Tot de dood jullie scheidt
Een uitgeblust huwelijk is geen voldoende reden om te scheiden, vinden de hoogste rechters in Engeland. Ze namen die beslissing wel met tegenzin.
Hugh Owens: volgens zijn vrouw.
BRUSSEL I Drie jaar al probeert Tini Owens (68) te scheiden van haar twaalf jaar oudere man Hugh. Die mag dan wel miljonair zijn – hij maakte fortuin als champignonkweker – Tini wil van het huwelijk af omdat ze geen enkele liefde meer ervaart.
Het paar zal dit jaar veertig jaar gehuwd zijn, maar sinds 2012 is Tini niet meer gelukkig, zegt ze. Daarom besloot ze in 2015 apart te gaan wonen en diende ze een scheidingsaanvraag in. Maar haar man wilde daar niet van weten en dus moesten de rechters zich uitspreken.
In de plaatselijke familierechtbank werd de vraag van Tini een eerste keer afgewezen en vorig jaar gebeurde hetzelfde in hoger beroep. De drie rechters in Londen vonden dat mevrouw Owens onvoldoende kon aantonen dat hun huwelijk ‘onherstelbare schade’ had opgelopen.
Maar nog gaf ze niet op. Ze trok naar de hoogste Engelse rechtbank, maar ook de vijf rechters van het Hooggerechtshof stelden haar gisteren teleur. Ook zij zagen on
voldoende wettelijke gronden om het huwelijk te ontbinden. Tegelijk lieten ze verstaan dat ze niet anders konden. ‘Het is niet aan ons om wetten te veranderen’, aldus Lady Hale, de president van het Hooggerechtshof.
Overspel
Meteen zette ze een debat op scherp dat over het Kanaal de gemoederen al jaren verhit: wanneer wordt de echtscheidingswet eindelijk bij de tijd gebracht? Volgens de huidige wet, de Matrimonial Causes Act die dateert van 1973, zijn er maar heel weinig gegronde redenen om een huwelijk te ontbinden als een van de partners niet wil meewerken.
Overspel is er een, of ‘onredelijk gedrag’. Maar wat is onredelijk? De advocaten van mevrouw Owens wezen erop dat haar man kil en afstandelijk was geworden, dat hij haar niet meer vertrouwde en haar zelfs behandelde als een klein kind. ‘Niet wijst er erop dat dit ooit nog beter wordt’, pleitten ze. Maar de advocaat van Hugh zei dat het Tini was die ‘verveeld was geraakt’. Ze had Tini Owens: zelfs overspel gepleegd. Maar Hugh had haar die misstap vergeven.
En dus zagen ook de hoogste rechters geen voldoende redenen om de scheiding toe te kennen. Voor Tini zit er voorlopig niets anders op dan gescheiden te blijven wonen. Als ze dat nog twee jaar ‘volhoudt’, kan Hugh de wettelijke scheiding niet meer tegenhouden. Want vijf jaar in aparte huizen wonen, is volgens de wet van 1973 wel een voldoende voorwaarde om te scheiden. Dan moet er geen schuld meer bewezen worden.
Maar die termijn is volgens de meeste advocaten veel te lang. Het maakt dat een meerderheid van de echtscheidingen in Engeland (60 procent) steeds opnieuw draait rond de schuldvraag. Ze vergelijken met Schotland. Daar kunnen partners al na twee jaar apart leven scheiden zonder dat de toestemming van de partner nodig is. Bij Schotse scheidingen speelt de schuldvraag maar in 6 procent.
‘Schuldloze scheiding’
volgens haar mans advocaten.
zaakOwens andere scheidingszaken extra bemoeilijkt. De roep om hard bewijs voor ‘onredelijk gedrag’ zal nog groter worden, zeggen ze. Daardoor zullen rechtszaken nog langer duren en nog grimmiger worden.
De ruim 6.000 familierechtadvocaten pleiten al lang voor een modernisering van de Matrimonial Causes Act. Die roep zal na gisteren nog luider klinken. ‘Het wordt tijd dat het Lagerhuis naar deze roep luistert’, zei Emma Gill, directeur van Vardags, het belangrijkste advocatenkantoor dat zich bezighoudt met familierecht. ‘Want vandaag mag meneer Owens dan wel winnen, de maatschappij verliest.’
In ons land is het principe van de ‘schuldloze’ scheiding in 2007 ingevoerd. Toch speelt de schuldvraag zeker nog een rol. Als er geen wederzijdse toestemming is, wordt een echtscheiding uitgesproken op grond van het begrip ‘onherstelbare ontwrichting’. Maar om dat te bewijzen, komt de schuldvraag snel om de hoek kijken. Toch verlopen de meeste echtscheidingen sinds de invoering makkelijker.