eist Trump nu al de overwinning op. En hij wordt zelfs toegejuicht in oorlogszuchtige progressieve middens, zoals bij The New York Times, waar in een commentaarstuk verkondigd werd dat ‘Trump alles van de Navo heeft gekregen waar Obama ooit om gevraagd heeft’.
Maar de belangrijkste reden waarom het bezoek van Trump aan Europa hem geen schade zal berokkenen bij de peilingen is dat de meeste Amerikanen niet wakker liggen van het buitenlandbeleid. Net zoals hun president weten ze niet veel over de rest van de wereld en geven ze er ook niet bijster veel om. Uit talloze onderzoeken is gebleken dat Amerikanen hun kiesgedrag (uitsluitend) baseren op binnenlandse kwesties, ook al hebben de presidentskandidaten het best wel vaak over hun buitenlands beleid.
De voorbije week is weer maar eens duidelijk geworden dat Europa Trump en de Verenigde Staten niet begrijpt. Europeanen zien Trump als een afwijking, iemand wiens beleidsmaatregelen niet alleen geen enkele voeling hebben met de eigen prioriteiten en waarden, maar ook niet met die van het merendeel van de Ameri kanen. Ze voelen zich gesteund door de elite van het Amerikaanse buitenlandbeleid die tientallen jaren lang maatregelen heeft uitgevaardigd met weinig inspraak of kritische blikken van buitenaf.
Een mooi voorbeeld daarvan is Robert Kagan, die in een aantal recente columns in The Washington
Post de ondergang van de ‘progressieve wereldorde’ hekelt. Terwijl de progressieven zijn columns enthousiast retweeten, mogen ze niet vergeten dat Kagan een van de vooraanstaande neoconservatieve krachten was achter het buitenlandbeleid tijdens de ambtsperiode van George W. Bush. Zij hebben acht jaar lang diezelfde progressieve wereldorde genegeerd of ondermijnd in het kader van een andere ideologie waarbij Amerika op de eerste plaats kwam.
Trump is zeker een ander soort politieke leider en Amerikaanse president. Hij heeft een unieke stijl, maar hij zegt vooral hardop, en meer onbehouwen, wat de meeste Amerikanen, ook de politieke elite, stilletjes denken. America first was altijd al de slogan van het Amerikaanse buitenlandbeleid, ook al waren de vorige presidenten ervan overtuigd dat je dat beter kon bereiken via een progressieve wereldorde (onder leiding van de VS). Hoe sneller ze dat in Europa onder ogen zien en een toekomst beginnen te plannen zonder overwicht van de VS, hoe beter.