Geel gevaar? Nog maar één Chinese investering afgeblokt

Tot nog toe werd nog maar één Chinese investering in ons land ‘politiek’ afgeblokt. Dat was in 2016, bij energienetbeheerder Eandis. Groen licht was er wel voor Chinese participaties in Belgische banken, industriebedrijven en de haven van Zeebrugge.

De vicepremiers Alexander De Croo (Open VLD) en Kris Peeters (CD&V) willen een betere bescherming uitbouwen tegen ‘ongewenste’ buitenlandse (lees: Chinese) investeringen in ‘kritische infrastructuur’ in ons land. Ze verwijzen naar gelijkaardige initiatieven in Duitsland en Frankrijk. Hoe urgent is hun oproep? Zijn er vandaag al Chinese bedrijven actief in onze ‘strategische sectoren’? En leidt dat tot problemen? Een overzicht.

Banken/verzekeringen

De aanleiding voor de oproep van Peeters en De Croo zijn de berichten, begin vorige week, over een nakend overnamebod van het Chinese conglomeraat Fosun op verzekeraar Ageas. Van een officieel bod is nog lang geen sprake, maar het idee alleen al dat Ageas door Chinees kapitaal gecontroleerd zou worden, leidt tot onrust.

Hoe komt dat? Ageas is een sleutelspeler op de Belgische verzekeringsmarkt, met dochterbedrijf AG Insurance als marktleider. En het is een van de sterkhouders op de Belgische beurs, ook voor de kleine belegger. Maar de interesse van Fosun is niet nieuw – en mag dus niet verbazen. Fosun bezit sinds vorig jaar 3,1 procent van de Ageasaandelen. Het eveneens Chinese PingAn is met een participatie van 5,3 procent zelfs de grootste aandeelhouder.

Er lijkt geen onmiddellijk gevaar voor de nationale veiligheid als Ageas nog meer in Chinese handen valt. Het zou ook geen primeur zijn voor de Belgische financiële sector. Zowel verzekeraar Fidea (een voormalig dochterbedrijf van KBC) als de Bank Nagelmackers (de vroegere Delta Lloyd Bank) is al jaren volledig in handen van de Chinese Anbanggroep.

Zonder problemen verloopt dat niet. Het lot van Fidea en Bank Nagelmackers is hoogst onzeker. Dat heeft alles te maken met de ondergang van Wu Xiaohui, de Chinese miljardair die eigenaar was van Anbang. Wu is na fraudebeschuldigingen in ongenade gevallen bij de machthebbers in Peking en zijn bedrijf werd door de Chinese staat genationaliseerd. Al maanden lopen geruchten dat de twee Belgische eigendommen te koop worden gezet.

Industrie

Voorlopig loopt het nog geen vaart met de Chinese aanwezigheid in de Belgische (maak)industrie. Het bekendste voorbeeld is Volvo Cars Gent dat – via het Zweedse Volvohoofdkantoor – eigendom is van de Chinese Geelygroep. Negatief is dat voor de Belgische vestiging van Volvo nog niet gebleken. In Gent lopen succesvolle Volvomodellen van de band.

Ook de verkoop van het Limburgse Punch Powertrain aan de Chinese investeerder Yin Yi heeft de politiek niet tot actie genoopt. Misschien omdat de verkoop, voor in totaal 1 miljard euro, een mooie meerwaarde betekende voor de Limburgse investeringsholding LRM. Maar zeker ook omdat de ontwikkeling en productie van automatische versnellingsbakken dan wel hoogtechnologisch is, maar moeilijk cruciaal genoemd kan worden voor de toekomst van ons land.

Havens

Potentieel een stuk gevoeliger ligt de groeiende Chinese aanwezigheid in de haven van Zeebrugge. Zo is de Chinese rederijgroep Cosco er eigenaar en uitbater van de containerterminal van APM Terminals. Zeebrugge is niet de enige stek voor Cosco in Europa. De Chinezen zijn ook aanwezig in de Griekse haven van Piraeus, hebben een participatie in een grote containerterminal in Rotterdam en een klein belang in de terminal van DP World, aan het Antwerpse Deurganckdok.

Voor Zeebrugge is er niet alleen Cosco. Begin dit jaar maakte havenbaas Joachim Coens bekend dat het Chinese overheidsbedrijf Lingang 85 miljoen euro uittrekt om aan de kust een logistiek park te bouwen, bestemd voor de trafiek tussen WestEuropa en Sjanghai.

In Frankrijk behoort transport tot de ‘strategische sectoren’ waarin de overheid buitenlandse overnames kan tegenhouden. Net als gezondheidszorg, watervoorziening, telecom, defensie en energie.

Energie

De energiesector heeft in ons land tot nog toe de grootste commotie veroorzaakt. In 2016 zagen de bestuurders van energienetbeheerder Eandis er geen kwaad in om een minderheidsbelang te verkopen aan het Chinese staatsbedrijf State Grid. Maar de politiek besliste anders. Met een rapport van de Staatsveiligheid in de hand werd de deal tegengehouden, want de strategische infrastructuur en de knowhow van Eandis mochten niet in Chinese handen komen. De Chinese rederijgroep Cosco is eigenaar en uitbater van de containerterminal van APM Terminals in Zeebrugge.

De groeiende Chinese aanwezigheid in de haven van Zeebrugge ligt potentieel gevoelig