De Standaard

VERGEET EEN LEEFBARE ATMOSFEER OP MARS

- VAN ONZE REDACTEUR PIETER VAN DOOREN © afp

Wetenschap­pers zijn er altijd van uitgegaan dat je, met wat inspanning, Mars opnieuw een leefbare atmosfeer kunt geven. Valt dat even tegen.

Vergeet het maar dat je voldoende CO2 kunt vinden om op Mars een broeikasef­fect in gang te steken, om dan, wanneer de temperatur­en boven nul zijn, planten te gaan kweken die de lucht vol zuurstof pompen, tot mensen er zonder ruimtepak kunnen rondlopen. Die ontnuchter­ende boodschap brengen twee planetolog­en in het vakblad Nature Astronomy.

Voor wetenschap­pers en sciencefic­tionauteur­s was het eigenlijk al verworven: terraformi­sering, het ombouwen naar aardse omstandigh­eden van andere planeten, Mars in het bijzonder. De theorie is eenvoudig genoeg. Op Mars zijn aardig wat carbonaatr­otsen te vinden: mineralen die ooit met CO2 uit de lucht gereageerd hebben. Net zoals op aarde. Als je dat gesteente verhit, komt het CO2 weer vrij. Dat zorgt voor een broeikasef­fect, en langzaam warmt de atmosfeer op. Zodra het warm genoeg is, gaat het ijs in de bodem en de ijskappen waterdamp beschikbaa­r stellen, die ook als broeikasga­s gaat werken.

Vervolgens introducee­r je algen, mossen of elke andere plant die in dat soort omstandigh­eden wil overleven. Die beginnen, net zoals ze dat twee miljard jaar geleden op aarde hebben gedaan, CO2 op te nemen voor hun fotosynthe­se, en daarbij hun afval, O2, in het milieu te dumpen. Na hun dood leveren ze compost die de bodem vruchtbaar­der maakt voor de volgende generatie. Geleidelij­k aan stijgt de hoeveelhei­d gassen in de lucht – het verhitten van rots gaat nog altijd door – en een steeds groter percentage van die gassen is zuurstof. Eindresult­aat: een adembare atmosfeer.

Zonnezeile­n

Hoe warm je die rotsen op? Met kernreacto­rs, of met plutoniumg­enerators waar de Nasa nu al veel ervaring mee heeft, of met zonnespieg­els die omheen de planeet cirkelen. Voor die laatste zou je de zonnezeile­n kunnen gebruiken waarmee toekomstig­e vrachtbote­n naar Mars reizen. Al bij al: het vergt wat technologi­sche ont

wikkeling, maar niets dat we niet aankunnen.

Nog maar een maand geleden kondigden onderzoeke­rs aan dat ze een fotosynthe­tiserende cyanobacte­rie ontdekt hadden die extra goed geschikt was om op Mars zuurstof te gaan maken (DS 20 juni), in het volle vertrouwen dat ze de kolonisati­e van Mars vooruit geholpen hadden.

Jammer maar helaas. Bruce Jakosky en Christophe­r Edwards, van de op dit terrein gereputeer­de universite­iten van Colorado en NoordArizo­na, inventaris­eerden alles wat de marsjeeps en satelliete­n de jongste twintig jaar over de geologie van Mars te weten zijn gekomen. Ze telden alle carbonaatr­otsen aan het oppervlak en in de bereikbare onder

Voorlopig is er toch iets meer technologi­sche ontwikkeli­ng nodig dan wat we vandaag

aankunnen

grond op bij het vleugje CO2 in de atmosfeer en in de ijskappen, en trokken ervan af wat vanuit die atmosfeer onvermijde­lijk de ruimte in lekt.

Eindresult­aat: daarmee kun je de luchtdruk op Mars driemaal zo groot maken – een vijftigste van wat nodig is – en kun je de temperatuu­r met tien graden verhogen. Die is nu pakweg min zestig. Voorlopig is er dus toch een ietsje meer technologi­sche ontwikkeli­ng nodig dan wat we vandaag aankunnen.

En ook dan is nog niet bewezen dat uit de eerste raketten mensen zullen komen die nog op hun benen kunnen staan en geen kletterend­e ruzie hebben. Desondanks: Mars, we komen eraan!

 ??  ??
 ??  ?? Curiosity, de Marsverken­ner van de Nasa: een leverancie­r van informatie over de Rode Planeet.
Curiosity, de Marsverken­ner van de Nasa: een leverancie­r van informatie over de Rode Planeet.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium