Europa betaalt 6.000 euro per uitverkoren vluchteling
Om lidstaten aan te moedigen vluchtelingen tijdelijk op te vangen, gaat de Europese Commissie hen logistiek ondersteunen en financieel stimuleren.
Is er een tijdelijke oplossing in de maak voor een betere spreiding van vluchtelingen en asielzoekers over de Europese lidstaten? De Europese Commissie kwam gisteren met een plan dat de solidariteit onder de lidstaten moet aanmoedigen en vooral Italië moet ontlasten.
Het plan borduurt voort op de afspraken die de Europese regeringsleiders vorige maand hebben gemaakt. Op de Europese top spraken ze toen af in de EUlanden ‘gecontroleerde centra’ op te richten voor migranten die in Italië aangekomen waren. De bedoeling is om hen daar snel te selecteren: economische migranten worden teruggebracht naar een veilig derde land of hun herkomstland, voor vluchtelingen ‘zal het principe van solidariteit van toepassing zijn’. Met andere woorden: zij zullen gespreid worden.
Appetijt
Maar de vraag bleef: welke lidstaten wilden zo’n ‘gecontroleerd centrum’ op hun grondgebied? De afspraak was dat alles op vrijwillige basis zou gebeuren. Omdat geen enkel land meteen toezegde en omdat Italië Europa onder druk bleef zetten, komt de Europese Commissie met voorstellen om de ‘appetijt’ bij de lidstaten te vergroten.
Lidstaten die zo’n centrum openen, zullen vanuit Europa logistieke en operationele steun krijgen. Zij kunnen een beroep doen op asielexperts, veiligheidspersoneel en agenten die gespecialiseerd zijn in het terugbrengen van de economische vluchtelingen. Hun kosten worden betaald door Europa. Zij moeten erover waken dat de selectieprocedure snel en efficiënt verloopt. Want de ‘gecontroleerde centra’ mogen niet leiden tot ‘Griekse toestanden’. In de hotspots op de Griekse eilanden blijft de selectie van de migranten tergend traag verlopen.
En alsof dat niet genoeg is, belooft de Commissie lidstaten ook een financiële tegemoetkoming: elke vluchteling die in zo’n centrum wordt opgenomen, levert het gastland 6.000 euro op. De hoop is dat dit vooral Frankrijk, Spanje en Malta zal aanzetten om een centrum op te richten. Vooral in Spanje komen nu al veel vluchtelingen toe, maar zij worden meestal snel doorgestuurd naar andere Europese lidstaten.
Tegelijk werkt de Commissie verder aan het plan om ‘ontschepingsplatforms’ op te richten. Daar moeten op zee geredde vluchtelingen naartoe gebracht worden. De lidstaten willen dat die platforms buiten de EU komen. Maar opnieuw is het probleem dat geen enkel land aan de Middellandse Zee kandidaat is.
Maandag nog raakte bekend dat Tunesië een boot met veertig vluchtelingen die voor zijn kust gestrand is, niet wil helpen. De veertig wachten al meer dan tien dagen op hulp, maar volgens het Tunesische Rode Kruis verwijst de Tunesische regering door naar Italië of Malta om hen te helpen. De Commissie stelt daarom voor ook ontschepingsplatforms financieel en logistiek te ondersteunen. Maar daar zijn de plannen zijn minder concreet.
Tijd kopen
Met deze voorstellen koopt de Commissie in de eerste plaats tijd. Italië wil Europese schepen die vluchtelingen op zee redden voorlopig nog toelaten. Dat bevestigde de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Enzo Moavero Milanesi. Maar het geduld van de Italianen is beperkt. Rome geeft Brussel nog vijf weken om aan te tonen dat de Europese solidariteit echt werkt. Zo niet gaan de Italiaanse havens op slot.
Minister van Binnenlandse Zaken Matteo Salvini, de man die havens al eens op slot deed voor de schepen van ngo’s, heeft in elk geval geen hoge pet op van de financiële bijstand die de Commissie voorstelt. ‘Wij willen geen aalmoezen’, reageerde hij. ‘Elke vluchteling kost ons zeker 40.000 euro.’ Toch wil de Commissie snel met een proefproject beginnen. Vandaag komen de Europese ambassadeurs samen om de voorstellen verder te bespreken. Begin volgende week zit Europa ook aan tafel met de VNVluchtelingenorganisatie en het IOM. De bedoeling is dat zij ontschepingsplatforms mee ondersteunen.
‘Wij willen geen aalmoezen. Elke vluchteling kost ons zeker 40.000 euro’ MATTEO SALVINI Italiaans minister van Binnenlandse Zaken